Darbelerle nasıl yüzleşilir?

TÜLAY ACAR / HABERTÜRK

Üniversitenin Doktora Salonunda yapılan panelin önemli konukları vardı. Dünyanın birçok ülkesinden gelen tanınmış ceza hukukçuları, panelede askeri darbelerin ülkelerindeki izlerini silmek için hukuki süreçlerini anlattılar. Darbelerle nasıl yüzleşilmesi gerektiği sorusuna cevap aradılar. Türkiye'de değil dünyada ilk kez gerçekleşen olan festivalin ana teması 'darbeler' olan, festival 30 Eylül'e kadar devam edecek.

PROF.DR. DAVUT DURSUN, DARBELER'İ ANLATTI

"Türk Demokrasisinde Krizler ve Krizleri Çözme Yöntemi olarak Askeri Darbeler' başlıklı panelin önemli bir konuşmacısı vardı.Dışişleri Bakanı Prof.Dr. Dr. Davut Dursun.Dışişleri Bakanı Prof.Dr. Dursun, Türkiye'de gerçekleşen darbelerin nedenlerini ve sonuçlarını anlatan Prof. Dr. Dursun, darbeleri önleyebilecek erken seçim, istifa ve muhalefetin de dahil olduğu geçici hükümet şeklindeki demokratik yollara işaret etti.

"1980 DARBESİNİN İZLERİ ÇOK DERİN"

12 Eylül Politikaları Sürecinde İnsan Hakları başlıklı konu için söz alan Prof.Dr. Mehmet Semih Gemalmaz ise, 27 Mayıs, 12 Mart ve 12 Eylül gibi darbelerinin sonuçlarını değerlendirdi. Özellikel 1980 darbesinin ardından infaz edilen ölüm cezasının sayısın tüm dönemlerin toplamından çok daha fazla olduğunun altını çizen Prof.Dr. Gemalmaz, "Bundan sonra önemli konu yeni Anayasa'nın nasıl yapılacağıdır" dedi. .

"GEÇMİŞLE YÜZLEŞMEK GEREKİYOR"

Geçmişle yüzleşme için gerekli şartları da sıralayan Prof . Dr. Gemalmaz, geçmişle ilgili objektif verilerin nesnel ve sağduyu ile ele alınması ve bireyin ilk başta kendi geçmişiyle yüzleşmesi gerekliliğini söyledi. .

"BAŞKAN OBAMA NEDEN SÖZÜNÜ TUTAMADI"

Darbelerle ilgili ABD politikaları başlıklı konunun konuşmacılardan biri ülkesinde alanında tanınmış ceza hukukçusu Prof. Dr. Stephen C. Thaman'dı. Obama'nın seçim sürecinde Guantanamo' yu kaldıracağına söz vermesine rağmen bu sözünü gerçekleştirememesine neden olan etkenleri sıralayan Prof.Dr. C.Thaman, ABD'nin Latin Amerika üzerindeki baskısına değinen sürecin nasıl değiştiğini anlattı. Prof.Dr. Thaman, özellikle Obama hükümetinin 11 Eylül zanlılarını New York'ta sivil mahkeme önünde yargılama taleplerine başta New York belediye başkanı olmak üzere birçok çevre tarafından karşı çıkıldığına dikkat çekti.

ÜLKELERİNDE DARBELERLE NASILYÜZLEŞTİKLERİNİ ANLATTILAR

Panelde ilgi gören bir başka konu vardı. "Soğuk Savaştan sonra Eski Sosyalist Cumhuriyetlerdeki Gelişmeler"..Panelin moderatörlüğünü ise İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof.Dr Bahri Öztürk yaptı. Panelin konuşmacılarından Prof. Dr. Lasar Georgiev Gruev, Bulgaristan Raporu. Prf.Dr. Gruev, Bulgaristan'daki güçler ayrılığı sistemi ve bu bağlamda yargı erki ve bu erkin oluşumunu ortaya koydu. Bulgaristan'da yaşayan Türklerin Bulgaristan hükümeti tarafından göçe zorlanmasını Ceza Hukuku açısından değerlendirerek bunların aslında birer suç teşkil ettiğini ifade etti.

"GEÇMİŞLE YÜZLEŞMEK İÇİN DOSYALARA BAKMA HAKKI VERİLMELİ"

Macaristan Raporu başlıklı konu için söz alan Doç. Dr. Fantoly Zsanett ve Dr. Krisztina Karsai: Macaristan'da gerçekleşen darbe ve yıllar sonra devletin geçmişle yüzleşme politikalarını anlattılar. "ülkelerinde o dönemlere ait özel dosyalara bakma hakkının kişilere tanındığının" altını çizdiler.Ancak, geçmişle yüzleşmek için bu şekilde, mevzuatta çeşitli değişiklikler yapılmasına rağmen bunun fiiliyatta tam olarak gerçekleşemediğini de söylediler. Yrd. Doç. Dr. Pınar Ölçer de, "Geçmişle Yüzleşmek' için sorusuna cevap aradı panelde. Doç.Dr. Ölçer, kendi ağlamında. kendi vatandaşı olan Kononov'u Savaş suçu işlediği iddiasıyla yargılayan Letonya'nın, Kononov hakkında verdiği mahkumiyet kararının AİHM önüne taşınması sürecini anlattı. Doç.Dr. Ölçer, bu noktada AİHM'in savaş hukukunun temelini oluşturan La Haye düzenlemelerini esas alarak yaptığı değerlendirmeleri analiz etti.

"12 KIZGIN ADAM FİLMİN ETKİLERİ KONUŞULDU"

Prof. Dr. Stephen C. Thaman ve Natalia G. Makarova: 12 kızgın adam filmi kapsamında Amerikan ve Rus Ceza Yargılamasında jüri sistemine, bu sistemin verilen kararların üzerindeki etkisine değinildiğin panelde, sinema ve akademi dünyasından yerli ve yabancı birçok önemli isim büyük ilgi gösterdi.

"PROF.DR. ADEM SÖZÜER'E TEŞEKKÜR ETTİLER"

Festivalden renkli kareler de vardı. Amerikalı Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Stephen C. Thaman, gerçekleşen yemekte söz alarak İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı ve aynı zamanda festival başkanı Prof. Dr. Adem Sözüer' e böyle bir organizasyon düzenlediği için teşekkür etti. Başta Sinemacılar ve hukukçular olmak üzere çeşitli meslek gruplarından yerli ve yabancı değerli kişileri bir araya getirerek önemli katkılar sağlayan böyle bir etkinliği düzenleyen Prof. Dr. Adem Sözüer'e misyonu, vizyonu ve ideallerine dair şükran duygularını ifade etti.