Önemli iddia: Kahve zinciri süte karşı kötü algı oluşturuyor
Duyduğumda ben de sizin gibi şaşırdım: Dünyanın en önemli kahve zinciri şirketinin süte karşı kara propaganda yaptırdığı ve kötü algı oluşturduğu iddia ediliyor.
Hem de bu iddia, Türkiye Ulusal Süt Konseyi’nin yayınladığı son raporunda yer aldı.
Yazıyı adı geçen kahve zincirinin Türkiye’deki bir şubesinde yazıyordum.
Gidip kahve aldım ve “süt yerine ne öneriyorsunuz?” diye sordum. Soya, badem ve yulaf sütü önerdiler. Yalnız bunlar ekstra 8 TL daha pahalıydı.
Soya sütüyle kahveyi denedim. Doğrusu tadı kötüydü.
SÜTE KARŞI NEDEN TEPKİ ARTIYOR
Süte karşı dünyada gelişen bir tepki var ve bunu Vegan beslenmeyi teşvik edenler yapıyor daha çok. Geçtiğimiz günlerde İngiltere’de bir markete gidip, sütleri yere dökerek eylem yapanlar işte bu vegan yaşamı teşvik edenlerdi.
Vegan beslenme ve yaşam tarzını anlatan sitelerde, uzun uzun neden süt içmemiz gerektiği anlatılıyor. “8 Maddede neden süt içmemeliyiz” gibi dolaşıma sokulan haberlerde, ineklerin karbon salınımlarından tutun, sütün aslında vücuda yararı olmadığına, hayvanların çiftliklerde esir alınıp, acı veren yöntemlerle sütünün sağıldığına kadar olukça sert ifadeler var.
Bir iki önce gittiğim süt çiftliğinde acı çeken, işkence edilir gibi sütü sağılan inek görmediğim gibi, oldukça iyi bakıldıklarına da şahit olmuştum.
ÜNLÜ KAHVE ZİNCİRİ SÜTE KARŞI KÖTÜ ALGI MI OLUŞTURUYOR?
Ancak son zamanlarda sütün, peynirin, yoğurdun zararları konusunda yazılara, söylentilere çok rastlıyorum. Hatta yeğenlerimden biri süt ve süt ürünlerini tüketmeyi bırakmıştı. Gerekçe olarak, “ineğin sütü inekler içindir, bizim içinde değil” dedi. Neyse ki gelişme çağını geçmişti yeğenim, tüketmesi konusunda ısrar etmedim.
Türkiye Ulusal Süt Konseyi 2021 raporunu okurken, süt hakkında bilgi kirliliği olduğu, hatta süte karşı olumsuz algı oluşturulduğunu okuyunca dikkat kesildim.
Ama asıl şaşırdığım bu kötü algıyı oluşturmak için dünyanın en büyük kahve zinciri şirketinin büyük çaba gösterdiği iddiasıydı.
Soya sütü kahvemi zorla içerken raporun bu bölümünü hazırlayan Prof. Gürsel Delal’ı aradım.
Türkiye’de bu konuyu ilk dile getirenlerden biri olduğunu, kendisine bu bilgilerin Uluslararası Sütçülük Federasyonu (International Dairy Fedaration-IDF) tarafından iletildiğini söyledi.
IDF göre bu ünlü kahve zinciri, dünyanın birçok yerinde süte karşı çıkan vegan örgütleri örtülü olarak destekliyor, bu yöndeki haberleri teşvik ediyor ve kendisi süt yerine soya, badem ve yulaf sütünü daha çok kullandığını yayıyormuş.
PROF DELAL: KASITLI PROPAGANDA YAPILIYOR
Ankara Üniversitesi Zootekni Anabilim Dalında hocalık yapan Gürsel Delal, aynı zamanda iklim değişikliği konusunda da uzman.
“Süte karşı yapılan kara propagandanın en önemli argümanlarından biri, süt çiftliklerinin karbon salınımı konusunda büyük tehlike arz ettiği, bunun da iklim değişikliğini doğrudan etkilediği iddiası. Bu yüzden hayvansal süt yerine bitkisel sütler, et yerine yapay etler yenmesi sürekli öne çıkartılıyor.
IDF bu konuda bana gönderdiği bilgi notunda bu kara propagandayı en çok ünlü bir kahve zincirinin desteklediğini söyledi. Bunu Türkiye’de ilk dile getiren kişiyim. Bu bilgiyi de Ulusal Süt Konseyi raporunda yazdım.
Zira karbon salınımı konusunda soya üretimi ya da badem üretiminin ayak izi, süt çiftliklerinden daha fazla. Ayrıca süt üreticileri bu konuda son derece önemli çalışmalar yaparak, karbon ayak izini çok azalttı.
Ancak bu yanlış bilgi, popüler bir kültür olarak yayılan vegan yaşam tarzını savunanlar tarafında sürekli dile getiriliyor. Büyük şirketler de bunu destekliyor. Çocuklarımızın süte ve süt ürünlerine ihtiyacı var. Dünyanın en büyük süt üreticisi olan ABD’de, sağlığa zararlı olduğu iddia edilen süt içiminin azaltılmasının teşvik edildiğini hiç görmedim.”
"SÜT" KAVRAMI İÇİN YASAL DÜZENLEME TALEBİ
Ulusal Süt Konseyi üyelerinden ve sektör temsilcilerinden biri vegan içeceklerle, süt tanımı konusunda yasal düzenleme yapılması gerektiğini söylüyor. Yani soyadan, yulaftan ya da bademden elde edilen sıvının “süt” olarak tanımlanmasının yanlış olduğu kanaatindeler. Annesi sütü ya da inek sütü ile bu sıvıların ayrıştırılması gerektiğini savunuyorlar.
İlginç bir tartışma. Hele hele kahve zincirinin işin içine girmesi daha da ilginç.
Tabii süt sektörü zarar eden çiftçiler, işletmelerin fiyat tartışmasını yapmaktan, bu gibi konulara vakit ayıramıyorlar.
Oysa süt, peynir ve ete karşı yürütülen vegan kampanyalar her geçen gün daha da yaygınlaşıyor.
