250 milyon kişi için ortak Türkçe olmaz mı
Türk dili coğrafyasında yaklaşık 250 milyon kişi Türkçe konuşuyor. Bu coğrafya Çin ve Moğolistan içlerinden başlayıp Balkanlara kadar uzanan, kuzeyde Sibirya’dan güneyde İran-Irak içlerine kadar uzanan geniş bölgeyi kapsıyor.
Yani baktığınızda..
- Türkiye Türkçe konuşuyor.
- Azerbaycan Türkçe konuşuyor.
- Kazakistan, Kırgızistan Türkçe konuşuyor.
- Türkmenistan, Özbekistan Türkçe konuşuyor.
En önemlisi de, bu ülkelerde resmi dilin Türkçe olması..
Fakat, Türkçe deyince sadece bizim ülkemizde konuşulan dil aklınıza gelmesin.
Kazak Türkçesi, Kırgız Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Özbek ve Azerbaycan Türkçeleri de bu grubun içerisinde yer alan lehçeler...
Yapılan araştırmalardan da anlıyoruz ki, Türk Dili aslında yaşayan diller içerisinde en eski kökenli dillerden birisi. Uzmanlara göre, Sümer yazıtlarında yer alan Türkçe kelimeler, dilimizin çok eski çağlardan beri diğer dilleri etkileyen ve geniş coğrafyalarda konuşulan bir dil olduğunu gösteriyor.
Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Dili ve Lehçeleri Anabilim Dalı, şimdi güzel bir düşünce ortaya attı.
- Acaba, Türkçe konuşan 250 milyon kişi için ortak bir Türkçe yaratabilir miyiz? Türkiye Türkçesi, Türk dünyasının ortak Türkçesi olabilir mi?
Üniversitenin Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zeki Kaymaz, ortak bir Türk dilinin tüm Türk coğrafyasında konuşulmasının önünde bir takım sorunlar olduğunu belirtmekle birlikte, Türkiye Türkçesi'nin ortak bir iletişim dili olabileceğini savunanlar arasında geliyor.
Prof. Kaymaz'a göre, ortak dil demek, bilginin akış hızının artması demek. Bilimde, sanatta, edebiyatta, turizmde, sporda ve daha birçok alanda daha güçlü ilişkiler demek.. Türk coğrafyası için olumlu getiriler demek..
Prof. Dr. Zeki Kaymaz, “Sümer çivi yazılı tabletlerindeki Türkçe kelimeler, bize dilimizin çok eskiden beri var olduğunu gösteriyor. Biz, dilimizi kendi kaynaklarımızda ancak 8’inci yüzyılda Orhun Abideleri'nde görebiliyoruz. Ardından Uygur Türkçesi dönemi gelmektedir. Akabinde Orta Türkçe dediğimiz bir dönem vardır. Bu döneme kadar Türkçe, tek bir kol halinde görünür. 13’üncü yüzyıl başında Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya gelmesi ile Oğuz Türkçesi ön plana çıkmaya başlamıştır. Türkiye Türkçesinin temeli de işte bu dönemle başlayan Eski Anadolu Türkçesi dönemidir” diyerek, Türk dilinin tarihi geçmişinin çok köklü olduğunu vurguluyor.
Osmanlı döneminde 16’ncı yüzyılda, Eski Anadolu Türkçesinin farklılaşmaya başladığını ifade eden Prof. Dr. Kaymaz, günümüzde konuşulan Türkçenin temelinin uzun bir süreçte şekillendiğini söylüyor. 16’ncı yüzyıl ile büyük bir değişime giderek şekillenmiş bir yapıya sahip olan günümüz Türkçesi, aslında Türk coğrafyası için en uygun alt yapıya sahip dil olarak kendini gösteriyor. Buna ben de inanıyorum.
Doğru çalışmalar ve projelerle, 250 milyon kişinin ortak diline dönüştürülebilir ve Türkçe dünyada çok konuşulan bir dil haline gelebilir.
