Banka hisselerinin % 85 gerilemesi yatırım fırsatı mı yoksa risk mi?
Dünkü kurlarla Türk bankalarının toplam piyasa değeri 21.5 milyar dolara indi. Halbuki aynı bankaların özvarlıkları toplamı bu rakamın 2.5 katı kadar. Bankaların özvarlıklarının bile yüzde 40’ı düzeyinde işlem görüyor. Hani olmaz ama birileri bu fiyatlardan hisse senetlerini toplasa ve bankaların yönetimini ele geçirse, anında yüzde 150 kâra geçmiş olacak.
Türk bankalarını bu kadar ucuzlatan gelişmeler bir yana, biz hisse senedi fiyatlarının düştüğü düzeye dikkat çekmek istiyoruz.
21.5 milyar dolarlık toplam piyasa değeri bu yıl seçim kararı alınmadan önce 50 milyar dolardı. Geçen yıl sonunda 55.3 milyar ve bir yıl önce 64.7 milyar dolardı.
5 yıl öncesine gittiğimizde 22 Mayıs 2013’te 124.5 milyar dolara ulaşmıştı.
8 YILDA NEREDEN NEREYE?
Bankaların 2013’teki piyasa değeri içerisinde Türkiye’nin yatırım yapılabilir not düzeyine çıkarılması, küresel sermaye akımlarının doruk noktasına yükselmesi, Türkiye ekonomisinin sağlamlığı, siyasi istikrarı v.s vardı.
Biraz daha geriye gittiğimizde bankaların piyasa değerinin Kasım 2010’da 142.5 milyar dolara kadar yükseldiğini görüyoruz. Küresel sermaye akımları gayet canlı, Türkiye ekonomisi çift haneli büyüyor, enflasyon ise 1970 sonrasının en düşük düzeyinde ve yüzde 5’in altına inmiş. Banka kredilerindeki büyüme ise yüzde 40’ı buluyor. AB ile müzakereler yürüyor. Suriye daha karışmamış. Yani Türkiye’nin jeopolitik riskleri ortaya çıkmamış. ABD ile ilişkiler iyi gidiyor.
8 yılda nereden nereye gelmişiz, ya da nereden nereye savrulmuşuz?
PİYASA DEĞERİ 8 YILDA 21 MİLYAR DOLAR AZALDI, 21.5 MİLYARA İNDİ
Türk bankalarının durumu Türkiye’nin bir özeti ve ekonominin tam bir göstergesidir. Türkiye’ye yatırım bankalardan başlar. Yine yabancı yatırımların gidişi de bankalarla olur. Çünkü finansman bu ekonomi için çok önemlidir. Suyun başında bankalar vardır. Belli bir büyüklüğe ulaşmış, ekonominin en kurumsallaşmış sektörü bankalardır. Tam kayıtlı, kurallara bağlanan, denetlenen, gözetlenen sektördür de aynı zamanda.
İşte böyle bir sektörün toplam değerinde 8 yılda 121 milyar dolar azalma meydana geldi. 142.5 milyar dolardan 21.5 milyar dolara indi. Tam olarak azalmanın oranı yüzde 85.
DİP Mİ DEĞİL Mİ?
Burası ya dip noktasıdır ya da dibe çok yakın düzeylerdir. Çünkü borsalarda yüzde 85 gerileme ya Büyük Depresyonda görüldü ya da bizim borsamızın ilk kuruluş devresinde. 1987 yılı çıkışının ardından 1988 yılında çöküş yaşayan borsada düşüş oranı dolar bazında yüzde 89’u bulmuştu.
Sonuçta bizim bankalar batmayacaktır. Sermayeleri eridiğinde ya mevcut ortaklar ya da devlet tarafından tamamlanacaktır. Veya yeni sermayedarlar bulunacaktır. Çünkü bankaların toplu bir şekilde batmasına hiçbir ekonomi izin vermez.
BORSANIN ALTIN KURALI NE DİYOR?
Kaldı ki bir altın kuraldır. Değerinin 10 da birine düşmüş hisse senetlerini toplamak borsada birkaç yıl içinde iyi kazanç sağlayabilir. Buradaki kıstas sadece bir hisse senedine değil, mümkünse böyle bulunabilecek 3- 5 hisse senedine yatırımdır. Bunlardan biri veya ikisi batsa bile ayakta kalıp kendini kurtaracak olan diğer biri iki hisse senedi toplamda portföye yüksek kazançlar sağlayabiliyor. Bizim bankalar örneğinde ise biraz daha farklı. Batışa izin yok. Ama zora düşen bankada büyük veya küçük sermayedarlar ellerini cebe atacak. Dolayısıyla belki aldığınız hisse senedi sıfırlanmayacak ama cebinizden yeni para çıkma ihtimali de var.
‘AKILLI İNSANLAR TÜRK VARLIKLARI ALIYOR’
Burada uluslararası yatırım gurusu Jim Rogers işe uyananlardan. AA muhabirine verdiği röportajda Jim Rogers “Akıllı insanlar Türk varlıkları satın alıyorlar” dedi. Rogers şunları söyledi: “Genelde tarihte bu tip şeyler olduğunda normalde yatırımcılar bu durumdan avantaj elde ederler. Genelde satın almak için fırsat olarak görülür. Eğer yatırım yapacak kadar zekiyseniz 2 ile 5 yıl sonunda olumlu sonuçlar elde edersiniz.”
