Buz gibi para

Ece ULUSUM/ GAZETE HABERTÜRK-PAZAR

Büyük İskender, Hindistan seferi sırasında Petra kentine 30’dan fazla derin kuyu kazdırmış, adamlarının bir bölümünü bu kuyuları karla doldurmaları için görevlendirmişti. Bu ne bir savaş stratejisi ne de bir askeri görev. Ordunun bu çabası sadece Büyük İskender buzla serinletilmiş şarap içsin diyeydi. Fakat bu keyfini askerleriyle de paylaşmayı eksik etmemiş... Kimi tarih kitapları Osmanlı döneminde Bursa’dan İstanbul’a kar taşındığını ve bu karların depolanıp yazın da soğuk su içildiğini yazar. İşin aslı, elektrik bulunduktan sonra da buz lüks bir ihtiyaç olmuş; 1869’da ABD’de 5 kilo buza 1 dolar, kaliteli kırmızı etin kilosunaysa 4 sent ödeniyordu. Dahası 1940’lara kadar İstanbul çarşılarında sadece buz satan dükkânlar vardı. Şimdiyse buz lüks değil ama hâlâ çok para yapıyor!

YILDA 2 MİLYON 800 BİN TL

Yaz sıcağında buz piyasasının gidişatını öğrenmek için telefona sarıldım. Fakat buz satan şirketler çok yoğun oldukları için, değil konuşmayı yeni sipariş alacak vakitleri bile olmadığını söylüyor. Yani İstanbul’daki buzcularla şu sıra konuşmak süperstarlarla konuşmak kadar zor! Sonunda birine ulaştım. 36 yıldır buz üretimi ve dağıtımı yapan Buzİstanbul’un sahibi Oğuz Sözer’e... Sözer, “Kışın bizim işimiz kesat ama yazın alıp başımızı gidiyoruz” diye anlatıyor. Bayrampaşa’daki fabrikada içilebilir sudan yıllık ortalama 5’er kiloluk 700 bin poşet üretim yapıyorlar. Ürünlerini, 500’den fazla noktaya, poşeti 4-5 TL’den dağıtıyorlar. Çoğunlukla gece kulüpleri, market ve şarküterilere... Yani 4 TL’den satsa 700 bin poşet buzu bu yılda 2 milyon 800 bin TL eder... Vay be! Buz sektörünün A klas müşterileriyse özel parti ve davet sahipleri. “Acil buz hattımızın müdavimleri onlar” diyor Oğuz Sözer. Tuhaf istekler de olmuyor değil. Özellikle geceleri. Sözer, “Arap zenginler küvetleriyle havuzlarının buzla doldurulmasını istiyor” diye anlatıyor. “Tak, bir telefon, ‘Bize hemen buz’ dedikleri an kapıdayız!”

ÖZEL İSTEKLER

Bir şirkete bağlı olmaksızın tek başına bu işi yapan Veli Gücel, haftada ortalama 3 ton buz satıyormuş ki o, Türkiye’nin her yerine buzu götürdüğü için kilometre hesabıyla para istiyor. Yani o da epey kazanıyor. İçkiden tonlarca buz yapılmasını, buzların arasında altın küplerinin de olmasını isteyenler, kadın formunda buz kalıpları sipariş verenler ekstra ödemeye tabi

KİMİ ÜLKELERDE HÂLÂ LÜKS

Afrika kıtasının büyük bir bölümü ve sıcak ada ülkelerinde elektrik maliyeti ve sıcak havadan dolayı buz üretimi yapılamıyor. Yani Karayipler’de 5 yıldızlı bir otelde kalmayacaksanız bu sorunla karşılaşma ihtimaliniz epey yüksek... Bir diğer lüks ise ABD’de viski ve kokteyl bardaklarına göre tasarlanan buz kalıpları. Tek bir buz küpünün fiyatı 8 dolar, paketiyse 250 dolar

'NE ZORLUĞU YAHU?'

Buzzİstanbul firmasından Süleyman Ocak’a bu işi yapmanın zor olup olmadığını sorduğum zaman bana gülerek şunu söyledi: “Yok yahu, ne zorluğu? Aksine epey kârlı iş. Üstelik buz dağıtmaya çıkan çocuklar bir yandan işini yapıyor diğer yandan da konserlere ve partilere kısa süre de olsa katılıyor. Hatta birkaçı ünlülerle bile tanıştı. Kulağa nasıl geliyor bilmiyorum ama aslında zevkli bir iş!”

Bu firma günde tam 20 ton buz üretiyormuş! Süleyman Bey’e buz satmanın rekabetli bir iş olabileceğini söylediğimdeyse “Ortada rekabet olması mümkün değil. Şöyle ki benim elimdeki buzlar bitince diğer firmadan sipariş ediliyor. Onun elindekiler de bitiyor. Üstelik bu işte zarara uğramak zor, sonuçta bozulma ya da değerinin düşme ihtimali yok” diyor.