Küresel piyasalara şu sıralar oldukça karışık bir atmosfer hakim. Bir iyi ,bir kötü derken Noel Baba rallisi de olamadı. Anadolu tabiriyle “hava dolaştırıyor, dökecek”.
➔Geçtiğimiz hafta, ABD’de hükümet kapanışı sonrası biriken kritik veriler nihayet gün yüzüne çıktı. Enflasyonun beklenti altı, istihdamın ise geriliyor olması, Fed’in elini faiz indirimleri konusunda güçlendirse de piyasalardaki "bahar havası" kısa sürdü.
➔Verilerin güvenilirliğine dair şüpheler ve "eksik veri" algısı, algoritmaların başlattığı alımları kalıcı kılamadı.
➔Yatırımcılar, Fed’in bağımsızlığına dair soru işaretleri, Ocak sonunda kapıda bekleyen ikinci hükümet kapanma riski ve Venezuela merkezli jeopolitik gerilimler nedeniyle defansif bir tutum takındı.
ALGORİTMALAR ALDI, İNSANLAR SATTI
➔Sonuç olarak sermaye; riskli varlıklardan kaçıp gümüş başta olmak üzere kıymetli metallere ve somut varlıklara sığındı.
➔Bu nedenle piyasalar coşmadı ve bu hafta başlayacak Noel tatili nedeniyle bir ralli yaşayamadı. ➔Açıklanan verileri, önce borsalarda işlem yapan robotlar ve algoritmalar alkışladı, alımlar yapı ama sonra insanlar devreye girdi ve şu soruyu sordu: “Bu veri gerçek mi, yoksa eksik bir fotoğraf mı?”
➔Veriler eksik, Ekim yok, Kasım yarım, Aralık kapıda. Yani ortada net bir tablo değil, bulanık bir eskiz var. Piyasa eskizle pozisyon almaz. Almadı.
➔Başta en riskli varlıklar olarak kriptolar değer yitirdi, borsalar tökezledi, riskli varlıklarda huzursuzluk devam etti.
PARA KORKUNCA NEREYE GİDER?
➔Riskli varlıklar sendeleyince para bir kez daha karakterini gösterdi. Ne kripto, ne hisse senedine yöneldi, somut olana gitti.
➔Altın yeniden sahneye çıktı ve 20 Ekim’de onsu 4381.60 dolarlık rekor düzeyini yakalamaya 7 dolar kalmışken cuma günü satış yedi. Altının haftalık primi %0.8, yılbaşına göre artışı da % 65.3 oldu.
➔Asıl alkışı gümüş aldı. Onsu 67.4750 dolarla rekor kıran gümüş bir haftada %8,3, yılbaşına göre de % 132,6 prim yaptı.
➔Sanayi talebi, arz sıkıntısı, jeopolitik riskler derken gümüş artık “fakir altını” değil, stratejik metal.
➔Bu bir yatırım tercihi değil, savunma refleksi. Kendini ABD Hazine kağıtlarından, dolarından koruma lefleksi.
➔Tam da AB’nin Rus 210 milyar euroluk Rusya'ya ait dondurulmuş rezevlerini Ukrayna’ya savaş tazminatı olarak vermeyi tartıştığı bir haftada.
➔Neyse ki, bu karar çıkmadı. Ama ABD’nin şemsiyesi altına girmeyecek ülkeler, başta Çin olmak üzere değerli metalleri toplamaya devam ediyor.
JAPONYA OYUNU DEĞİŞTİRİYOR
➔Tam herkes Fed’in indirimlerini konuşurken, gözden kaçan ama son derece kritik bir hamle geldi. ➔Yıllardır küresel piyasaları arka bahçe gibi besleyen Japonya, ultra gevşek para politikasından çıkış sinyali verdi.
➔Geçen hafta itibariyle Japonya Merkez Bankası BOJ’un faizi çeyrek puan artırarak %0.75’e çıkartması ile bu ülke faizleri 30 yılın zirvesine yükseldi.
