'Kanun Hükmü'nün sakıncalı olmasının nedeni

Bu yıl, 7 - 14 Ekim arasında 60'ıncısı düzenlenmesi planlanan Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin 'Ulusal Belgesel Yarışması'nın filmlerinden Nejla Demirci'nin yönetmenliğini yaptığı 'Kanun Hükmü' ile oluşan krizde tartışmalar ve istifalar sürüyor.

Gelişmeler, kronolojik olarak şu şekilde yaşandı;

• 'Kanun Hükmü', festival komitesi tarafından yarışmadan çıkarıldı. Bunun üzerine çeşitli yarışma kategorilerinin jüri üyeleri, bunu 'sansür' olarak nitelemiş, "Filmi ya geri alın ya da biz yokuz" şeklinde rest çekti.

Demet Akbağ, Ayşegül Aldinç, Onur Saylak, Özcan Alper, Mehmet Günsür, Ali Ağa, Sema Kaygusuz, Behiç Ak, Zeynep Dadak, Deniz Tortum, Elif Refiğ, Hazar Ergüçlü, Paolo Bertolin, Ali Ercivan, Hakan Bıçakçı, Anna Maria Aslanoğlu, Ezel Akay, Engin Palabıyık, Senem Erdine ve Ahmet Gürata, yaptıkları ortak açıklamada kararlarını şu şekilde dile getirmişti: 60’ncı Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, Ulusal Belgesel Film Yarışması, Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması, Edebiyat Uyarlaması Senaryo Yarışması ve Belgesel Film Yarışması Seçici Kurulu bölümlerinde görevli jüri üyeleri olarak, ülkemizin en köklü film festivalinde Nejla Demirci'nin ‘Kanun Hükmü’ belgeselinin ani bir kararla yarışma programından çıkarılmasını şaşkınlık ve üzüntüyle karşıladık. Filmlerde suç unsuru arayan bu bakışı ve sansür yaptırımının normalleşmesini kabul etmiyoruz. Yıllardır süren Antalya Altın Portakal Film Festivali geniş bir mutabakatla topluma aittir. Demokratik ilkelerden, ifade özgürlüğünden ödün veremez. Bu bağlamda sanatçılar için güvenli bir alan olmaya devam etmesi yaşamsaldır. Jüri üyeleri olarak bizler de meslektaşlarımızla yan yana durmayı görev biliyoruz. Aşağıda imzası bulunan jüri üyeleri olarak, 60'ıncı Antalya Altın Portakal Film Festivali'ndeki görevimizi, ‘Kanun Hükmü’ filminin Belgesel Yarışma seçkisine geri alınmasıyla yerine getirebileceğimizi kamuoyuna duyururuz."

• Jüri üyelerinden sonra filmleri yarışacak olan yönetmenler de festivalden çekildi. Filmleri yarışmalara seçilen 28 yönetmenden 27'si ortak bir açıklama yaparken Zeki Demirkubuz, meslektaşlarından bağımsız olarak açıklama yaptı: Filmi yarışmadan çektiğimizi 15.30'da festival yönetimine bildirdik. Ortak bildiriye imza atmayı canım istemedi.

• Bütün bu gelişmelerin ardından Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, festivali gerçekleştireceklerini dile getiren şu açıklamayı yaptı: Antalya Altın Portakal Film Festivali, tarihin en zorlu dönemlerinde var olmuş ve filmlerin sınırları aşan tüm duygularına ev sahipliği yapmıştır. İnsanlığın tarih boyunca yanında ve karşısında olduğu ne varsa, sanatla dile getirilmiş olmasına özgürlük olarak bakmıştır. Antalya Büyükşehir Belediyesi geçtiğimiz 4 yıl boyunca; seçici kurulların oluşmasına, jürilerin belirlenmesine, filmlerin içeriğine ve filmlerin kazanıp kazanmaması konusuna hiçbir şekilde dâhil olmamıştır, bundan sonra da olmayacaktır. Daha önceki yönetim tarafından festival kapsamından çıkarılan ulusal yarışma kategorisi, büyük emeklerle ve festivali özüne döndürme inancıyla bizim dönemimizde yeniden festival kapsamına alınmıştır. Bu karar bizim sansüre karşı olan duruşumuzun en net göstergesidir. Son 4 yıldır olduğu gibi, Antalya Büyükşehir Belediyesi filmlerin ve kurulan hayallerin büyümesi için festival süresi boyunca sadece ve sadece ev sahipliği görevini üstlenmektedir. Bu ev sahipliği uluslararası bir festival olan Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin bağımsızlığı ve özgür yapısı için kritik bir öneme sahiptir. Ulusal ve uluslararası faaliyetlerimizle; Antalya’mıza ve sinemaseverlere verdiğimiz sözü tutarak, çalıştığımız her alanda olduğu gibi sinema emekçilerinin gayretlerine daima destek olacağız. Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında Festivalimizin 60'ıncı yılını kutlarken Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni daha da ileriye götürmek için aynı azim ve kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz.

