Kadınlar mı daha zeki, erkekler mi?
Yıllardır ‘başarılı erkeklerin arkasındaki güç' olan kadınlar artık kendilerine mi oynuyor?
"Sen dünyayı yöneteceksin, ben de seni..." Daha haremdeyken koyduğu bu hedefi hayata geçirerek tarihe damgasını vurmuş bir kadın, Hürrem Sultan... İlla tarihten büyük örneklere de gerek yok, hepimizin yakından tanıdığı hayatın içinden kanıtlar da bulabiliriz ‘kadın isterse...' tezini doğrulayan... Kariyeri, konumu ne olursa olsun, zeki bir kadının istediği gibi yönlendirebileceği erkekler hep vardır... Son yüzyıla kadar sosyal hayatta geri planda kalan kadınlar, belki de kendi kariyerleri için kullanma imkanı bulamadıkları zekalarıyla muhteşem adamlar yarattılar... Kadının toplumdaki rolü değiştikçe, erkeklerin tahtı da sallanmaya başladı. Dünyaya damgasını vuran siyasetten bilime her alanın ‘en'ler listesi yüzyıllardır erkeklerle doluyken, kadınlar en zorlu alanlarda bile adından söz ettirmeye başladı. Kadınların erkeklerden çok daha zeki olduğunu ve bu yüzyılın kadınların yüzyılı olacağını söyleyen bilim adamları da var. Peki bu tez doğru mu? Cinsiyet zekayı etkileyen faktörlerden biri midir? Kadınların erkekler karşısındaki avantajları ve dezavantajları nelerdir? İşte farklı görüşler... GÜLİN YILDIRIMKAYA gulinyildirimkaya@haberturk.com
Kadınlar daha zeki, bunu evde çok net hissediyorum
HABERTÜRK Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Altaylı:
Kadın mı zeki, erkek mi zeki tartışması dünyanın en anlamsız
tartışmasıdır. Elbette ki, kadın daha zekidir. Arada belki istinai durumlar vardır ama genel geçer kural kadının daha zeki olduğudur. Aklım başıma tam olarak gelmeden önce zaman zaman evde bunun tartışmasını yapardık eşimle. Klasik "sen zekisin-ben zekiyim"' tartışması. Bir gün öyle bir laf etti ki, o gün bugündür bunu tartışmıyoruz. Ancak kadınların daha zeki olmasının sebebi şu: Onlarda IQ, artı EQ var. Bu ikisini toplayıp ikiye böldüğünüz zaman kadınların bariz bir
üstünlüğü oluyor. Çünkü erkeklerin EQ'su kadınların o kadar altında ki, erkekte IQ daha yüksek bile olsa toplamda kadınlar fark atıyorlar. Evde biri 9 yaşında olan iki karşı cinsle birlikte yaşıyorum. Açık söylemek gerekirse zekâ üstünlüğünü her şekilde hissediyorum. Çevreme baktığım zaman da, yani arkadaşlarımın hayatlarında da aynı şeyi görüyorum. Kadın eğer toplum baskısı, töre denilen saçmalık, aile yapısındaki bozukluk, kültürel zorlamalar söz konusu değilse yani bunlarla baskılanmamışsa erkekten daha zeki olduğunu ortaya koyabiliyor. Zaten kadına yönelik baskının altında da erkeğin bunu bilmesi var.
Zekâ olarak baş edemeyeceğini bildiği kadını zor kullanarak, töreler,
gelenekler icat ederek aşağı çekmeye çalışıyor. Geçmişe gittiğiniz zaman bu daha net görülüyor. İlkel toplumlarda kadın daha önde. Erkek avlanıyor ama erkeği seçen kadın. Erkeğin güç gösterisi kadın tarafından seçilmek için. Kadın
zekâyla seçiyor. İslamiyet'i seçinceye kadar Türklerde de kadın çok ön planda.
Yazar Elif Şafak:
Erkek mantıksal zekada ileri, kadın ise sezgisel zekada
Zeka mutlak bir şey değil. Zekanın da çeşitleri var. En zeki insanın bile zayıf olduğu alanlar var. Erkek, mantıksal zekada ileri, kadın ise sezgisel zekada. Erkek akılcı zekada avantajlı, kadın duygusal zekada. Ama bugün yaşadığımız dünyada, mantık ve akıl daha kolay çözülebilir şeyler. Zor olan, sezgiler ve duygular boyutu. Bu yüzden, kadının zekası niteliksel olarak bir adım öndedir.
