“NFT, Metaverse ve Öteki Şeyler”de bu hafta: İşte ‘meta’ evrenin meslekleri

Teknoloji dünyasında metaverse, blockchain ve NFT odaklı yenilikleri ve gelişmeleri ele aldığımız haftanın özeti, “NFT, Metaverse ve Öteki Şeyler” ile karşınızdayız. İşte Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın hazırladığı öteki evrende haftanın öne çıkanları...

1- METAVERSE İLE BİRLİKTE HANGİ MESLEKLER ÖNE ÇIKACAK?

Geleceğin dijital dünyası olarak nitelendirilen metaverse, son dönemde en çok merak edilen alanların başında geliyor. Hem bireysel ve hem de kurumsal kullanıcılara yönelik birçok yeniliği sunması beklenen metaverse kavramının, ilerleyen yıllarda çeşitli alanlarda yeni iş kollarını da beraberinde getirmesi bekleniyor. Bu kapsamda Generali Sigorta, metaverse ile hayatımıza girecek meslekleri mercek altına aldı. İşte metaverse ile birlikte öne çıkması muhtemel o meslekler:

Dijital satış uzmanı: Metaverse, bireysel kullanıcılar ve markalar için yeni bir pazar yeri fırsatı oluşturuyor. Metaverse evrenine yapılacak yeni yatırımlar sonucunda dijital satış uzmanlarına ihtiyaç olacak. Markaları metaverse evreninde temsil edecek dijital satış uzmanları, avatarları ile (sanal karakterleriyle) birlikte bireysel ve kurumsal katılımcılara hizmet verecek.

Sanal gayrimenkul danışmanı: Günümüzde popüler olan ve büyük kitlelere ulaşan çeşitli metaverse platformları bulunuyor. Mevcut metaverse platformları bireysel ve kurumsal kullanıcıların sanal ev, arsa ve ofis gibi ihtiyaçlarına cevap vererek bir emlak ekonomisi oluşturuyor. Gelecekte metaverse platformları üzerinden alım-satım yapacak sanal emlak uzmanları da metaverse dünyasında yerini alacak.

Blockchain uzmanları: Son dönemlerde en az metaverse kadar önemli ve devrim niteliğinde olan bir diğer dijital gelişme de Blockchain. Metaverse evreninde yapılan tüm işlemler blockchain teknolojisinin sunduğu imkanlardan faydalanarak gerçekleştiriliyor. Gelecekte Blockchain uzmanları e-ticaret, pazarlama, finansal hizmetler ve teknolojik yatırımlar konusunda metaverse’te kullanıcılara hizmet verecek.

Dijital finansal danışmanlar: Metaverse evreni ile birlikte kripto varlıklar ve NFT gibi yatırım araçları büyük önem ve değer kazandı. Metaverse evreninde yapılacak yatırımların içerdiği risklerin en aza indirilmesi adına özellikle iş dünyası dijital finansal danışmanlara ihtiyaç duyacak.

Siber güvenlik uzmanları: Yaşanan siber saldırılar, dijital dönüşümün dezavantajları arasında yer alıyor. Dijital gelişmelerin giderek daha da karmaşık bir hal alması sonucunda siber güvenlik bir zorunluluk haline geldi. Gelecekte siber güvenlik uzmanlarına verilen önem artacak ve siber güvenlik uzmanları metaverse evreninde bireysel ve kurumsal kullanıcıların güvenliğini sağlayacak.

2- ‘NFT PAZARI HİPER BÜYÜME MODUNDA’

Twitter’ın kullanıcı profillerine NFT’leri taşımasının ardından, Meta CEO’su Mark Zuckerberg’in Instagram ve Facebook kullanıcılarına yönelik NFT özelliğini sunmak için çalıştıklarını dile getirmesi, NFT pazarına yönelik tahminleri de olumlu etkiledi. Deutsche Bank’ın konuyla ilgili olarak hazırladığı raporunda göre şu anda NFT pazarının hiper büyüme modunda olduğuna dikkat çekti.

Pazarda geçen yıl 25 milyar dolarlık işlem hacmine ulaşıldığı belirtilen rapora göre, NFT’lerin sanat, oyun ve koleksiyon gibi kullanım alanalrı başta olmak üzere tahmini toplam erişilebilir pazarı 1 trilyon doların üzerinde. Özellikle Instagram’ın, kullanıcılarına NFT özellikleri sunmasının NFT entegrasyonunu ciddi ölçüde olumlu etkileyebileğine değinilen Deutsche Bank’ın raporuna göre Instagram’ın bu alandaki adımı geniş kitleler açısından NFT’lerin meşrulaştırılmasında da önemli rol oynayacak.

