Ömer Yüngül Bloomberg HT'de soruları yanıtladı

Zorlu Holding CEO'su Ömer Yüngül'ün, Arzu Maliki ile yaptığı söyleşinin satır başları şöyle;

2017’nin ilk yarısı bitti. Neler yaptınız ve 2017’nin ikinci yarısında neler var planlarda?

Aslında 2017 bitiyor. İyi gidiyor, her şey planlandığı gibi gidiyor. Biz şimdi 2018- 2019’un planlarını yapmaya başladık. He şey normal gidiyor yani ne yaptıysak ne düşündüysek bunları uyguluyoruz. Biraz eskiye göre Dünya daha dinamik olduğu için, en azından planlarda bir şaşma yok yani.

Peki yatırımlar açısından birçok sektörde varsınız. Hangi sektörleri, planları öne aldınız, yatırımlar ne doğrultuda?

3-10 yıllık strateji hedeflerimiz var. 3 yıllıklarda hiçbir değişiklik yapmadık hatta pozitif yönde veriler elde ettik. Yani biz grup olarak aşağı yukarı her sene önümüzdeki üç sene 500milyon dolarla 1 milyar dolar arasında bir yatırım planımız var. Bunları uyguluyoruz. Her sektörün kendi içinde ayrı şeyleri var. Bu arada bazı fırsatlar olduğu zamanda bunların üzerine çıkabiliyoruz.

Peki bu en az 500 milyon dolar- 1 milyar dolar arası yatırımlar arasında en çok ne yer alıyor mesela? 2016’dan farklı olarak ? Enerji, yatırımda varsınız?

2017’de aslında hepsi birbirinin uzantısı. Yani bizim bir kere her işimizi başka bir iş için araç olarak kullanıyoruz. Ondan neler üretebiliriz ilave onlara bakıyoruz mevcut işlerin dışında. Mesela enerjiden başlayacak olursak zaten yenilenebilir dışında pek bir şeye bakmıyoruz açıkçası. Ama yenilenebilirde Dünya’nın her tarafında uygulamak istiyoruz. Japonya’dan Amerika’ya kadar. Türkiye, Ukrayna hangi ülke gelirse orada hem güneş hem rüzgarda çalışmalarımız var. Tabi işin 60-70%i Türkiye olarak. Özellikle güneş enerjisi ve jeotermalde. Jeotermalde mesela 165 megawattlık santralın 100’ü devreye girdi 65i de Şubat ayında devreye girecek. Bu çapta jeotermal Dünya çağında bir şey. Jeotermal açısından çok büyük bir proje. Denizli Sarayköy’de. Bu gücümüzü gelin Endonezya’da yapalım diyorlar. Her taraftan bize iş birlikleri doğuyor. Bu güzel bir şey, dünya çağında bir özelliğimiz var jeotermalde. Güneşte de hedefimiz bu bölgenin bir numarası olmak.

Türkiye içinde mi genel mi?

Türkiye içinde bir numara olmak. Bunun içinde çalışmalarımız devam ediyor.

Burada ne kadarlık bir güce ulaştınız?

Sadece kendimize üretim değil, kurup işletmek ve ya kurup devretmek gibi her ülkede var olmaya çalışıyoruz. Nasıl Vestel 153 ülkeye ihracat yapıyorsa Zorlu Enerji de o kadar olmasa bile 30-40 ülkede olma gibi bir hedefimiz var yenilenebilirde özellikle güneşte. Şubat ayında devreye girecek 100 megawattlık santral Pakistan’da kuruyoruz. Arkasından güneş enerjisi 200 megawatt daha geliyor. Ukrayna’da ve hatta Japonya’da bile konuşuyoruz. Her tarafa oltaları attık ama bunu yapabilecek güçteyiz. Güç ve bilgi birikimine sahibiz. Bunun bir sürü türevi oluyor, artık biz bir otomobile bir çamaşır makinesine bir televizyona bile bir enerji üretimi diye bakıyoruz.

