Tüfek yapmakta geç kaldık, bari milli İHA vurulmasın!
“Savunma sanayiimiz niçin gelişmiyor? Neden yurtdışına bağımlı kalıyoruz?” sorularını dün, 150 yıl sonra tasarlayabildiğimiz Milli Piyade Tüfeği MPT-76’nın seri üretimi çerçevesinde sormuş, somut detaylara girmemiştim. Şimdi çok somut bilgilerle bir savunma sanayii fotoğrafı çekeceğim.
ASELSAN Genel Müdürü Cengiz Ergeneman, bu güzide kuruluşumuzun nasıl faaliyete geçtiğini bir röportajında şöyle anlatıyor:
“Kıbrıs Harekâtı’nda haberleşme kesildi, hiçbir bilgi alınamadı. İşte bu harekâtın ardından ambargo geldi. Haberleşme zaafının etkisi fark edildi. Bunun üzerine ASELSAN, 1975’te bir ‘telsiz ve haberleşme’ firması olarak kuruldu. Daha sonraki yıllar, elektro optik (gece görüş) ve radar alanlarına girdik. Her ikisi için de Savunma Sanayii İcra Komitesi, bize görevi verdi. NATO’ya sırtımızı dayadığımız için savunma sektörümüz yoktu. Her şeyi dışarıdan alıyorduk. Bir telsiz bile yapamıyorduk.”
40 yıl sonra ise ASELSAN’ın alanı dışına çıkarak, TAI, Baykar ve Vestel gibi yerli firmaların geliştirdikleri milli projelerin önünü yabancı ürünlerle kestiği yönünde ciddi eleştiriler var. Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) ve TSK’nın bu tartışmalara nasıl baktığı ise en fazla merak edilen husus. Somut bir örnekle mevzuyu inceleyelim.
Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine giren ilk insansız hava aracı (İHA) sistemlerini üreten, Türkiye tarihinde ilk İHA ihracatını gerçekleştiren Baykar Ar-Ge ekibi, 2006 yılında herhangi bir finansal destek ve savunma sanayiinden herhangi bir resmi talep olmaksızın mini sınıfı helikopter tipi İHA sistemi geliştirilmesi için Ar-Ge faaliyetlerine başlıyor. Dönemin 2. Ordu Komutanı Hasan Iğsız da konuyla ilgileniyor ve Baykar Ar-Ge ekibine, tüm mühendisleriyle birlikte 6. Motorlu Piyade Tugayı’nda (Şırnak/Akçay) uçuş denemeleri yapmak üzere izin veriyor. Tugay içerisinde adeta askerlik yaparcasına çalışan ekip, kendi imkânlarıyla 15 adet Malazgirt olarak adlandırılan İHA platformu üretiyor ve otomatik uçuş testleri yapıyor. Yapılan bu çalışmalar raporlaştırılarak daha iyi, etkin bir sistem nasıl oluşturulur, bunun arayışına giriliyor.
Aynı zamanda bu çalışmalarla, o dönemde Malazgirt İHA gibi mini insansız helikopter sistemi dünyada ilk kez TSK tarafından kullanılmış olur ve bunun da ilk adımı bizzat askeri kullanıcıyla birlikte Şırnak’ta atılır.
Başarıyla devam ettirilen bu çalışmanın başlangıcından 3 yıl sonra, 2009 yılında Baykar’a 4 adet insansız helikopter siparişi verilir. Gövdesi, uçuş kontrol sistemi vb. elektronik, yazılım ve gövde aksamıyla % 100 milli ve özgün olarak geliştirilen platformlar eksiksiz bir şekilde teslim edilir ve kullanıma girer. Sonra ortalık karışır.
Dünyada ilk kez TSK’da yürütülen bu projenin durmasına yol açan türlü olaylar yaşanır. Baykar, bu projenin başarısı için bedelsiz destek verme taahhüdünde bulunsa dahi durum değişmez. Aynı tarihlerde, ASELSAN üzerinden yeni bir insansız helikopter projesi başlatılır.
ASELSAN, Amerikan Guided Systems Technologies firmasından, milyon dolarlar ödeyerek (ASELSAN 2010 yılı faaliyet raporu) insansız helikopter satın alır. (Şu anda bu şirketin müşteri listesinde de yer alıyor.) Öte yandan da Baykar Ar-Ge ekibinde görev alan yazılım mühendislerinden birini daha yüksek maaşla bünyesinde katar ve kendi helikopter projesine başlar. Bu atak üzerine, özel sektörün % 100 milli ve özgün olarak geliştirdiği Malazgirt Helikopter Projesi, ambargo sonucu kurulmuş ASELSAN’ın Amerika’dan satın aldığı insansız helikopter sebebiyle durdurulur.
Bu esnada Milli Savunma Bakanı danışmanı olarak özel şirketlerde incelemelerde bulunan emekli Kurmay Albay D. Halit Yılmaz, görevinden ayrılıp Amerika’nın insansız uçak üreten şirketi AeroVironment (AV) ile ortak ALTOY isimli bir firma kurar. Yönetim kurulu başkanı ve genel müdürlük koltuğuna oturarak ASELSAN’la işbirliği yapıp “Amerikan İHA sistemlerine destek verir.
Yıllar önce telsiz yapamadığımız için milletin parasıyla kurulan ASELSAN’ın, yıllar sonra İHA yapan Türk şirketlerine köstek olmak yerine destek olması gerekmez miydi?
Tespitler benden, yorum sizden...
