Büyük Selçuklu İmparatorluğu kısaca hakkında! Bayrağı, sultanları ve yıkılışı

Büyük Selçuklu Devleti Oğuz Türklerinin Kınık boyu tarafından ön Asya’da 1037 yılında kurulan ilk ve en büyük Türk devletidir. Büyük Selçuklu Devleti Türk-İran geleneğine dayalı olan bir devletti ve tarihi kaynaklarda Büyük Selçuklu imparatorluğu olarak da adlandırılmaktaydı. Devlet ilk kurulduğu zaman başkenti Nişabur şehriydi. Büyük Selçuklu Devletinde resmi dil Farsça iken, ordunun dili ise Türkçe idi ayrıca devlette konuşulan diğer yaygın dil de Arapça dili idi ve bu dil Büyük Selçuklu Devleti içerisinde öğretilen bir dildi.

Büyük Selçuklu Devleti ilk kurulduğu zaman Güney Hazar bölgesine yerleşmiş ve bu bölgeyi kendilerine yurt edinmişlerdi. Henüz küçük bir alana hükmediyorken daha sonra, önce Mezopotamya, sonrasında Anadolu ve İç Asya boylarına kadar sınırlarını genişleterek dönemin en büyük Türk Devleti haline gelerek toplamda 3.9 milyonluk bir alana hükmetmeye başlayan Büyük Selçuklu Devleti, Türk tarihinde ki en büyük imparatorluklarından birisi oldu. İranlılar ile Türklerin birlikte olduğu Büyük Selçuklu imparatorluğunda daha sonra Anadolu'ya gelinerek İran kültürünü de Anadolu'ya yansıtmaya başladılar. Büyük Selçuklu Devleti Türk boylarının artması ile birlikte daha sonra İran Selçuklu sultanının ölümü ile birlikte İran’da Selçuklu dönemi kapandı ve bunun ardından özüne yani Türkleşme sürecine de girmiş ve devlet kuzey bölgelerini de ele geçirdikten sonra Büyük Selçuklu Devleti artık tamamen Türkleşme süreci içerisinde olacaktı.

Büyük Selçuklular Kuruluşu

Gazneli ordusunu ağır bir yenilgiye uğratarak kazanılan Dandanakan zaferinin ardından Çağrı Bey, kardeşinde müthiş bir keskin zeka gördü ve Sultan Tuğrul Beyi devletin başına toy yani hükümdar olarak tayin etti. Kazanmış olunan bu zafer ile birlikte Büyük Selçuklu devletleşme sürecine de başlamış oldu. Oğuz Türklerinin Kınık boyundan gelen Büyük Selçuklu İmparatorluğu Türkmenistan'da yer alan Merv şehrini ele geçirmiş ve devletleşirken siyasî ve askerî mücadelelerin merkezi olan Merv'i de başkent olarak ilan etmiş ardından da kurultaylar düzenlenmiştir.

Gazneliler bir kere daha ağır bir yenilgi yaşamasının ardından Nişabur kentinden çekilmek zorunda kalmış ve Büyük Selçuklularda bu kenti ele geçirerek egemenliklerini ilan etmiş ve Büyük Selçuklu Devleti kurulmuş oldu.

Büyük Selçuklu Devleti Kurucusu

Büyük Selçuklu Devleti ya da kaynaklar tarafından bilinen ismi ile Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tuğrul Bey tarafından kurulmuştur.

Büyük Selçuklu Devleti Hükümdarları

Tuğrul Bey

Alp Arslan

1. Melikşah

1. Mahmud

Berkyaruk

2. Melikşah

Muhammed Tapar

Sencer

Büyük Selçuklu Devleti Sınırları

O dönemin gerek askeri güç gerekse de ekonomik güç olarak en büyük İmparatorluğu olan Selçuklu doğuda Seyhun Nehrinden Tanrı Dağlarına kadar, batıda Akdeniz ve Boğazlara kadar, Kuzey'de Kafkas Dağlarına kadar, güneyde ise Hint denizine kadar bütün topraklar Büyük Selçuklu İmparatorluğunun himayesi ve kontrolü altında idi.

Büyük Selçuklu Devleti Yıkılış Sebepleri

Son sultan olan Sultan Sencer’in yaşanan ekonomik buhranlar sebebi ile esir düşmesinin ardından iki yıl esir kaldıktan sonra kaçarak kurtulmuş ancak düşen itibarından Ülkede iktidarı yeniden sağlayamadan 1157 yılında vefat etti ve Büyük Selçuklu Devletinin yıkılarak sona erdi. Büyük Selçuklu İmparatorluğunun yıkılma sebeplerinin başında gösterilen en önemli sebeplerden birisi ülkenin hanedanlar arasında paylaştırılması geliyordu. Ayrıca taht kavgalarının yaşanıyor olduğu bu dönemlerde Selçuklu sultanlarının şehzadelerini yetiştirmek amacıyla eyaletlere gönderdikleri atabeylerin otorite boşluğu fırsatından yararlanarak bağımsızlıklarını ilan etmeleri de Selçuklu Devletinin yıkılışına zemin hazırlamıştı. Ayrıca Batıni ismini alan bir grup kişiler Kuran'ı kendilerini göre yorumlayıp, İslam’a ters düşen fikirleri savunan, ayetlerin gizli anlamlar taşıyor olduğunu dillendirerek Büyük Selçuklular Devletine zarar verecek faaliyetlerde bulundular ve bu hareketlenmelerde yıkılışa destek oldu. Bu sebeplerin yanı sıra Türkmenlerinde devlete küstürülmesi Büyük Selçuklu Devleti'nin yıkılmasına sebep olmuş ve son olarak Şiilerinde yıpratıcı etkisi ile birlikte Büyük Selçuklu Devleti tamamen yıkılarak dağılmıştır.