EYT'yi iktidar mı muhalefet mi çözecek?
Meclis’te bütçe maratonu devam ediyor. Kurumlar sıraları geldikçe bütçe sunumlarını yapıyorlar. Muhalefet de fırsat bu fırsat, bütçeye yönelik olsun olmasın hükümete yönelik eleştirilerini kürsüden dile getiriyor.
Meclis bildiğimiz gibiydi ancak dün Meclis kulislerinin en çok konuşulan konusu Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) idi. Çünkü önceki gün Cumhurbaşkanlığı’ndaki toplantıya atfen bir bilgi kulislerde dolaşmaya başladı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, daha önce yaptıkları çalışmanın ana hatlarını anlatırken, yasanın değiştiği 1999 öncesi koşullarının geçerli olacağını, 25 yıl sigortalılık süresi ve prim şartı dışında yaş koşulu getirilmeyeceğini söylemişti. Önceki gün kulisler bir anda alt üst oldu. Müjdeli haber bekleyen EYT’liler hayal kırıklığı yaşadı. Bu kulis haberleri sosyal medyada 10 milyonun üzerinde etkileşim aldı. Neydi bu haber?
EYT’liler prim ve sigortalılık süresini doldursalar da yaşı beklemeleri gerekecek deniliyordu. Erkeklerde 52, kadınlarda ise 50 yaş telaffuz edilmeye başlandı. Ardından, bu haberlerin bilerek dolaşıma sokulduğu, EYT bekleyenlerin nabzının ölçüldüğü, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, önüne gelecek taslak çalışmada yaş koşulunu kaldırarak müjde vereceği yorumları yapıldı.
Meselenin aslı, benim dün Meclis’te ve Bakanlık çevreleriyle yaptığım görüşmede ortaya çıktı. Gerçekten de Bakanlık bürokratlarının yaptığı çalışmada hemen emekli olacak 1.5 milyon kişinin bütçeye getireceği yükün karşılanamayacağı, özel sektörde işverenlerin de tazminat yüküne karşı çıktıkları yönünde görüşler dile getiriliyordu. Özetle geldiğimiz noktada, Bakanlığın yaptığı taslak çalışmaya, yaş şartı eklenecek. Bu aslında verilen sözden geri dönmek anlamına da geliyor ve haber bekleyen EYT’lilerde büyük bir hayal kırıklığına yol açtı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Meclis’te kendisine yöneltilen sorular üzerine, genel kuruldaki konuşmasının beklenmesini istedi. Ben bu satırları yazarken, henüz Bakan Bilgin’den bu konuda bir açıklama gelmemişti.
Anladığım kadarıyla hükümet EYT konusunu gerçekten çözmek istiyor ve seçimde bunun muhtemel getirisi ve götürüsünü de hesap ediyor ancak bütçe dengelerinde bu paranın karşılığı bulunamıyor. Bunun için geliştirilen formüller de tatminkâr düzeyde değil.
Buna rağmen, EYT düzenlemesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önüne gittiğinde, 1999 öncesinde sigortalı olanlar için yaş şartının kaldırılacağını ya da kadın ve erkekte ikişer yıl düşürüleceğini düşünüyorum. Yani müjdeyi Cumhurbaşkanı verecek. Müjde mi, değil mi? Buna vatandaş sandığa gittiğinde karar verecek. Burası net…
MUHALEFET KOMİSYON KURDU
Buradaki membaı ya da kaynağı muhalefet de görmüş olacak ki yeni alınan bir kararla Sosyal Güvenlik Komisyonu kurdu. 6’lı masa partileri; Dış Politika, Sosyal Güvenlik ve Eğitim başlıklarında üç yeni komisyon kurulmasını kararlaştırdı. Daha önce kurulmuş olan Temel Politikalar, İletişim, Seçim Güvenliği ve genel başkanların uhdesinde yürüyen Geçiş Süreci Komisyonu çalışmalarını sürdürüyor. Şimdi bunlara üç yeni komisyon eklenmiş oldu. Özellikle DEVA Partisi, Sosyal Güvenlik Komisyonu’nu önemsiyor. İktidara gelmeleri durumunda bütçenin en büyük deliklerinden olan sosyal güvenlik açıklarına karşı politika geliştirmeyi ve buna önlem almayı planlıyorlar. Bu komisyon, alternatif projelerle aktüeryal dengenin sağlanması üzerinde çalışacak.
Bonuslu emeklilik projesi, yani emekliye ayrılmayı teşvik edecek bir mekanizma, erken emeklilikte daha düşük maaşı tercih etme, katsayı seçeneği gibi alternatifler üzerinde çalışıyor bu komisyon. Türkiye’nin sosyal güvenlik sistemini ve dezavantajlarını çok iyi bilen 10 uzman isim bu komisyonda görev yapıyor.
Sözün özü; hükümet EYT’lilere müjdeli bir haber veremezse bu müjdeyi muhalefet ya da 6’lı masa partileri verecek. Bütün partiler buradaki potansiyelin farkında. Bakalım, yılların kanayan yarası EYT meselesini kim çözecek? Ekonomik tablo ortada. Geçim sıkıntısı had safhada. Güzel haber bekleyenlerin sabırlarını çok da zorlamamak lazım…
