Türkiye ile Çin arasında ilginç gelişmeler yaşanıyor. Daha düne kadar Çin ile ülkemiz arasındaki ilişkiler oldukça sınırlıyken bugün iki ülke arasında ticârî, sınaî, ekonomik ilişkilerin yanı sıra askerî ilişkilerin kurulması oldukça dikkat çekicidir. Konya'da düzenlenen ve Çin Hava Kuvvetleri'nin de katıldığı tatbikat, bir NATO ülkesi olan Türkiye'nin Çin gibi yeni bir dünya gücüyle yaptığı ve bir tatbikat olmakla sınırlı kalmayacağı anlaşılan yeni bir döneme işaret etmektedir. Askerî alanda ortaya çıkan gelişmelerin askerî teçhizat, teknoloji transferi konusunda işbirliği imkânlarını ortaya çıkarması şimdiden üzerinde konuşulmaya değer bir konu haline gelmiştir. Çin ve Türkiye Çin'le biz Türkler arasında kadîm zamanlara uzanan uzun bir tarihin bulunduğunu hepimiz biliriz. Türkiye'nin bu çok eski tanıdıkları yeniden fark etmesi sanırım daha çok Çin tarafından yapılan girişimlerin sonucunda ortaya çıkmış, uyarılmış, bir yeni ilişkiler kurma arzusu yaratmıştır. Çin aslında sadece Türkiye'ye değil bütün dünyaya açılmıştır. Artık dünyanın karşısında eski 'komünist Çin' değil dev bir ekonomiye sahip ve bu dev ekonominin inanılmaz ölçülerde büyüme performansıyla kabına sığmayan modernleşen bir Çin vardır. 2001 yılında resmî bir ziyaret vesilesiyle gittiğimiz Çin'de, parti görevlisi olduğu bilinen bir hanım bizi uğurlamak için geldiğinde, bana 'Çin'deki gelişmeleri nasıl buldunuz' diye sormuştu. Kanaatlerimi söyledikten sonra 'peki siz bu başarıyı nasıl îzâh ediyorsunuz?' diye ben ona sorduğumda cevabı hazırdı: "Kapitalizmin ve sosyalizmin iyi taraflarını alıp birleştirdik ve ortaya Çin mucizesi dedikleri şey çıktı. Bunu parti başardı' demişti." Burada komünist partisinin resmî görevlisine "demek ki kapitalizmin de iyi tarafları olduğunu söylüyorsunuz" diye mukabele ettiğimde, onun nasıl telaşa kapıldığını, aslında başka bir şey demek istediğini izaha çalışırken yüzünün nasıl kızardığını, nasıl zorlandığını anlatamam. Peki, gerçekten Çin bunu nasıl başardı? Onların anlattığı '18 Çiftçi Hikayesi'ne inanalım mı? Bilindiği gibi Çin'in komünist bir yönetim tarzına rağmen kapitalist modele açılan 'ekonomik devrimi' nasıl gerçekleştiği çok merak edilen bir konudur. Çin'in bu soruya cevap verirken kullandığı '18 Çiftçinin Hikâyesi' aslında Deng Xiaoping döneminde yaşandığı iddiâ edilen 'resmî ideolojinin' bir öyküsü olarak görülebilir. Hikâyenin yaşanıp yaşanmaması çok önemli olmamasına rağmen, hikâyenin sembolik olarak ifade ettiklerinin arkasında ortaya koyduğu mantık önemlidir. Değişimi Anlamak Kısaca hikâyede anlatılan şudur: Çin'de Mao döneminde topraklar kamulaştırılmış ve köylülerin ürettiklerine devlet bütünüyle el koyarak, köylüleri açlık sınırında bir hayata mahkûm etmiştir. Bu açlık ve sefalet döneminde yaşayan Anhui Eyaletinden 18 çiftçi âilesi, kendi aralarında bir sözleşme yaparak üzerlerinde çalıştıkları topraklardan, devletin belirlediği üretim sınırının üstünde mahsûl elde edip, devletin istediğini verdikten sonra 'arta kalan kısmı' gizlice satmaya başlamışlardır. Bir müddet sonra bunu gören başka çiftçi âileleri de aynı şeyi yapmaya başlamış, böylece yasal olmayan gizli bir ticaret sektörü oluşmuştur. 18 Çiftçinin başlattığı bu girişimcilik birincisi; yeni bir sivil sektörün doğmasına yol açtığı gibi devletin müdâhalesinin dışında kalan bir alanda kapitalizmin ilk tohumlarının yeşermeye başlamasına yol açmıştır. Bu uygulama tarımsal alanda tarım dışına transfer edilen değerler üzerinden basit 'sermaye birikimi' oluşumuna yol açmıştır. Deng bu gayri yasal durumu tespit edip halkın bu yaratıcılığını yasal bir çerçeve içerisinde ekonomiye kazandırmaya çalışmıştır. Bunun sonucunda hem tarımsal üretim artmış hem de kamu eliyle oluşturulan sermaye birikimine, sivil alanda ortaya çıkan birikimin eklenmesi sağlanmıştır. Çin - Türkiye ilişkilerindeki yeni durumu anlamak için öncelikle Çin modernleşmesini anlamak gereklidir.
-
Son Dakika
-
Canlı Yayın
- Gündem
- Ekonomi
-
Dünya
- Spor
- Magazin
-
Soru Bankası
-
Gastro
-
Kadın
- Sağlık
-
Yazarlar
-
Yaşam
-
Çocuk
- Teknoloji
-
Kültür Sanat
-
Röportajlar
-
Grafik Haber
- Galeri
- Video
- Akıl Oyunları
-
Yerel Haberler
- Servisler
- Portallar
-
Hafta Sonu
- 7x24
-
Vefat
-
Künye
Copyright © 2020 - Tüm hakları saklıdır.
Habertürk Gazetecilik A.Ş.
Habertürk Gazetecilik A.Ş.
YORUMLAR