Okul önce dönemde anne ve baba çocuğa görev ve sorumluluk verdiği takdirde çocuklar kendini ifade edebilen, öz güvenli ve bağımsız bir kişilik yapısı geliştirir.
Toplumda anne ve babalar çocuklarını yetiştirmede farklı tutumlar sergilemektedir. Anne ve babalarının bu tutumları çocukların nasıl bir yetişkin olacağını işaret eder. Bu tutumların bir kısmı...
Baskıcı ve Otoriter Anne Babalar
Katı kurallara sahip anne ve babalar çocuklarına söz hakkı vermeden kendi istediklerine göre hareket ederler. Çocuk yetişkinin sözü dışına çıktığında sert bir şekilde cezalandırılır.
Çocuk Üzerinde Etkileri:
Bu çocuklar kibar olmalarına karşılık çekingen, itaatkar, başkalarının etkisinde kolay kalabilirler.
Utangaç ve içe kapanık olabilirler.
Kendilerini ifade edemezler.
Sözle ya da fiziksel olarak şiddet gördüklerinde aşağılık duygusu geliştirebilirler.
Özellikle ergenlik döneminde evden ve okuldan kaçma eğilimi gösteren isyankar tavırlar içinde olabilirler.
Aşırı Koruyucu Anne Babalar
Çocuklarını gereğinden fazla kontrol eden ve üzerlerine titreyen anne babalardır. Çocuklarına çok sayıda kural koyarlar, sürekli olarak çocuğun başına kötü bir şey gelecek korkusuyla yaşarlar. Aşırı koruma tavırları sebebiyle bu tür anne-babalar çocuğun kendini gerçekleştirme fırsatını elinden alırlar.
Çocuk Üzerindeki Etkileri:
Bu çocuklar kendi kendilerine yetemeyen, aşırı bağımlı, kendine güveni olmayan bir kişilik yapısı geliştirebilirler.
Anne babaya bağımlı olduklarından çoğu zaman kurallara harfiyen uyarlar.
Utangaç ve içe kapanıktırlar.
Çocuklarına Boyun Eğen Anne Babalar
Bu tür ailelerde egemenlik çocuklara aittir. Anne babalarına karşı saygısızdırlar. Tüm istekleri anne babaları tarafından yerine getirilir.
İstekleri reddedildiğinde hırçınlaşırlar, ağlayıp bağırırlar.
Çocuk Üzerindeki Etkileri:
Bencildirler, kendileri her şeyden önce gelir.
Yaşıtlarıyla sık sık problem yaşarlar. Çünkü çocuklar hep kendi isteklerini yaptırmaya çalışan şımarık çocuklarla oynamak istemezler.
Davranışları denetlenemez.
Zamanla aile dışındaki bireylere de egemen olmanın yollarını ararlar.
Reddedici Anne Babalar
Bu anne babalar çocuklarına hiçbir kural koymazlar. Çocuğun sağlık beslenme temizlik, sevgi gibi temel ihtiyaçları karşılanmaz. Anne baba çocuğa karşı hırçın, soğuk ve ilgisizdirler. Bu sebeple çocuk istenmediğini, reddedildiğini hisseder.
Çocuk Üzerindeki Etkileri:
Yardım duygusundan uzak sinirli, kendisinden daha küçük ve güçsüzlere karşı düşmanca duygulara sahip bir birey olabilirler.
Sosyal olarak içe kapanıktırlar
Yetişkin rolü almada başarısızdırlar.
Suça eğilimlidirler.
Güven Verici Tavır Gösteren Anne Babalar
Bu anne babalar kuralları önceden çocuğa açıklar ve kurallar üzerinde konuşulmasına izin verir, bunları çocuğa dayatmazlar. Problemlerini etkili bir iletişimle çözmeye çalışırlar. Çocuklarına duydukları sevgiyi onlara hissettirirler, onları destekler ve teşvik ederler.
Çocuk Üzerindeki Etkileri:
Sosyal, etkin, yaratıcı ve başarılıdırlar.
Yanında yetişkin olmasa da kendi davranışlarını kontrol edebilirler.
Sorunların çözümünde fikri alındığı için problem çözme yeteneği gelişir.
Kendini ifade eden, bağımsız, özgüvenli kişilik yapısı geliştirirler.
Bazı aileler bu tutumları bir arada uygulayabilir. Örneğin anne baba ruh haline göre bazen aşırı koruyucu, bazen baskıcı ve otoriter olabilir ya da anne babadan biri baskıcı ve otoriterken diğeri güven verici tavır içinde olabilmektedir.
