İş Bankası GM Aran: Aralık'ta 100 baz puan faiz indirimi bekliyorum

Bloomberg HT Genel Yayın Yönetmeni Açıl Sezen'in sorularını yanıtlayan İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Merkez Bankası'nın kasım ayında planladığı faiz indirim kararını öne çektiğini düşündüğünü, aralık ayında 100 baz puan indirim daha beklediğini açıkladı. Aran, ABD faizlerindeki seyre bağlı olarak bu hamlenin zor olabileceğini öngördü.

Hakan Aran, TCMB'nin faiz indirim kararına ilişkin olarak, "Tüm merkez bankalarında olduğu gibi bizde de bir baskı oluştu. Sektörün normal şartlarda Kasım-Aralık ayında beklediği indirimi, baskıyı en azından savabilmek için TCMB'nin önden faiz indirimi yapabileceğini düşünmüştüm. TCMB Kasım ayında yapacağı indirimi öne çekmiş gibi görünüyor. TCMB'nin kasım ayında yapacağı hareketi öne çekerek özellikle Fed'in bize biraz daha rahat imkan sunduğu bir ayda yapmayı tercih ettiğini düşünüyorum. Doğrusu yanlışına denk gelebilir. Çünkü konjonktür bize ileride faiz indirim imkanı sağlamayabilirdi. Ama piyasalar açısından bir risk aldığını düşünüyorum. Para politikasında belirsizliği tesis etmek kolay. Sanayicinin belirsizliğinin para politikası aracılığıyla giderilmesi pek kolay değil. O yüzden belirsizliğin 6-8 ay devam edeceği, zor bir dönemden geçtiğimizi düşünüyorum'' değerlendirmesini yaptı.

''Normal şartlarda enflasyonda yıl sonunda bir düşüş eğilimi bekliyoruz baz etkisinden dolayı. 19.25 seviyesindeki enflasyonun eylül ayında artacağını ekimde yatay kalmasını, kasım ve aralık ayında düşmesini bekliyoruz'' diyen Aran, Merkez Bankası'ndan mevcut durumda, aralık ayında 100 baz puan indirim daha beklediğini söyledi. Aran, ancak ABD faizlerindeki seyre bağlı olarak bu hamlenin zor olabileceğini de vurguladı.

'FAİZ İNDİRİMİ SONRASI MEVDUAT FAİZİ DE 100 BAZ PUAN İNDİ'

Politika faizinin 100 baz puan indirilmesinin anında TL mevduatlara yansıdığını aktaran Aran, "TL mevduat faiz oranları 100 baz puan indi. Bunun bireysel kredilere yansıması geç olacaktır. Bunun nedeni de makroihtiyati önlemlerle orada maliyetlerin artmasıdır. Bu zaten istenen bir şeydir. Öngörülebilirlikle birleşmeden faiz tek başına etkili bir unsur değildir. Krediyi alacak kişilerin ikna olması gerekir. Bu da 2-3 ay sürebilir.'' dedi.

'BİREYSEL KREDİLERDE YÜZDE 20 DARALMA ÖNGÖRÜYORUM'

Aran, alınan tedbirler nedeniyle faiz indiriminin bireysel kredi faizlerine yansımasının ise biraz daha gecikmeli olacağını belirtirken, tedbirler nedeniyle bireysel kredilerde yüzde 20 daralma öngördüğünü dile getirdi.

Bireysel kredilerde vade sınırlaması açısından 50 bin sınırının isabetli olduğunu söylen Aran şöyle devam etti: ''Bu tutarda yüzde 45'lik bir seviyeye karşılık geliyor. Bireysel krediler tarafında yüzde 20'lik daralma olabileceğini düşünüyorum. Yerinde bir karar bu. 50 bin liraya kadar olan bölüm geçim sıkıntısıyla borç çevirme ile ilgiliyken, üzerindeki bölüm lüks tüketimle ilgili.Enflasyonu indirmeden kredi maliyeti düşmez. Kredi maliyetlerini daha da düşürmek istiyorsak enflasyonu da indirmemiz lazım. Enflasyonla mücadeleyi sıkı para politikasıyla yapma konusunda başarılı olamıyoruz.Bankalar Birliği'nde Hazine Bakanımızla yaptığımız toplantıda üretimi ve ihracatı fonlama konusundaki beklentilerini dile getirmişti.''

