Eleştirmen Sezer Tansuğ'u ölümünün 20. yılında anma
Art On, Tepebaşı’ndaki yeni galerisindeki son sergi ‘99 Kare’yle, ölümünün 20. yılında Sezer Tansuğ’a bir ‘hommage’, bir saygı gönderiyor. Projenin orijinali Sezer Tansuğ’a ait. Sanat Eleştirmeni Sezer Tansuğ, 1992 yılında ‘66-Geleneksel Kültüre Çağdaş Yorumlar’ isimli bir sergi ve bir kitap projesi hazırladı. Dönemin sanatçılarını, geleneksel kültürdeki Kabusname, Hüsn-ü aşk, Nedim Divanı, Babürname gibi metinlerle eşleştirdi ve onlardan 20x20 boyutlarında işler üretmelerini istedi. Davete cevap veren sanatçılardan gelen 66 kare, önce Sezer Tansuğ’un Tüyap Fuarı'ndaki standında sonra da Beyoğlu Sanat’ta sergilendi. Tansuğ, bununla geçmişe dönük bir selam vermiş oldu. Bu sergiden sonra bu kez de ‘Çağdaş Kültüre Geleneksel Vizyon’, ‘Çağdaşlara Saygı’, ‘Cumhuriyetin Değerleri’ gibi yeni bir proje gerçekleştirmek istedi. Bu kez metinlerin yerini cumhuriyet kişileri aldı. Yine bir hiyerarşi doğmasın kaygısıyla işlerin 40x40 olmasını öngördü. Yıl 1993, ve Tansuğ bunu 100 kadar sanatçıyla paylaştı. Sergi 1993 sonunda Pera Sanat Merkezi’nde açıldı ama yeteri ilgiyi görmedi, Tansuğ’da hayal kırıklığı yarattı. Bir göz atalım biz de 1993-94 sergisine;
ARA GÜLER’İN NADİR KOLAJI
Ara Güler bir fotoğraf kolajında Muhsin Ertuğrul’u anmış ama Bedia Muvahhit’ten İsmail Dümbüllü'ye kadar birçok sahne sanatçısını da ihmal etmemiş.
Hale Sontaş, eleştirmen, sanat tarihçi, projenin asıl sahibi Sezer Tansuğ’u eserin öznesi yapmış, etrafına da Türk resim sanatı ustalarının birer motif gibi imzalarını serpiştirmiş.
Burhan Doğançay, Türk edebiyatından Faruk Nafiz Çamlıbel’in Han Duvarları’na takılmış.
Yüksel Arslan, resminin merkezine etrafını çiftleşen hayvanların sardığı Orhan Duru’yu almış.
İlhan Berk, bizzat kendisini kendine özgü resmiyle anlatmış.
99 KARE - CUMHURİYETİN DEĞERLERİNİ SİMGELEYENLERİ ANMA
Gelelim günümüze; henüz bir edebiyat öğrencisi iken, Art On Galerisi Direktörü Gökşen Buğra’nın eline ’66 Kare’ kitabı geçti ve o zaman Tansuğ’un edebi metinlere gösterdiği saygı hoşuna gitti. Bu kez, o kitap yeniden aklına geldi ve Sezer Tansuğ’un ölümünün 20'nci yılında ona bir ‘hommage’, bir saygı göndermesi yapmak istedi. Bir tür de bir devam sergisi.
Aslında bu sergi sadece Sezer Tansuğ’u hatırlamıyor, aynı zamanda genç sanatçıların, Cumhuriyetin değerlerini simgeleyen isimleri hatırlatmalarını da sağlıyor, 99 sanatçıyı Cumhuriyet dönemine ait bir kişiye, bir metne veya bir olaya gönderme yaparak bir sanat eseri yaratmaya yönlendiriyor. Sergiyi küratör asistanı Selin Akın ile gezdik. Küratörlüğünü Gökşen Buğra’nın yaptığı Art On’daki 99 Kare sergisinden bazı işlere ve bize neleri hatırlattıklarına bir bakalım:
Ressam Arzu Başaran, 99 Projesine, çift taraflı, önlü ve arkalı işiyle katılıyor. Yazar Tezer Özlü üzerinden sunduğu bu yapıtda tıpkı tarih ve hakikat gibi kırmızılı kadını hem yan yana hem de karşı karşıya getiriyor.
Doğan Paksoy, bugüne kadar İslam ve Osmanlı sanatı üzerine birçok kitabı bulunan Prof. Nurhan Atasoy’u siyah zeminden yükselen bir ışık gibi anlatıyor.
İsmet Doğan, Ahmet Hamdi Tanrıpınar’ın kült kitabı Huzur’u bir hazır yapıt olarak dışbükey bir ayna ile tarif ediyor.
Ressam Kezban Araca Batıbeki, babası yönetmen ve senarist Atıf Yılmaz’a gönderme yapıyor. Babasının bir müzayede evinde tesadüfen karşısına çıkan Orhan Arel tarafından yapılan portresi üzerine, ressam kendini müdahalelerini yapıyor.
Şahin Paksoy, Müzeyyen Senar’ı yorumlamış. Senar, pembe çiçekli giysiler içinde boynunda inci kolyesiyle, sahnede elindeki rakı kadehini kaldırıyor.
Elçin Ekinci, Sabri Berkel’i ‘enformasyonu kodlaması’ ve ‘geometrik düşünce biçimi’ dolayısıyla birbiriyle kesişen iki daire üzerine yerleştirdiği bir pergel ile anıyor.
Çağdaş sanatçı ve akademisyen Ferhat Özgür, hem halk ozanı Aşık Veysel’i anıyor hem de yaşam, ölüm, aydınlık, karanlık gibi karşıtlıkları yorumluyor.
