Nassim Nicholas Taleb: Ne olursa olsun Türkiye ayakta kalmayı başarıyor

New York Üniversitesi Risk Mühendisliği Profesörü ve tahmin edemediğimiz olayların yarattığı etkilerin anlatıldığı “Siyah Kuğu” ile bu etkilere duyarlı kırılganlıklardan güçlenerek çıkmayı öngören “Antikırılganlık” kitaplarının yazarı Lübnan asıllı Amerikalı Prof. Dr. Nassim Nicholas Taleb, “Ne olursa olsun Türkiye ayakta kalmayı başarıyor” dedi.

Gazete Habertürk'ten Sefer Yüksel'in haberine göre, kitapları milyonlarca satan ve uzun süre New York Times’ın ‘En Çok Satanlar Listesi’nde yer alan dünyaca ünlü yazar ve düşünür Taleb, Habertürk ve BloombergHT’nin medya ana sponsoru olduğu “Digital Age Summit 2018”de Habertürk’e konuştu. Kırılganlık üzerine kitap yazan dünyaca ünlü profesörün, ‘Türkiye’yi ne kadar tanıyorsunuz ve kırılgan olduğunu düşünüyor musunuz?’ sorumuza yanıtı ise “Türkiye ile ilgili izlenimlerim ülkenin kırılgan olmadığı yönünde. Ne olursa olsun ayakta kalmayı başarıyor. İnsanlar pek çok şeyden korkuyor. Ekonomiyle ilgili karar vermede yetkileri dağıttığınız sürece hiçbir sorun olmayacaktır” oldu.

‘PAZARLARI SAKLAYARAK İSTİKRAR ELDE EDEMEZSİNİZ’

İstikrarın asıl hedef olması gerektiğini belirten Taleb, pazarları saklayarak istikrar elde edilemeyeceğini söyledi. Bu konuyu bir örnekle açıklayan Nassim Taleb şöyle devam etti: “Bir pazarı durdurursanız kırılgan bir hal alır. Devam eden, küçük stres etkenleri istikrarın gelişmesine neden olur. Çocuğunuzu bir odada dış dünyaya kapalı bir şekilde tuttuğunuzu varsayın. Odadayken istikrarlı olduğunu ancak dışarı çıkardığınızda daha hassas hale geldiğini görürsünüz. Aslında gerçek dünyaya daha açık olsa daha güçlü olurdu.”

‘ŞİRKETLERE ÖNERİM FAZLA HIZLI BÜYÜMEYİN OLURDU’

Profesör Taleb, “Siyah Kuğu” kitabınızda tahmin edemediğimiz olasılıklardan bahsediyorsunuz. Bunları öngörmek mümkün olmadığına göre bu tür durumlarla baş etmek için şirketlere ne önerirsiniz?” sorusuna ise “En önemlisi iyi yapılanmış olmak. Özellikle büyük şirketlere fazla hızlı büyümeyin, daha küçük birimlere ayrılmayın ve işten çıkarmalardan korkmayın diyebilirim” yanıtını verdi.

'RİSKİN ÜSTESİNDEN GELMEYE ADAY TEKNOLOJİ BLOCKCHAIN'

Nassim Nicholas Taleb, “Dünyadaki yeni trendlerden blockchain gibi teknolojiler merkeziyetçi sistemin yerine geçmeye aday. Bu gibi teknolojilerin risk üzerindeki etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusunu, “Merkezi olmayan, dağıtılmış karar verme sistemi pek çok varyasyonu olmakla birlikte organik bir yapıya sahip. Örneğin restoran işini düşünün. İyi yemek servis eden büyük bir restoran adı vermekte güçlük çekersiniz. Bir süre sonra iyi yemek servis etmezler. Optimum bir büyüklük olmalı bunun için. Görünüşe göre Bitcoin ve blockchain bunu yapmaya yardımcı oluyor ve tek bir büyük risk yerine riskleri bölerek küçültüyor” diye yanıtladı.

Teknoloji yerine sistemlere odaklanmak gerektiğini söyleyen Taleb, blockchain’i ‘Riskin üstesinden gelmeye aday’ diye tanımladı.

SİYAH KUĞU NEDİR?

Siyah Kuğu dendiği zaman birçok kişinin aklına, Natalie Portman’ın bir balerinin zorlu hayatını canlandırdığı ve mükemmel oyunculuğu ile seyircileri büyülediği, 2010 yapımı filmi “Black Swan” gelebilir. Ancak siyah kuğu orijinalinde Nassim Nicholas Taleb’in çok satan “The Black Swan” kitabı ile hayatımıza girmiş finansal bir terim. Siyah Kuğu teorisi finansal piyasalarda sürpriz, önemli etki yaratan ve rasyonel analizle açıklanamayan olayları tarif etmek için kullanılıyor. Finans dünyasında yaşanan bu öngörülemeyen olayların geri dönülüp bakıldığında yatırım performanslarında çok etkili olduğu anlaşılıyor.