Tehlikenin farkında mısınız?
Daha seçim kampanyası sırasında FED Başkanı’nı görevden alacağını açıkladı. Başkan seçilip koltuğa oturduktan sonra da görev süresi dolan eski başkanı Janet Yellen’ı atamadı. Onun yerine Jerome Powell’ı atadı.
- Ancak FED bilindik politikalarından sapmadı. 2018 yılını 4 faiz artırımıyla tamamlaması Başkan Trump’ın sürekli Powell’a yüklenmesine yol açtı. Önce “Beni hayal kırıklığına uğrattı ama görevden almayacağım” diyordu. Sonra “faizi artırmak aptallık olur” dedi.
- Artırımı da görünce de görevden almaya kalktı. Çarşamba günü faiz artırımı sonrası kalkışılan bu eylem Cuma günü medyaya da düştü. Noel tatiline hazırlanan küresel piyasalar ABD’nin öncülüğünde son 10 yılın en kötü haftasını geçirdi.
KRİZ ÖNLEME EKİBİ
- Hafta ise ABD Hazine Bakanı Mnuchin’in Finans Piyasaları Çalışma Grubu’nu toplantıya çağırmasıyla açıldı. Ülkenin en büyük altı bankasının oluşturduğu grup “kriz önleme ekibi” olarak biliniyor.
- Oluşturulması da 1987 Kara Pazartesi öncesine denk geliyor. Piyasaları yatıştırma amaçlı bu toplantı duyurusu ve öncesindeki bilgilendirmenin ne kadar işe yaradığı bilinmez, ancak küresel piyasalar yılın son haftasına korku içinde, sert satışlarla ve berbat bir durumda giriyor.
KENDİ KURDUĞU DÜZENİ YIKIYOR
- Kötüleşme başlatan ana neden elbette ticaret savaşlarıdır. Bizzat bunun ABD ve Trump tarafından başlatılmasıdır. Küreselleşme ve serbest ticaret düzenini kuran ABD şimdi aynı düzenin temeline dinamit koyuyor. Korumacılık ve serbest ticaretin önüne engeller çıkartıyor.
- Kötüleşmenin ikinci ve son etkisi de, yine ABD ve Başkan Trump’ın FED’i kendi yörüngesine ve siyasi senaryosunun bir parçası haline getirmeye çalışmasıdır. Bunu yaparken de aslında küreselleşme düzenini ve dünya piyasalarını dinamitliyor.
KURALLARI BIRAK BANA BAK
- Çünkü bu piyasalar bir ölçü birimi üzerinden, kurallara ve güvene dayalı olarak işliyor. Şimdilik bu ölçü aracı dolardır. Güven duyulan ise siyasetten bağımsız, ekonomik gelişmelere göre, kurallara dayalı davranacak merkez bankasıdır. Bunun karşısında Trump diyor ki, “bırakın kuralları ve ekonomiyi, benim istediğim gibi davranın.”
- Bu nedenledir ki, FED’e müdahale aynı zamanda doların değerine, dolayısıyla küresel piyasaların işleyişine müdahaledir. Neden ve kim tarafından yapılıyor bu müdahale? 2020’de ikinci kez seçimi kazanmak için, icraatlarında sınır, kural ve kurum tanımayan, şaşırtıcı, sarsıcı, yıkıcı bir siyasi figür tarafından yapılıyor.
BU KADAR BÜYÜK, BU KADAR YAKIN
- Eğer müdahale sonuç verir ve FED’in bağımsızlığı fiilen giderse her şeyden önce yıkılacak ve devrilecek olan küresel piyasaların kendisidir. Böyle bir durumda varlık fiyatları çok sert düşüşlerle karşılaşacak. Muhtemelen de yeni bir küresel krizi ateşleyecek.
- Böyle bir durumdan da hiç bir ülke istisna olamaz. Her piyasa ve ülke az veya çok etkilenir. Tehlike bu kadar büyük ve bu kadar yakındır.
İnşallah böyle bir harekete kalkışmamaya ikna edilmiştir.