➔Bu küçük bir teknik ayar değil, küresel risk iştahı için sessiz ama sert bir fren.
➔Neden mi?
➔Çünkü Japonya, 10 yıllardır dünyanın en büyük fonlama kaynağı.
➔Hatta dış kaynağa dayalı bir ekonomi olarak Türkiye’de bu fonlamayı Japon ev kadınlarının yatırımı olarak tanıyoruz.
FED İNDİRİYOR, BOJ ARTIRIYOR: ÇELİŞKİNİN BEDELİ
➔Ucuz yenle borçlanıp ABD tahvili, hisse senedi ve emtia alan küresel sermaye için bu hamle denge bozucu.
➔Faiz artarsa Yen güçlenir, Japon yatırımcı parasını eve çağırır, küresel piyasalarda likidite daralır.
➔Fed indirirken bile piyasanın rahat edememesinin nedenlerinden biri de bu.
➔Bir kapı açılırken, diğeri sessizce kapanıyor.
➔Normal şartlarda merkez bankaları aynı yönde ilerler.
➔Ama bugün tablo ters. Fed yumuşama anlatıyor, Japonya normalleşiyor.
➔Bu çelişki piyasalara şunu söylüyor: Para ucuz olabilir ama erişimi zorlaşıyor.
➔İşte yükselişler kısa, satışlar sert ve belirsizlik fiyatlanmasının bir nedeni de bu.
2.HÜKÜMET KAPANMASI VE JEOPOLİTİK BARUT FIÇISI
➔ABD’de geçici bütçe Ocak sonunda bitiyor. Şimdiden piyasaları karıştırmıyorsa Noel etkisine yorumlanabilir.
➔Henüz birincisinin etkilerini yaşarken ikinci hükümet kapanması ihtimaline sadece bir aylık zaman var.
➔Üstüne Venezuela gerilimi de bindi. ABD donanması bütün donanımıyla Venezuela’yı çevrelemiş durumda. Geriye elinin boş dönmesi büyük itibar kaybı olur.
➔Petrol, donanma hareketliliği, Rusya ve Çin’in devreye girmesi ile Venezuela artık bir odak ve piyasaların risk kaynağı.
➔Enerji cephesinde bir kıvılcım, finans cephesinde yangın çıkarır mı?
➔Bu riskler hâlâ fiyatlanmış değil.
2026’YA GİRERKEN GÜNEŞ VAR AMA UFUK KOYU
➔Borsalar yılı iyi kapatıyor. Üçüncü yıldır pozitif bir bilançoya sahip ve çift haneli kazanımlar elde ediyor. ➔Ama kazançlı bu yıl geride kalıyor. İleriye ve gelecek yıla bakmak gerekiyor.
➔Piyasalar kazanımları gelecek yıla devretmiyor ama riskler 2026 yılına taşınıyor.
➔Fed’e yeni bir başkan atanacak. Güçlü ABD Başkanı, zayıf ve kendine bağlı merkez bankası istiyor.
➔Böyle bir geçişin çatışmasız olması mümkün değil. Atama sonrası Fed bilinen Fed olarak kalacak mı?
➔Yeni yıla taşınan büyük risk ve bilinmezlerden biri bu.
➔BOJ frene basmaya devam edeceğinin işaretini verdi. Enflasyon yüksek ve faiz artırımının devamı gelecek gibi.
➔ABD siyaseti kırılgan, ara seçim yılı, borçlanma limiti nedeniyle hükümetin yeniden kapanması riski bulunuyor.
➔Jeopolitik riskler diri. Dünya ticareti parçalanıyor ve buna uygun yeni para birimi için hazırlıklar da yapılıyor.
➔Bu yüzden altın, gümüş ve nakit öne çıkıyor.
➔Bu bir iddia değil, okuma.
➔Son söz yine Anadolu’dan gelsin: “Rüzgâr ters eserse en sağlam gemi bile rota değiştirir.”
