Avrupa'nın her üç balığından biri Türkiye'den. İhracat ilk kez 1 milyar doları geçti
Türkiye olarak denizlerde büyük balığı nasıl yakaladık
Çupra, levrek ve alabalık yetiştirerek sonunda 1 milyar dolarlık balık ihracatına ulaştık. Kasım sonu itibariyle 1 milyar doların geçildiğini hem Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli açıkladı, hem de İhracatçı Birliği Başkan Yardımcısı Tuncay Sagun. Sagun, dördüncü kuşağın işbaşında olduğu Sagun Grup’tan oğlu Oğulcan ve kızı Nazlıcan ile balıkçılık sektöründeki son gelişmeleri anlattı.
- Sagun Gurup Karadeniz’de somon, İç Anadolu’da alabalık, Ege ve Akdeniz’de çipura, levrek ve orkinos yetiştiriyor. Üretimin büyük kısmı ihracata gidiyor. İhracat oranı somon ve orkinosta en yüksek. Oğulcan Sagun bunun nedenini şöyle açıkladı:
“İstanbul’da bir büyük süpermarkete Norveç somonu ile Karadeniz somonunu yan yana sergiledik. Karadeniz somununun tarafına bakan olmadı. Biz de ihraç ediyoruz. Rusya, Kanada ve Japonya’ya satıyoruz. İki yıldır yetiştiriyoruz ve 14 milyon dolarlık somon ihracatına ulaştık.”
- Oğulcan Sagun, Türkiye’de deniz balığının çiftliklerde yetiştirilen balıklara karşı tercih edildiğine işaret ederek şöyle dedi:
“Dünyada böyle bir ayrım yok. Hatta yetiştirme balık daha çok tercih ediliyor. Neticede yetiştirme balık fabrikasyon yem yiyor ama o da denizde, kendi doğal ortamında yetişiyor. Karada yetişen deniz balığı yok ki. Dünyada ilk kez 2017 yılında yetiştirme balık üretimi ve tüketimi, deniz balıklarını geçti. Bunun tersine dönmesi de artık mümkün değil.”
2023’TE 2.5 MİLYAR $’A VARIRIZ
- Tuncay Sagun ise balıkçılıkta başarıyı yakaladıklarını, Avrupa’da üretilen her üç balıktan birinin Türk balığı olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Biz 2023 ihracat hedeflerini rahat yakalarız. Bu yıl 1 milyar dolar sınırını geçtik. 2023’te 2.5 milyar doları yakalarız. Balığın katma değeri de yüksektir, ithal girdisi de düşüktür. Türkiye’nin kg başına balık ihracatı fiyatı 5 dolardır ve genel ortalama ihracatın da üç katından fazladır. Bu anlamda balık yetiştirmede önemli bir yere gelmekle, ihracat pazarlarında başarıya ulaşmakla bir büyük balığı yakaladık. Her ne kadar kendi insanımıza balık yedirmekte başarılı olamıyorsak da, ihraç ediyoruz. İhracatta sınır yok. Balık hastalık taşımaz. Bu nedenle uluslararası dolaşımı ve ticareti kırmızı et veya tavuk eti gibi değildir, serbesttir. Balık özgürdür, yasak veya kısıtlama yoktur. ”
- Tuncay Sagun kişi başına yıllık et tüketiminin balıkta 6 kg’dan 5’e düştüğüne, kırmızı ette ise 6 kg’dan 14’e çıktığına dikkat çekti. Sagun “Et yerine balık yesek et ithalatımız kesilir. Belki o zaman biz ihracatı bu kadar yapamayız ama dışarıya satmak için de ilave yatırımlar yapabiliriz” dedi.
ORKİNOS İÇİN İKİ ÖNERİ
- Orkinos balığı ihracatının iyi gittiğini, bu yılı 70 milyon dolarlık bir rakamla bitireceklerini kaydeden Sagun, bu balıktaki hedefin yıllık 100 milyon dolarlık ihracat olduğunu belirtirken kota sorununu aşmanın önemine işaret etti. Sagun kotaların belirlendiği Uluslararası Atlantik Orkinoslarını Koruma Komisyonu gelecek yılki toplantısının Türkiye’de yapılmasının kotaları genişletmeye yardımcı olacağını ifade etti.
- Tuncay Sagun orkinosta kapasite artırımı için avlanma teknelerini ayırmanın da ciddi bir katkısı olacağını ve bu konudaki insiyatifin Tarım Bakanlığı’nda olduğunu sözlerine ekledi.
BAŞARIYA GİDEN YOL
- Yapılan açıklamalardan çıkan sonucu ise şöyle özetlemek mümkün: Yetiştiricilikte balık üretimini artırdık. İçeride tüketim artmayınca ihracata yöneldik. Balıkçılık ihracatçı bir sektör oldu ve gelişti. Türkiye denizlerde büyük balığı da böyle yakaladı.