Emrehan HALICI
Türkiye Zeka Vakfı Başkanı
Zeka konusunda kadınlar avantajlı
Zeka konusunda ne ülkeler, ne dil, ne cinsiyetler arasında özellikle tespit edilmiş bir üstünlük, bir avantaj durumu söz konusu değildir. Bütün insanlar bir çan eğrisi dağılımı gösterir ama maalesef sosyal hayatta kadınlar hep ikinci planda kalmışlardır. Son yüzyılda bu tablo biraz değişti, kadınla erkek benzer roller üstlenmeye başladılar. Ancak edebiyatta, müzikte, bilimde, çeşitli alanlarda erkekler hala daha görünür, bu nedenle de daha başarılı olarak gösteriliyor. Ama diğer yandan da suça itilmiş erkek, akıllı olmayan işleri yapan erkeklerin sayısı daha fazla. Çünkü erkekler dışarıda, kadınlar ise iç dünyasında. Bu tablo artık değişiyor, değiştikçe de kadınla erkeğin zeka dağılımlarında fark olmadığı ortaya çıkacaktır.
Ayrıca kadınların şöyle bir üstünlüğü de var: annelikten dolayı duygusal algıları daha güçlü. Zeka, etrafta olan olayları algılayabilme, hissetme, bunları içine alma, yorumlama ve yansıtma yeteneğidir. Buradan bakınca, kadınların erkeklere göre bir avantajı olduğu söylenebilir. Erkeklerin de ayrı avantajları var. Ama zekayla ilgili sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için öncelikle kadın ve erkeğin sahnede eşit gözükebilmeleri gerekir. Toplumsal alanda tam anlamıyla sağlanacak bir kadın-erkek eşitliği, zeka eşitliğini de ortaya çıkaracaktır.
Prof. Dr. Atilla İDRİSOĞLU
Çapa Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi
Zeka anne-babadan geçer,cinsiyetle ilgisi yok
Zeka, cinsiyete göre değişmez, öncelikle genlerle ilgili bir şeydir. Anne- baba zekiyse, çocuğa geçer. İkincisi, eğitimle de ilgilidir. Kişi ne kadar zeki olursa olsun, eğitimsizse bunu kullanamaz. Zeka, başkalarının yaptıkları işlerden faydalanarak onları tekrarlamamaktır. "2 kere 2, 4 eder"i herkes kullanabilir ama bunun kökünü, mantığını bulmak zeka işidir ve bu da eğitim gerektirir. Yukarıda bir sandalye ve bir araba varsa, sandalyeyi kullanarak arabaya ulaşmak zeka işidir. Dolayısıyla aynı zamanda pratikle de ilgilidir. Kadın erkek arasında zeka farkı yoktur. Erkeklerin daha zeki olduğu yanılgısı dünyada ve Türkiye'de de erkeklerin daha dominant, daha göz önünde olmalarına bağlıdır. Kadınlar bugüne kadar arka plana atılmıştır. Ama bir odanın içine kadın ve erkeği koyar, ikisini de aynı şekilde eğitirseniz, ikisi arasında bir zeka farkı olmadığını gözlemlersiniz. Zekayı etkileyen bir diğer faktör de tecrübedir. Alınan eğitimi iyi oranda kullanabilmek, yorumlayabilmek, akılla zekayı birleştirebilmek önemlidir. Zeka başlı başına yetmez. Kişinin 180 zekası olur ama kullanamayabilir. Kadın erkek arası zeka seviyesi eşit olmasına rağmen kadınların daha geri planda olmaları, hormonlarının etkisinde daha fevri, duygusal davranmaları erkekleri ön plana itmiştir. İnsan beyni kadında da erkekte de aynıdır.