3- DİJİTAL MÜZİĞE VR VE AVATAR EKLEYECEK

Dijital canlı müzik ve eğlence platformu Musixen, ikinci yatırım turunu tamamladı. Plug and Play ve Re-Pie Portföy başta olmak üzere tüm mevcut yatırımcıların da katılım gösterdiği turda, Londra merkezli Platform XIT ve yeni melek yatırımcılardan, ilk değerlemesini bir sene içerisinde 7 katına çıkararak 20 milyon dolarlık değerleme üzerinden 2 milyon dolarlık yeni bir yatırım daha aldı. Yeni yatırımlar ile Avrupa ve Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesinde büyümeye odaklanacak olan Musixen, metaverse dünyasının müzik-eğlence merkezi olma hedefi için avatar deneyimi ve Musixen Token gibi yeniliklere yatırım yapacağını da duyurdu.

Musixen Kurucusu Çağrı Bozay yaptığı açıklamada, “Teknolojik gelişmelerle birlikte müzik endüstrisi de hızla değişiyor. Biz de platform olarak bu sürece hızla adapte olmaya özen gösteriyoruz. Uzun dönemde sanal gerçeklik, avatar deneyimi, Musixen Token gibi yenilikler ile sektörün paydaşlarını dijital olarak geleceğe hazırlarken, global olarak müzik/eğlence sektörünün ana oyuncusu olmak en büyük hedefimiz” dedi.

4- GELECEK 10 YILDA ‘TÜKETİCİ’Yİ DEĞİŞTİRECEK 5 TEKNOLOJİ

Deloitte’un 2022 Tüketici Ürünleri Sektör Görünümü raporu yayımlandı. Çoğunluğu 1 milyar doların üzerinde gelire sahip olan, yiyecek içecek, ev eşyaları, kişisel bakım ve giyim şirketlerinde çalışan 100 üst düzey yöneticinin verdiği cevaplarla hazırlanan raporda, tüketici ürünleri sektöründe önümüzdeki 10 yılda önemli rol oynayacak teknolojiler şu şekilde sıralandı:

Dijital ürünler: Blok zinciri ve NFT (değiştirilemeyen token’ler) gibi teknolojiler rekabet kaynağı yaratacak önemli teknolojiler. Tüketici ürünleri sektörü bunlara uyum sağlamak zorunda.

Otomatik satın alma: Araştırmaya katılan yöneticilerin yüzde 77’si tüketicilerin 10 yıl içinde hızlı tüketim ürünlerini otomatik olarak yenileyeceğini düşünüyor. Bu durumda şirketler tüketiciyi yapay zekâ araçlarıyla doğrudan etkileşime geçirerek DTC kanalları ile perakende satış yapmayı durdurabilir ya da daha ‘ideal’ kararlar alan yapay zekâ araçlarıyla tüketiciye kendi tekliflerini sunabilir.

Ortamsal programlama: Şirketler tüketicilerin kendilerine güvenmelerinin bir yolunu bulabilirse pazarlama anlayışını tamamen değiştirebilir. Yöneticilerin yüzde 61’i pazarlamanın gelecek 10 yılda tamamen dijital olacağını düşünüyor.

Teknolojik imalat: Daha kısa tedarik zincirlerinin yanı sıra 3D yazıcılar gibi eklemeli imalat teknolojilerine olan ilginin artması üretimi tüketicilere daha yakın hale getirebilir. Bu, özel ürünler ve tüketicilerle birlikte ürün oluşturma imkânı sağlar.

Tüketim sonrası: Bazı tüketiciler daha çok sürdürülebilirliğe dayalı satın alma kararları alacaklar. Hükümetler bu durumda yeni sürdürülebilirlik düzenlemeleriyle ekonomiye müdahale edebilir. Tercihen, koşullara dayalı olarak veya zorlama ile daha az tüketime yön verilebilir.

