Üzgünüm, bu şartlarla EXPO 2020 zor!

İzmir tarihinde yakaladığı en önemli fırsata ulaşmaya çalışırken sel felaketiyle karşılaştı. Fakat İzmir'in ikinci kez aday olduğu EXPO 2020 yarışına ise daha geniş perspektiften bakmak gerekiyor. Bugün Paris'te OECD binasında toplanacak Uluslararası Fuarlar Birliği'nin (BİE) 167 delegesi, kanaatimce Dubai ve İzmir arasında bir seçim yapacak. Kentlerin EXPO 2020'ye nasıl hazırlanacağına, ortaya konan vaatlere değil, şu anki durumuna da bakıyorlar. Seçim yaparken kendilerini mahcup etmeyecek, sıkıntıya sokmayacak bir yer olmasına özen gösteriyorlar. Şimdi bu çerçevede baktığımızda bırakın İzmir'i, Türkiye'de EXPO'da Dubai gibi şehirle yarışabilecek bir şehrimiz bile yok. Mesela İstanbul'u mevcut şartlarıyla ortaya koyun, sınıfta kalır.

Fuarların, sergilerin, toplantıların yapılacağı bir organizasyon için İzmir'i hazırlayacağımızı söylüyoruz, ancak rakipler zaten hazırlar ve üzerine yeni eserler koyabilmek için yarışıyorlar. Daha önce bu köşeden İstanbul'un bazı organizasyonları yeterli donanımı olmadığı için kaybettiğini ifade etmiştim. İstanbul'da yaptığımız birçok etkinlik yarım yamalak hayata geçiriliyor: Karada yapılan en büyük yat fuarı, uçuşa yasak havacılık organizasyonu, demiryoluyla bağlantısı olmayan mekânda raylı sistem fuarı ve son olarak koşunun yasak olduğu Avrasya Maratonu.

Şüphesiz arzumuz, İzmir'in EXPO 2020'de ipi göğüslemesi, ama bu şartlarda zor. Dubai ise en güçlü aday. Geçen hafta Dubai'deydim ve nasıl hazırlandıklarını biliyorum. İngiltere başta olmak üzere birçok ülkenin de alenen Dubai'yi desteklediğini ve menfaatlerinin de bunu gerektirdiğini yerinde gördüm.

İzmir Valiliği, belediye başkanlığı ve diplomasi ekiplerimiz hummalı bir lobi çalışması yürütmüş, Ulaştırma, Sağlık ve Tarım bakanları da Paris'te ama son dakikayla bu işler olmuyor. İzmir'in ve Türkiye'nin de buna hazırlanmış olması gerekiyordu. Fakat eksiklerimiz çok. Ayrıca uluslararası politik hava da pek lehimize değil. İzmir, bu yarışta Dubai, Rusya'dan Yekaterinburg ve Brezilya'dan Sao Paolo ile yarışacak. İzmir'e bol şans, dilerim yanılırım.

Lufthansa-THY sürtüşmesi

Alman Lufthansa ile Türk Hava Yolları (THY) arasında esen soğuk rüzgârların mazisi biraz eskiye dayanıyor. Ocak ayından itibaren ortağı THY ile seyahat eden müşterilerinin hesabına düşen millerin sadece dörtte birini kabul edebileceklerini Lufthansa'nın duyurması ise rahatsızlığın ne düzeye geldiğini gösteriyor. THY'yi Star Alliance üyesi olarak bünyesine alıp eritmeyi planlayan Lufthansa, bambaşka bir gelişmeyle karşılaştı. Çünkü THY'nin bu denli büyüyebileceğini hesap etmemişlerdi.

Hiç unutmam, THY'nin Star Alliance gibi bir dev yapıya üye olmasını istemiyor, bu yönde yazılar yazıyordum. Bir gün, THY'nin o dönemki Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlıtekin telefon etti ve önemli bir konuda görüşmek üzere şirket merkezinde görüşmeye davet etti. Gittiğimde önüme Star Alliance üyelik dosyasını koydu ve dedi ki: "İyi incele, söyleyeceğini burada söyle ve senden destek istiyorum. "

Üzerinde gizli yazan dosyayı inceledim ve THY'nin büyüme stratejisi olmadığı takdirde bu kulüpte eriyeceğini söyledim. Karlıtekin de aynı şeyi karşı tarafın düşündüğünü, ancak THY olarak hedeflerinin hem de onların tahmin edemeyecekleri şekilde büyümek olduğunu söyledi. Eğer THY büyümeyi hedefliyorsa Star Alliance üyesi olarak burada ezilmez, ama daha iyi ittifak grupları da söz konusu dedim ve THY'nin üyeliğini destekledim.

Aradan yıllar geçti, bu defa THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu ile Los Angeles'a yapılan ilk uçuşta beraberdim. Lufthansa'nın kurucusu olduğu Star Alliance üyesi Amerikan havayolları, THY ile ABD içinde yolcu dağıtıp toplama anlaşmasına imza koymayı reddetmişlerdi. Sadece Los Angeles değil, tüm Amerika genelinde. Ayrıca bu yaklaşım çerçevesinde THY'nin Kanada uçuşları da engellenmişti.

Fakat THY öylesine bir ulaşım ağına sahip oldu ki, hiçbir engelleme önüne kesmeye güç yetiremiyor.