Zeki erkek karısının harcadığından fazla kazanan, zeki kadın da onunla evlenebilendir
Yazar - Kişisel Gelişim Uzmanı Mümin Sekman:
Zeka temelde bireyseldir. Bazı kadınlar erkek ortalamasından, bazı erkekler
de kadın ortalamasından daha zekidir. Hangi cinsiyetin ortalamasının daha
yüksek olduğu, birkaç şeye göre değişir.
Birincisi, kimin daha üstün olduğu *zeka türüne göre* değişir. Prof.dr
Howard Gardner'e göre 8 farklı zeka türü vardır. Farklı zeka türünde, farklı üstünlükler olabiliyor. Duygusal zekada kadınlar genelde daha iyiyken, matematik zekasında erkekler iyi olabilir.
İkincisi, Zekanın odaklandığı alana göre* değişir. Mesela erkeklerin iş
zekasının, kadınların ise ilişki zekasının daha yüksek olduğunu
düşünebiliriz. Bir insan grubu asırlardır neye sürekli kafa yoruyorsa, o
noktada zekası daha çok gelişir. Yahudilerin ticaret zekası gibi. Zeka
kültürel genlerden çok etkilenir.
Üçüncüsü, insanlık tarihinine göre kimin üstün olduğu* değişir. Eski
tarihlerde kadın ikinci plandayken, erkeklerin ortalaması daha yüksekti.
Şimdi kadınlar da hayata katıldı ve "işleyen zeka ışıldamaya" başladı.
Gelecekte kadınlar,daha üste de çıkabilir.
Dördüncüsü, *zeka boyutlarına göre* değişir. Bazı insanlar dünyayı tek
boyutlu ama derinlemesine algılarken, bazıları çok boyutlu algılar. Rönesans zekası dediğimiz, çok boyutlu zekada kadınlar daha üstünler. Tek bir şeye odaklanıp derinleşmede ise erkek zekası daha uygun. Erkek zekası aynı anda tek tavşan kovalamaya yatkınken, kadın zekası kafasında kırk tilki çevirebilir.
İnsanı otomobile benzetirsek, zeka arabanın beygir gücü, akıl direksiyon,
bilgi ise arabanın üzerinde ilerlediği yol gibidir. Akılsız zeka, küpüne
zarar verir. Yani zekanın seviyesi kadar, onun nasıl yönetildiği de
önemlidir.
Son olarak, bir Fransız deyişini biraz değiştirerek, konuya bağlayayım:
"Zeki erkek, karısının harcadığından daha fazla kazanabilendir. Zeki kadın,
ise böyle bir erkeği evliliğe ikna edebilendir!"
Bahçeşehir Üniversitesi Rektörü Deniz Ülke Arıboğan:
Kadınların yetenekleri gerçek, erkeklerinki ise 'üretilmiş aşırı gerçeklik'
Bu konuda cinsiyete dayalı bir ayrım yapılması çok kolay değil. Farklı zeka türleri olduğu gibi, zekanın pratik alandaki rolünü artıran bir takım başka yetiler de var. Zeka bu zamana kadar erkek egemen bir zihniyetle, daha ziyade "matematik çerçeve" içerisinde tanımlandığı için, kadınların sahip oldukları avantajlar göz ardı edildi. Oysa önsezi, duyarlılık, kıvraklık ve pratiklik gibi konularda kadınların hem toplumsal rolleri dolayısıyla, hem de genetik yapıları itibariyla çok büyük avantajları var. Basit bir örnek vereyim. Bir yüzücünün çok güçlü kollara sahip olması yetmez, aynı zamanda güçlü bacaklar da gerekir. Buna ilave olarak tüm vücudun eşgüdüm içerisinde hareket etmesini sağlayan bir kordinasyon kabiliyeti de zorunludur. Kadınlar bu anlamda kol gücü açısından daha geride görünse de, toplam potansiyal ve bu potansiyelin koordinasyonu anlamında çok daha öndeler diye düşünüyorum. Buna mukabil erkekler kendi cinsiyetlerini pazarlamak, erkeksi yeteneklerinin reklamını ya
pmak ve güçlerini tanıtmak anlamında fevkalade başarılılar. Biz de durumu şöyle sloganlaştıralım: "kadınların yetenekleri gerçek, erkeklerin yetenekleri ise "üretilmiş aşırı gerçeklik".