5- UZAY YOLU’NDAN, VALERIAN’A… KAPILAR ARALANIYOR

Henüz hayatımıza yeni yeni giren metaverse’e yönelik çalışmalara her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Metaverse için gerçek hayatta yapılan aktiviteler, Artırılmış Gerçeklik (AR) ve Sanal Gerçeklik (VR) gözlükleriyle birleştirilerek geliştirilmeye devam ediyor. AR ve VR teknolojileriyle geliştirdikleri akıllı gözlüklerinin halihazırda müzelerde, tema parklarda, tarihi alanlarda, turistik yerlerde, ameliyatlarda, tiyatrolarda ve sinemalarda kullanılabildiğini belirten Epson Görüntüleme Ürünleri Yöneticisi Mustafa Akmaz, metaverse konusundaki çalışmalar için şunları söylüyor:

“Bilim-kurgu filmlerindeki teknolojilerin gerçek olacağına inandık. Çünkü bilim-kurgu yerine insanların gelecek öngörüsü olduğunu düşündük. Örneğin ilk cep telefonu fikri ‘Uzay Yolu’ filminden esinlenildi. Metaverse’ün de hayatımızın bir parçası olacağına inanıyorum. Online alışverişin bu kadar artacağını kim bilebilirdi ama oldu, şimdi sıra online alışveriş sistemini metaverse’e taşımak. Uzaktan alışveriş yaparken aslında oradaymış gibi ürünleri sanal bir ortamda inceleyebileceğiz, hatta deneyebileceğiz bile. Bu deneyimi merak edenlere önerim ‘Valerian ve Bin Gezegen İmparatorluğu’ filmini izlemeleri. Oradaki sanal pazar buna en güzel örnek. Diğer bir kullanım alanı gerçek yaşamın bir yansıması yani günlük hayatımızı bir avatar ile sanal evrene taşımak. Sanal gerçeklik oyunları olsa da şimdilik buna dair bilgilerimiz bilim kurgudan öteye geçemedi ama bir gün insanların zamanlarını (eğlence ve sanat gibi) burada geçirebileceğini düşünüyoruz. Yaşamın tamamen ‘sanal evren’ olarak tasarlanması ise şimdilik uzak görünse de ‘Avatar’ bize ilham veriyor.”

6- AVAX’TAN SANATÇILAR İÇİN 100 MİLYON DOLARLIK FON

Avalanche Vakfı ve web3 odaklı sosyal medya platformu op3n, dijital sanatçıların Avalanche blockchain (blok zinciri) üzerinde projeler geliştirmesini desteklemek amacıyla 100 milyon dolar değerinde bir fon oluşturduğunu duyurdu. Avalanche Summit 2022’de duyurulan fon, Avalanche’ın kendi token’ı AVAX ile finanse edilecek.

Fon ile ilk olarak Kanadalı müzisyen Grimes’ın (Claire Elise Boucher) “Galaksiler arası çocuk metaverse kitabı” ve Ava Max’in yeni müzik videosu planlarına destek verilecek. Ava Labs Başkanı John Wu, konuyla ilgili olarak, “Avalanche Vakfı’nın Op3n ile yaptığı Kültür Katalizörü Girişimi, Avalanche’taki eğlence ve popüler kültür uygulamaları için bir dönüm noktası” dedi.

7- ‘OYUN DÜNYASI METAVERSE’TEKİ IŞIĞI GÖRDÜ’

Son yılın en çok konuşulan teknolojik gelişmesi metaverse, oyun dünyasında da yeni bir kapı açmaya hazırlanıyor. Metaverse’ün oyun dünyasını büyüteceğini söyleyen Gaming in Turkey Oyun ve Espor Ajansı Kurucusu Ozan Aydemir, “Türkiye’deki oyun firmalarının metaverse’deki daha net ve somut adımlarını 2022 sonu veya 2023’de göreceğiz” dedi. Bu işin ucundaki ışığı gören dev oyun firmalarının metaverse ile ilgili belli başlı girişimlerde bulunduklarını belirten Aydemir, şunları söyledi:

“Dev oyun firmaları, büyük yatırımlar yaparak başka oyun firmalarını ve oyunlarını kendi bünyelerine dâhil ediyor. Tüm bunlar dışında blockchain altyapılı oyun sistemleri de bulunmakta. Bu tarz oyunlar da oyunculara kripto altyapısı ile hem oyun oynama hem de tamamen sanal bir evrende alma, satma ve reel para kazanma imkanı sunuyor. Diğer yandan Türkiye’de de çalışmalar başladı. Yerli firmalar kripto tabanlı oyunlar yapmaya başladı ve sadece kripto altyapısına uygun hizmet verebilecek ekipler kuruldu. Türkiye’deki oyun firmalarının metaverse çalışmaları 2022 sonu veya 2023’de daha net ve somut adımlar göreceğimizi düşünüyorum. NFT dünyasına da yerli girişler yapıldı ve yapılmaya devam ediyor. Oyun sektörü, eğer hayal edilen metaverse dünyası yaratılabilirse, hem eğlence, hem rekabet, hem de gelir anlamında domine edecek yegane sektör.”

