Biden'dan 'büyük teknoloji suistimallerine karşı birleşme' çağrısı

Dünyanın önde gelen teknoloji devleri büyümelerini hızla sürdürüyor. Çoğu şirket bir diğerini satın alarak hem faaliyetlerini büyütüyor hem de tekno milyarderlerin servetlerine servet katmasını sağlıyor. ABD uzun bir süredir en büyükler arasında yer alan 5 teknoloji devi şirketin, dev bütçeleri ile 'rekabeti öldürdüğü' ve bununla da kalmadığı, çocukların ve başka insanların da verileri üzerinden daha da geniş bir tahribat yaratması konuşmaları ile çalkalanıyor.

ABD Başkanı Biden da bir kez daha bu konuya sert bir bildiri ile değinerek Tekno devlere karşı birleşme çağrısı yayınladı. Kulaklara geçmişten tanıdık gelen ve yine geçmişte çok da bir şeyi değiştirmemiş ifadeler olsa da bu birleşme çağrısının bu kez büyük teknoloji şirketlerinin önünde durup duramayacağı tartışma konusu.

Biden'ın bildirisi, teknoloji sektörüne sıkı çalışması (ve GSYİH'ya katkıları) için teşekkür ederek başlıyor ancak hemen ardından özellikle çocukların ve diğer savunmasız olanların bu teknoloji şirketleri tarafından nasıl tahrip edildiği ile devam ediyor.

“KUTUPLAŞMAYI DERİNLEŞTİRİYOR”

Başkan metinde, "Sektördeki bazılarının en kişisel verilerimizi nasıl topladığı, paylaştığı ve sömürdüğü, ülkemizdeki aşırılıkçılığı ve kutuplaşmayı derinleştirdiği, ekonomimizi nasıl sarstığı, kadınların ve azınlıkların medeni haklarını ihlal ettiği ve hatta çocuklarımızı riske attığı konusunda endişeliyim" ifadelerine yer veriyor.

FEDERAL HÜKÜMET MÜDAHALE ETMELİ

Federal hükümetin müdahale etmesi gereken üç ana alana vurgu yapıyor: gizlilik, algoritmik sorumluluk ve rekabet.

Gizlilikle ilgili endişesini, şirketlerin çoğunlukla reklam hedefleme için ‘son derece kişisel verileri toplaması, kullanması ve paylaşması’ olarak belirtirken yazıda “Beyaz Saray'ın ‘ticari veriler için yeni gizlilik kuralları geliştirdiğini’ söyledi. İyi! Avrupa Birliği'nin GDPR çabalarında gördüğümüz gibi, daha ince hatlarını tanımlayan düzinelerce mahkeme davasına yol açmaları ve daha sonra çözülmeleri sonsuza dek sürüyor” sözlerine yer verilmiş.

Metinde “Gizlilik faturalarının gelip gittiğini gördük, ancak diğer her şey gibi, partizan politikaların avına düşüyorlar ve bunun değişmesi pek mümkün görünmüyor. Ancak en azından Kaliforniya Tüketici Koruma Yasası ve diğer devlet liderliğindeki çabalar ile hangi zorlukların beklediğine dair bir önizleme alıyoruz. FTC (Federal Ticaret Komisyonu) atışını yapmaya hazırlanıyor olabilir” deniyor.

Biden’ın metni şu şekilde devam ediyor:

"İkinci konu, teknoloji şirketlerinin ‘yaydıkları içerik ve kullandıkları algoritmalar için sorumluluk alması’ gerektiğidir. Bunun için, herkesin yıllardır masasında bulunan ancak kimsenin müdahale etmek istemediği bir dosya olan Bölüm 230'da (Amerika Birleşik Devletleri İletişim Ahlakı Yasası'nın bir parçası olarak yürürlüğe giren ve genel olarak üçüncü şahıs içeriğine ilişkin olarak web sitesi platformları için muafiyet sağlayan Amerika Birleşik Devletleri Kanunu'nun 47. başlığının bölümü) reform yapılması gerekliliği bulunuyor."

"TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİ DAVA YAĞMURU ALTINDA KALIRLAR"

En dikkat çekici kısımlardan bir tanesi ise, “Az bir değişiklikle hiçbir şey değişmez; çok fazla şey yapın ve teknoloji sektörü dava yağmuru altında bocalar!” cümlesi oldu.

Özellikle de AI ile ilgili politika ve korunan sınıfların ve kategorilerin sorularıyla bağlantı kurulacaksa algoritmaların şeffaflaştırılması daha kolay olabilir diyen Biden’ın metninin son kısmı ise ‘rekabeti teknoloji sektörüne geri getirme ihtiyacı’na vurgu yapıyor.

Bu konuda Biden açıkça FTC Başkanı Lina Khan'a güvendiğini vurgularken Amazon'u, Meta'yı ve Microsoft'u karşı baş düşman olarak gösteriyor.

Biden, "Son zamanlarda tekelci uygulayıcılar için önemli bir finansman desteği sağladık" diye yazıyor. Khan ve diğerleri, FTC'nin rakiplerini hiçbir şey yokmuş gibi satın alan endüstri devlerini ele geçirmek için finansman, otorite ve çalışan sayısından yoksun olduğundan şikayet ettiler.

Yeni bir rekabe felsefesiyle ekip kurmak aslında Biden'ın istediğini başarmak için ilk adım gibi gözüküyor.

GEÇMİŞTEN TANIDIK İFADELER

Ancak elbette bu, birisinin Facebook'un Instagram ve WhatsApp'ı satın alması gibi şeylerden şikayet ettiği ilk sefer değil. Hükümete lobi yapmayı göze alabilenlere verilen sistemik avantajlar tüm bunların olmasına izin verdi –

Biden Başkan Yardımcısı veya Senatör olduğu dönemlerde de pek çok kez, "Büyük Amerikan şirketleri çoğu büyük balıklar tarafından yutuldu" ifadeleri söylendi.

Peki ardından teknoloji şirketlerinin tekelleşmesine karşı neler yapıldı? Genellikle hiçbir büyük adım atılmadı. Büyük teknoloji şirketleri er ya da geç istediklerini elde ettiler...

ETKİSİ NE OLUR?

Biden'ın yazısı, teknolojinin aşırılıkları ve potansiyel çareleri konusundaki tartışmalara yeni ve özel bir katkıda bulunmuyor ancak yazısının son paragrafında şu sözlere yer vererek, "Yeni Kongre'de aynı fikirde olmadığımız birçok politika konusu olacak, ama ortak değerlerimizin arkasında birleşelim" diyerek teknoloji reformu için bir adım atılması gerektiğini vurguluyor.

Bu girişimlerin yansımalarını yakın zamanda Microsoft’un dünyanın önde gelen şirketlerinden Activison Blizzard’ı satın alma girişiminde biraz olsun gördük. Rekabete karşı olduğu gerekçesiyle durdurulan satın alma girişimi sonrası FTC bu konu ile ilgili dava sürecini başlatmıştı. Biden’ın bu bildirisi sonrası benzer süreçleri daha da sıklıkla görmemiz muhtemel olabilir.