Bu tamamen bakış açısından, bu şekilde bir kültürümüz var. Diğer gruplarımızda da aynı mesela Vestel’e baktığım zaman mesela İFA fuarı - Berlin’in en büyük fuarı- bırakın çalışan olarak , insan bir Türk olarak gurur duyuyor. Çok farklı güzel ürünlerimiz var, çünkü hep nasıl farklı yapabiliriz nasıl değişik şeyler yapabiliriz, nasıl iş modeli uygulayabiliriz hep kafa böyle çalışıyor. Bu her tarafa yansıyor. Şimdi Vestel’de de 1.5 milyon ürettik,bir gruba çamaşır makinası yatırırımız var Manisa’da. Önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde devreye girecek. Telefonda çok değişik uygulamalar peşindeyiz. Yani her işimizden daha nasıl türevlerine gideriz diye düşünüyoruz. Mesela tekstilde emin olun, teknik tekstilde o kadar farklı ürünler hakkında çalışıyoruz ki çoğu firmanın fabrika diye kurduğu tesisleri biz arge olarak kullanıyoruz. Hiç ummadığınız ürünler çıkacak piyasaya. Aklınıza ne gelirse, çünkü nano teknolojiye gidiyoruz. Akıllı tekstiller olacak. Yine tekstilde geri dönüşümlü ürünlere gidiyoruz, çevreci ürünlere.

Bu sektörde ne kadar yatırım planlıyorsunuz?

Neresinden baksanız 30-40 milyon dolar yatırımı vardır. Şimdi tam detaylı bilmiyorum ama aşağı yukarı vardır. Bunda da farklı neler yapabiliriz diye düşünüyoruz. Şimdi bir de madencilik yatırımımız var. Metalurji, maden, nikel ve kobalt üretiyoruz. Ben ona nikel kobalt değil petrol üretiyoruz diyorum çünkü ürettiğimiz ürün petrolün yerine geçecek olan pillerin temel ham maddesi.

Pil yatırımınız da var mı 2016’da başlayan?

Konuşuyoruz daha pek bir şey yok ama mesela madende de hep topraktan en uç ürüne gidiyoruz. Yani şu anda dediğim gibi pillerin ki önümüzdeki yüzyılın petrolü demek istiyorum en temel hammaddesini üretiyoruz en son ürüne kadar. 600 milyon dolarlık yatırım yaptık, belki bir o kadar daha yapacağız ama bu bizi, yani ülkemizi ve şirketimizi, yarinki teknolojilerin temel girdilerine hazır hale getirecek. Altyapı gibi düşünebiliriz. Bunu çok az yapan var, Avrupa’da yapan yok mesela. Biz buna cesaretle girdik.

Orada da yatırımlar olacak mı?

Tabi yatırımlar olacak.Ufak yatırımlar değil ama tabi bir şeyi yaptıktan sonra orada tecrübe kazandınız mı herkesin çok korktuğu şeye siz cesaretle yaklaşıyorsunuz. Bugün mesela bir Zorlu Center kuruldu. Yapıldı zannedersiniz ki tuğla çaktım, değil. Onun altında öyle bir yapı var ki bugün arkadaşlar çoğu ülkelerde gelin bizim avmlerimizi siz işletin diyor.

Var mı böyle plan proje yurt dışında işletmek istediğiniz?

Var tabi. Grup olarak daha çok Orta Doğu tarafında, her yaptığımız işten nasıl ben yurt dışında bir şeyler çıkartabilirim adına güzel bir örnek yani. Sonuçta işlere baktığınız zaman hep böyle farklı neler yapabiliriz. Üretim teknolojileri ve aynı zamanda bunu nasıl servise çevirebilirim içinde bir düşünce yapımız ve kültürümüz var. Bu tabi bize biraz patronlardan da geliyor nasıl farklı yapabilirim şeklinde. Morali bozulan bir insan varsa gitsin Vestel Arge’de çalışşın, bambaşka bir mod ile çıkar yani. O kadar kimsenin düşünmediği şeyler düşünülüyor.