8- İÇERİK ÜRETİCİLERİ İÇİN NFT PROGRAMI BAŞLATTI

Ödeme sistemleri kuruluşu Visa, içerik üreticilere yönelik NFT programını başlattı. Program kapsamında işlerini NFT’ler aracılığıyla büyütmek isteyen sanatçılar, müzisyenler, moda tasarımcıları ve film yapımcıları dahil olmak üzere içerik üreticilerine NFT’ler konusunda eğitim verilecek. Bir yıl sürecek olan program ile geliştiricilerin NFT’lerle ilgili projelerini geliştirmelerine yardımcı olunacak.

İçerik üreticilerin bu ortama daha fazla yatırım yaptıkça NFT’lerin birçok biçim alabileceğini belirten Visa’nın kriptodan sorumlu başkanı Cuy Sheffield, “Program ile NFT’leri yeni kitlelere, ürünlere ve hizmetlere köprü olarak kullanan içerik oluşturucularını desteklemek istiyoruz” dedi. Visa, geçen yılın Ağustos ayında CryptoPunk koleksiyonundan yaptığı satın alma ile NFT sektörüne adım atmıştı.

9- ESTETİK, BLOK ZİNCİR İLE SONSUZA KADAR SAKLANABİLİR Mİ?

Kripto para alım satım platformu Bitay’ın NFT tabanlı dijital sanat sergisi “Kadim” sanatseverlerle buluştu. “Akımı Yakala” mottosuyla İstanbul Beyoğlu’nda, Grand Pera Cercle d'Orient’te açılan sergi, dijital sanatlar alanında eserler veren sanatçıları bir araya getirdi. NFT sergisine katılan ve dijital alanda benzersiz eserler üreten sanatçılar, “Fiziksel olarak korunmasından endişe duyduğumuz geleneksel estetiğimizi, blok zinciri üzerinde sonsuza kadar saklamak mümkün olabilir mi?” sorusuna yanıt aradı.

Sergide sanatçılar Hakan Yılmaz, “Synthetic Palace” koleksiyonu; Ecem Dilan Köse, “Crypto Marble” koleksiyonu; Yasin Yaman, “Benim Gözümden İstanbul” koleksiyonu ve Necmi Deniz Akıncı / Studio Bigger ise “İstanbul Hatırası” koleksiyonu ile yer aldı. Bitay Teknoloji CMO’su Nilay Özmen, “Blok zinciri teknolojileri, her alanda olduğu gibi sanat dünyasında da yeni ufuklar açıyor” dedi.

10- E-TİCARET’İN YENİ DÜNYASI METAVERSE’E KURULACAK

Herkesin son dönemde sıklıkla konuştuğu Metaverse, e-ticaretin de 2022 trendleri arasına girdi. Fiziksel alışveriş deneyimini online’daki sınırsız seçenek ile buluşturma fikri, perakende markaları için yeni tüketici grubuna giden anahtar niteliği taşıyor. Bu benzersiz satış deneyiminin herkeste heyecan yarattığını belirten Akinon Kurucu Ortağı ve CEO’su Tolga Tatari, perakende markalarının metaverse dünyası için altyapı yatırımlarını iş planlarına dahil edeceklerinin altını çizdi.

Metaverse’ün VR gözlük ile tecrübe edilmesinden sonra bambaşka bir noktaya ulaşacağını ifade eden Tolga Tatari, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Metaverse’ü kullanıcılar henüz iki boyutlu olarak denediler. Üç boyutlu VR gözlüklerinde sisteme dahil olması ile deneyim çok başka bir yere taşınacak. Markalar için bugün ticari bir etkisi olmasa da oldukça büyük bir pazarlama etkisi yarattığı gerçeğini yadsıyamayız. Metaverse mecraları üzerinden mağaza açmak ve alt yapımızda bu alanda vereceğimiz hizmetleri geliştirmek için çalışıyoruz. Sonsuz gelişme kapasitesi olan bir alandan bahsediyoruz. Metaverse bu senenin en çok konuşulan konularından bir tanesi olmaya devam edecek.”