Geçitkale Akdeniz'de 'Büyük Üs' olacak
Doğu Akdeniz’deki enerji oyunları ve ilginç ittifaklar Türkiye’nin yıllardır ihmal ettiği bu bölgeyi ve ‘Mavi Vatan’ sınırlarını keskin bir şekilde hatırlamasına vesile oldu. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile Türkiye, denizdeki sınırlarını ve buralardaki haklarını korumak üzere dünyanın ilgiyle takip ettiği ortak adımları peşpeşe atmaya başladı.
Gündemdeki konu ise Ercan’dan sonra KKTC'nin ikinci havaalanı olarak anılan Geçitkale. İnsansız hava araçları (İHA) için Akdeniz’de üs olma kararı da böyle bir atmosferde geldi. Ancak aldığım bilgilere göre sadece İHA’lar için değil, her açıdan kullanılacak önemli büyük bir hava üssü olacak. Yerinde, doğru ve çok stratejik bir adım. Böylece Akdeniz’de Türkiye’nin önemli bir merkezi, gözü, kulağı, eli ve ayağı devreye girecektir. ‘Mavi Vatan’ sınırları veya Türk Kıta Sahanlığı ile Türkiye’nin ve KKTC’nin Münhasır Ekonomik Bölgesi (MEB) daha etkin korunacaktır. Sınır ihlali ve tacizleri sahipsizlik meselesi bittiğinden eskisi gibi olmayacaktır. Geçitkale yeni pozisyonuyla dengeleri daha fazla etkileyecek, hatta değiştirecektir.
Türkiye, yaklaşık 10 yıldır enerji kaynaklarıyla gündeme gelen Doğu Akdeniz’deki gelişmeleri izlemekle yetindiği için bugünlerde hızlı davranmak durumunda kaldı. Bölgedeki bir çok ülkeyle 5 yıl önce ilişkimiz çok daha farklıydı. Birçoğuyla çok derin ilişkiler bile kurmuştuk, ama Libya ile bugünlerde yaptığımız ‘deniz yetki alanı’ anlaşmasının benzerini hiçbiriyle yapmadık. Bugün ise bölgedeki ülkelerle diyaloğumuz zayıf, ama 5 yıl öncesine göre de bölgede daha güçlü bir şekilde varlık gösteriyoruz. Bilek gücüyle gelinen noktanın kalıcı olması, farklı yerlere savrulmaması için de ilgili ülkelerle müzakereler lazım. Bölgedeki güçlü konumumuzun müzakerelere daha rahat kapılar açacağı ise ortada.
Geçitkale Havaalanı’nın Türkiye’nin Akdeniz’de üssü olması meselesi daha yeni ve henüz tartışmaya başladığımız bir husus. Fakat bu adım KKTC’nin adadaki konumunu, müzakereler dahil her türlü dengeyi değiştirme potansiyeline sahip. Dolayısıyla Avrupa Birliği, ABD ve bölgedeki ülkelerle siyasi tartışmaları daha yoğun yaşayacağımız bir döneme gireceğiz.
Geçitkale Havaalanı uzun bir süredir hizmette değildi. Sadece KKTC Hava Sporları Federasyonu tarafından kullanılıyordu. Meydanda Microlight ve Gyrocopter hava araçlarıyla eğitim ve uçuş hizmeti veriliyordu. 2008’de işadamı Asil Nadir, bu meydanı değerlendirmek için harekete geçtiğinde federasyonun havaalanı kullanması için özel karar alınmıştı. Ben de 2017’de Geçitkale’yi ziyaret ettim. Federasyon Başkanı Zeki Ziya ile meydan üzerinde Microlight ile uçuş yaptım. Çekim yaptım. Konum itibariyle değerli ve stratejik bir havaalanı, şimdi daha da öne çıkacak.
Yaklaşık 10 yıl önce de Türkiye’den bir havayolu patronuyla birlikte Asil Nadir’i de ziyaret etmiştim ve kendisinden havaalanını jeopolitik önemiyle birlikte nasıl değerlendirmek istediğini dinlemiştim. Ancak çeşitli sebeplerden proje hayata geçemedi. Bu senenin başında projesine başlayacağını, kargo ve charter uçuşlar yapılması için adımlar atılacağını açıkladı. Ama yine bir gelişme olmadı. Son noktada ise Nadir’in sözleşmesi iptal edildi. Böylece sivil havacılık dönemi kapandı. Geçitkale artık KKTC’de önemli bir üs olarak hizmet vermeye devam edecek. Üstelik havaalanı mevki ve altyapı itibarıyla da hemen kullanıma girecek durumda.
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın Doğu Akdeniz’de ‘Akdeniz Kalkanı Harekâtı’na etkinliğine Geçitkale de havadan güçlü bir katkı sunacaktır.
Çanakkale ve Dalaman Deniz Hava Üslerini kullanan insansız hava araçlarımız ile diğer hava gücü donanımımız için artık KKTC’de zamanı kısaltan, etkinliğe artıran yeni merkez devreye girecek. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin adada statükoyu bozma gayretleri, kendi silahlı kuvvetlerini geliştirmesi, aşırı silahlanma gayretlerinin yanı sıra üçüncü ülkelerinin kullanımına deniz ve hava üsleri tahsisi etmesine de ciddi bir cevap olacak. Bölgede Türkiye olmadan çözüm olmayacağı, yapılan her türlü düzenin, oyunun bozulacağı ve oldubittilere müsaade edilmeyeceği de ilan edilmiş oldu.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına tahsisi edilen Geçitkale’ye 16 Aralık 2019’da ilk defa Deniz Kuvvetleri Komutanlığına ait Bayraktar İHA intikal etti. Böylece bu meydanının kullanılmaya başlanmasıyla Akdeniz’de İHA’ların görev bölgeleri genişleyecek, havada kalış süreleri artacak ve harekât etkinlik alanı genişleyecek. Daha etkin adımlarla devamı da gelecek!