'YÜKSEK KUR BİLİNÇLİ TERCİH'

Döviz kurlarındaki hareketi de yorumlayan Aran, "Kur oynaklığınının iki şekilde üretimi destekleyen yanı var. İhracat yapanlar kur arttığında ihracatlarını artırıyor. Üretim yapanlar ise ithalat pahalılaştığı için, içeride onun ikamesini yapabilir miyim diye düşünüyor. Ben yüksek kurun bu kapsamda bilinçli bir tercih olduğunu düşünüyorum. Kur düşsün istenmiyor. O nedenle kur artışının, enflasyon etkisini hariç tutuyorum tabii, üretimi teşvik etmek için kullanıldığını sanıyorum."

'YABANCI PARA MEVDUAT AZALMIYOR, CİDDİ EFEKTİF GİRİŞ GÖRÜYORUZ'

Dolarizasyonun çok uç bir noktada olduğuna dikkat çeken Hakan Aran, "Müşteri davranışı olarak bu yıl her kur arttığında tasarruf sahibinin TL'ye geçtiğini görüyoruz. Yabancı para mevduat azalmıyor, çünkü ciddi bir efektif girişi görüyoruz. İş Bankası'nda 4 milyar dolarlık döviz mevduatı çıkışı vardı ama 5 milyar dolarlık efektif girişi yaşandı. Bunun sisteme giriyor olması çok önemli. Kurda bu seviyeler vatandaşın dolarize olduğu değil, bozduğu seviyeler. Ben bu durumun sermaye piyasalarına daha olumlu katkı sunacaktır. TL mevduattaki büyüme önümüzdeki dönem artacaktır. Büyük oranda bu büyüme dolardan çözülme, kredi büyümesi ve yüksek enflasyondan olacaktır.'' diye konuştu.

'BANKALARIN SERMAYELERİ YETERLİ, BÜYÜMEYİ FİNANSE EDEBİLİRİZ'

Önümüzdeki sene seçim ekonomisi olacağı için kredi büyümesinin kaçınılmaz olacağını aktaran Aran, bankaların sermayesinin yeterli büyümeyi finanse edebileceğini düşündüğünü belirtti. Aran ''Yüzde 5'lik büyüme beklentisinden yola çıkarsak 2022'de enflasyonda yüzde 15-17 bandı olur. Enflasyonun üzerine çıkacak bir kredi büyümesi de beklemem. Normal şartlarda enflasyon beklentimiz tek hanelere inmesi yönündeydi. Enflasyon inmediği için özkaynak karlılığımızı artırmak durumundayız. Bankaların da yapısal reformlara ihtiyacı var. Özellikle giderler tarafında. Enflasyona yakın bir özkaynak karlılığı başarı olur.'' dedi.

'PANDEMİDEN EN ÇOK ÜCRETLİ KESİM ZARAR GÖRDÜ, DESTEKLENMELİ'

Gelir dağılımındaki bozulmanın tüm planları alt üst edebileceğini belirten Aran ''Pandemiden en çok ücretli kesim zarar gördü, desteklenmeli. İhtiyacı gidermeden ihtiyaç kredilerini kısıtlayacak önlemlerin olumsuz etkileri olabileceğini düşünüyorum'' ifadesini kullandı.

'KRİPTO VARLIK ALANI DÜZENLENMELİ'

Aran kripto varlıklarla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: ''Birçok kişi kolay yoldan zengin olmak için bilmeden kripto varlıklara girdi. Bu tehlikeli bir şey. Kıt kaynakların da yanlış yola gitmesine neden olabilir. Oynaklığı yüksek yerlere yatırım yapmanın sonuçları olur. Bunun düzenlenmesi gerekiyor. Merkez bankalarının başlattığı dijital para deneylerini çok yerinde buluyorum. Her şeyin dijitalleştiği bir yerde paranın dijitalleşmesi de önemli.''