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek

• Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, yaptığı açıklamada 'Kanun Hükmü'nün yarışmaya geri alındığını dile getirdi: Kanun Hükmü isimli belgesel filmde, yer alan kişiyle ilgili yargılama sürecinin devam etmediği tarafımızca belgelendiği için filmin yarışma seçkisine geri alınmasına karar verilmiştir.

Antalya Altın Portakal Film Festivali Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu

• Kültür ve Turizm Bakanlığı da devreye girerek konuyla ilgili çarpıcı bir açıklama yaptı. Bakanlığın açıklaması ise şöyle: Türkiye’nin kültürel ve sanat değerlerinin korunması, geliştirilmesi ve güçlendirilmesi vizyonuyla çalışmaktadır. Bu vizyon çerçevesinde ülkemizde ve yurt dışında gerçekleştirilen yüzlerce kültür sanat etkinliğine destek vermektedir. Türk sinemasının alanındaki en önemli etkinliklerinden biri olan ve 60’ıncısının düzenlenme süreci devam eden Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde, belgesel yarışması bölümünde 'Kanun Hükmü' adlı belgesel yer almaktadır. Böylesi önemli bir festivalde, sanatın gücü kullanılarak mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılmasına vesile olunması son derece üzücüdür.

Bakanlığımız, Aziz milletimizin 15 Temmuz’da verdiği destansı mücadelesinin itibarsızlaştırılması, sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının bir parçası olmayacaktır.

Bu sebeple Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden çekilmiş bulunuyoruz.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

• Adalet Bakanı Yılmaz Tunç da konuyla ilgili bir açıklama yaptı: Bu, bir talihsizlik. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde bir terör örgütünün propagandasının yapılmasına müsaade edilemez. Kültür ve Turizm Bakanımızın almış olduğu karar, çok değerli bir karar. Özellikle terör konusunda hep beraber kararlı olmamız lazım. Bu kararlılıktan hiçbir zaman taviz vermemiz gerekiyor. Özellikle Antalya Altın Portakal Film Festivali gibi geleneksel hale gelmiş bir festivalde terör örgütünün propaganda yapılmasına kesinlikle müsaade edilemez. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın aldığı kararı çok doğru buluyorum.

• 'Kanun Hükmü', dün sabah saatlerinde festival programına yeniden alınırken, akşam saatlerinde yeniden çıkarıldı.

• Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı'ndan sonra Gençlik ve Spor Bakanlığı da Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne olan tepkisini dile getirdi. Bakanlık, 'Kanun Hükmü' adlı belgeselden dolayı gösterdiği tepkiyi şu şekilde dile getirdi: Belgesel yarışması bölümündeki 'Kanun Hükmü' adlı belgeselde mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılması nedeniyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden desteğimizi çekmiş bulunmaktayız. Belgeselde FETÖ terör örgütü propagandası yapılmasına vesile olunması nedeniyle, tahsisi yapılan Antalya Spor Salonu'nun tahsisi iptal edilmiştir.

Peki, 'Kanun Hükmü' neden sakıncalı bulundu?

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden çekilme nedeni; 'Kanun Hükmü'nde mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütünün propagandasının yapılmasına vesile olunmasına, 15 Temmuz 2016'da terör örgütüne karşı verilen mücadelenin itibarsızlaştırılmasına, sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılmasına ve yargının verdiği kararların tanınmamasına ilişkin ifade ve sahneler olması.

Bu bağlamda bakanlık, yargının verdiği kararların tanınmamasına ilişkin ifadelerle başlayıp, devleti suçlayan ifadelerle bezeli olan 'Kanun Hükmü'nün yer aldığı bir festivalde sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının bir parçası olmayacağını dile getirdi.

Yargının verdiği kararların tanınmamasına ilişkin filmin girişinde yer alan ifadelere Habertürk ulaştı.