Swap tecrübesi ve yatırımcının algısı
Bundan 10-15 gün önce piyasada genel kanaat “Merkez Bankası yaz başı itibariyle faiz indirimlerine başlar. Yıl sonuna kadar 300-500 baz puan faiz indirecek yeri olur. 2019 sonu TCMB’nin piyasayı fonlama faizi kabaca yüzde 19-20 arasına iner” şeklindeydi.
Bu beklentileri destekleyen en önemli iki unsur, enflasyonda gelinen yüzde 19’lar seviyesinin yıl sonuna doğru yüzde 14-15’lere ineceği beklentisi ve Türkiye Risk Primini gösteren CDS oranlarının 310 baz puana gerilemiş olmasıydı. CDS oranlarında gelinen yer, geçen yıl Temmuz ayı seviyeleriydi. TCMB geçen yıl krizin en akut zamanında faizi yüzde 24’e çıkartmıştı ve CDS oranlarındaki gevşeme de 2019’un ikinci yarısındaki olası faiz indirimlerini makul kılmaktaydı.
Yine 10-15 gün önce tahvil faizlerinde 10 yıl vadede yüzde 16 ve TCMB’nin fonlama oranına son derece duyarlı olan 2 yıllık tahvil faizinde geçmekte olan yüzde 18 seviyesi de olası faiz indirimleri için Merkez Bankası’nın yerinin olduğu algısını güçlendiriyordu.
Swap Krizi ve sonra oluşan fiyatlar….
Geçen Cuma günü hayatımıza “Londra Swap Faizi” diye bir kavram girdi. Aslında bu piyasada işlem yapanların çok iyi bildikleri bir piyasa. Her gün 5-6 milyarlar dolarlık Türk Lirası /ABD Doları Takası işlemlerin yapıldığı, büyük çoğunluğunu yabancı bankaların oluşturduğu, tezgahüstütezgahüstü işlemlerin geçtiği bir ortam. Bu piyasaya Türk bankalarının da erişimi var.
Elinde dolar bulunan ama TL ihtiyacı olan bankaların, tam tersi durumda olup da belli bir vade ve anlaşılan faiz oranlarından değiştirmek isteyen bankalarla, broker denilen aracılar üzerinden takas yaptıkları platformlar.
Peki niye hayatımıza girdi Londra Swap Piyasası?
Aslında burada işler uzun süredir sessiz ve stabil durumdaydı. Geçen yıl ekim ayından beri TL Swap faizleri geriliyordu. 6 ay önce 1 aylık TL swap faizleri yüzde 30’lar seviyesindeyken, mart ortasında yüzde 15’lere kadar gerilemişti. Bunun sebebi de Türkiye risk primi düştükçe ve yabancı tarafında TL takas faizinde daha düşük oranları kabul etmek zorunda kalmış olmaları.
Burada işlem yapan bankalar, geçen hafta yoğunluklu olarak takas işleminde TL aramaya başladılar. Bir kısmı daha önce takas işlemi ile ödünç verdikleri TL’leri yerine koymak istediği için bir kısmı da buldukları TL ile dolar almak için.
Yabancı swap’taswap’ta neden yön değiştirdi?
Burada sebepler muhtelif. “TL swap faizleri çok düşmüştü, kârın bir kısmı seçimler öncesinde cebe konulmak istendi” , “Bir önceki hafta FED açıklamaları sonrasında riskli varlıklarda bir miktar temkinli olmak istediler”, “Türkiye’den gelen son Merkez Bankası verilerinde görülen rezerv kaybının açıklaması tatmin etmedi “ akla gelen ilk makul açıklamalar.
Sonuçta geçen hafta Cuma günü Londra Swap Piyasası'nda ortalık karışmaya başladı ve hem TL swap faizleri hızlı yükseldi hem de Dolar/Türk Lirası paritesinde bir günde yüzde 5 yükseliş yaşandı.
Biz nasıl reaksiyon verdik?
Hafta sonu muhtemelen yapılan geniş istişareler sonrasında pazartesi gününe organize kararlar ile başlandı. İçeride fonlama faizi yeniden geç likidite penceresine, yüzde 25.5’a çekildi. Haftalık Repo ile piyasaya verilen Türk Lirası ihaleleri iptal edildi. Türk Bankalarının TCMB’den dolar takası ile TL alması olanağı artırıldı, ayrıca bu TL’nin de Türk bankalarının ihtiyaçları dahilinde kalmasına ve Londra Swap Piyasasına gitmemesine özen gösterildi.
Sonuç olarak Londra Swap Piyasasında oranlar çıldırdı, haftalık swapta yüzde 300’leri gördü. Kur sakinleşti 5.40’lere geriledi ama Türkiye CDS oranları 450 baz puanlara çıktı, borsa 3 günde yüzde 15 düştü ve Eurobondlar'daEurobondlar'da sert satış oldu.
Hafta sonuna doğru ise Londra Swap Piyasası'nda yeniden denge oluştu. Hem yüksek swap faizinin etkisi hem de Türkiye’den Londra piyasasına yeninde TL akışın başlaması ile haftalık swap faizleri yüzde 50’lere geriledi.
Ancak borsada kısmı toparlama olsa da özellikle tahvil faizleri ve CDS oranları bu bir haftanın sonucunda yılın en yüksek seviyesinde kaldılar.
TCMB'nin faizi indirme işi ne oldu?
Yazının başında bahsettiğim “Yaz aylarından itibaren TCMB faiz indirir” önermesi artık piyasa baz senaryo olarak maalesef durmuyor. Ne mevcut CDS oranları ne de tahvil faizleri Haziran gibi TCMB’nin olası bir faiz indirimi sürecini başlatmasına izin verecek gibi duruyor. İyi ihtimalle eylül gibi başlayacak, yıl sonuna kadar 200-300 baz puan ile sınırlı kalacak bir indirimden bahsedebiliriz
Londra Swap Piyasası ile 1 hafta süren bilek güreşinde kim kazandı? Kim kaybetti? Bunu tartışmayı acilen bir kenara bırakıp önümüze bakmamız lazım.
Türk Piyasaları için en kötü durum , yatırımcı nezdinde “oyunun kurallarının oyun sırasında değişiyor olması” ya da “girişin kolay çıkışın zor olduğu” algısının üzerimize oturması olur.
Seçimlerden sonra yapacağımız en önemli reformlardan biri bu algının üzerimize yapışmadan dağıtılmasını sağlamak olmalı.
