Bin Ladin kimdir? - GALERİ

ABD güçleri tarafından Pakistan'da öldürüldüğü açıklanan Usame bin Ladin, 11 Eylül 2001 tarihinde ABD'de uçaklarla düzenlenen kanlı saldırıların sorumlusu olarak adını bütün dünyaya duyurdu.

Peki bunun dışında ne yaptı? Nerede doğdu? Ailesi kim? Bu zamana kadar hangi saldırıları yaptı? İşte onunla ilgili tüm detaylar...

Yemen'den Suudi Arabistan'a göç eden işadamı Muhammed bin Ladin'in oğlu Usame bin Ladin, Afganistan'da Sovyet işgaline karşı bir militan olarak savaşırken, dünyada özellikle Batı karşıtı, cihadın sembolü oldu.

Riyad'da 1957 yılında doğan Usame bin Ladin, Cidde'deki Kral Abdülaziz Üniversitesinde mühendislik ve ticaret okurken 1973 yılından itibaren İslami gruplarla ilişkiye girdi.

Sovyetlerin 1979 yılında Afganistan'ı işgal etmesi üzerine, o dönemde Suudi Arabistan ve Körfez ülkelerinde çok taraftar bulan cihat çağrısına katılan Bin Ladin, Suudi yetkililerin yardımıyla Afgan mücahitlere lojistik desteğin öncülüğüne soyundu.

Sovyet karşıtı gerillanın arka üssü olan Pakistan'ın Peşaver kentine yerleşen Usame bin Ladin, bu direnişin başlıca örgütleyicilerinden Filistinli Abdullah Azam ile tanıştı.

Bin Ladin'in bulunduğu üsse çoğu Arap olmak üzere Müslüman ülkelerden gönüllüler aktı. Bin Ladin bu kişileri örgütleyerek, gelecekte oluşacak El Kaide'nin temellerini attı. ABD'nin istihbarat örgütü CIA'nın dolaylı desteğiyle Sovyetler'e karşı savaşan Bin Ladin, günü geldiğinde ABD'nin bir numaralı aranan adamı oldu.

Sovyet işgalinden sonra 1989 yılında ülkesine bir kahraman olarak dönen Bin Ladin, cihat ile ilgili konferanslar düzenledi. Suudi yönetimi eleştirileri ve muhalefete desteği nedeniyle 1992 yılında pasaportunu iptal edince Sudan'a yerleşen Bin Ladin, ABD ve Suudi ailesini kınayan fetvalar yayımlayınca 1994 yılında Suudi vatandaşlığını da kaybetti.

Sudan, uluslararası baskılar üzerine 1996 yılında Bin Ladin'in ülkeyi terk etmesini istedi. Bin Ladin bundan sonra Afganistan'a görüldü. Burada eğitim kampları kuran Bin Ladin, iktidarı almalarına epey yardımcı olduğu Taliban'ın himayesinde Afganistan'da yaşadı.

ABD'nin yakalanması için 5 milyon dolar ödül koyduğu Usame bin Ladin, hiçbir eylemi açıkça üstlenmedi, ama aynı zamanda hiçbirini kınamadı. Usame bin Ladin'in adı, yapılandan çok, yapılacağı iddia edilen eylemlerle anılıyordu.

BİN LADİN'E ATFEDİLEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR

El Kaide'nin 11 Eylül saldırılarının ardından Usame Bin Ladin'in yaptığı belirtilen çok sayıda açıklama yayımlanmıştı. Bin Ladin'e atfedilen önemli açıklamalardan başlıcaları şöyle:

Eylül 2001: ''Ben burada olmasam da cihat devam edecek.'' (Pakistanlı bir gazeteye yaptığı açıklama),

7 Ekim 2001: ''Allah adına yemin ederim ki Amerika, bütün Batılı, silahlı ateistler kutsal toprakları terk etmeden, Filistin güvenli bir yer haline gelmeden asla güvenlik nedir bilmeyecek.''(El Cezire uydu kanalından yayımlanan video),

Kasım 2001: Birleşmiş Milletler'de bizim sorunlarımızı çözmek isteyenler iki yüzlü (...) Arap lideri olduğunu söyleyenler ve BM üyesi olanlar münafıktır.'' (El Cezire'ye gönderilen bir video),

13 Aralık 2001: ''Düşmanın vereceği kurban sayısını önceden hesapladık.'' (Pentagon tarafından yayımlanan video),

31 Ocak 2002: Savaş Amerika'nın içine doğru yer değiştirdi. Bu savaşı zafere ya da Allah'a kavuşana kadar sürdüreceğiz.'' (Ekim 2001'de El Cezire'ye verilen mülakat),

Mayıs 2002: ''Savaş biz ve Yahudiler arasındadır. Yahudilerin yanında yer alan her bir ülke öfkesini kendinden almaktan başka birşey yapmaz.'' (birçok medya kuruluşuna gönderilen video),

Şubat 2003: ''Düşmana karşı şehit verilen operasyonların önemini vurguluyoruz. Bu saldırılar, Amerikalıları ve İsraillileri eskiden hiç olmadığı kadar korkutuyor.'' (El Cezire'ye gönderilen bir video),

Ekim 2003: Bu haksız savaşa katılan, İngiltere, İspanya, Avustralya, Polonya, Japonya ve İtalya gibi ülkelere karşı misilleme hakkımızı saklı tutuyoruz.'' (Bin Ladin'in Irak'taki savaşa atıfta bulunduğu ve El Cezire'ye gönderilen video),

Nisan 2004: ''Müslümanlara yönelik saldırgan olmayacaklarını söyler ve işlerimize bir daha asla karışmazlarsa bütün Avrupalılara karşı operasyonlarımızı durdurma taahhüdü ile temellenen bir uzlaşma inisiyatifi sunuyorum.'' (El Arabiya televizyonunun ele geçirdiği bir video),

Ocak 2006: ''Bu operasyonlar hazırlık aşamasında ve hazır olduklarında ülkelerinizin tam kalbinde bunları göreceksiniz.'' (ABD'ye yönelik tehditler, El Cezire'nin ele geçirdiği bir video),

Nisan 2006: ''Seçimleri kazandıktan sonra Hamas'ın reddedilmesi, Haçlılarla Siyonistlerin Müslümanlara karşı bir savaş için birleştiğini doğrulamaktadır.'' (Filistin'deki seçimlerden sonra İsrail ve Batılı devletlerin tepkisine atfen yaptığı ve El Cezire tarafından ele geçirilen video kaydı).

EL KAİDE'YE ATFEDİLEN SALDIRILAR

Amerikan Başkanı Barack Obama tarafından öldürüldüğü açıklana Usame bin Ladin ve lideri olduğu El Kaide'ye atfedilen başlıca saldırılar şöyle:

1993:

- 26 Şubat: ABD - New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'ne patlayıcıyla düzenlenen saldırıda 6 kişi öldü, 1000 kadar kişi yaralandı. Saldırı sırasında 55 bin kişinin bulunduğu Dünya Ticaret Merkezi'nin iki gökdeleninin altı yeraltı katı sarsıldı.

1995:

- 13 Kasım: Suudi Arabistan - Riyad'da Amerikalı askeri danışmanların çalıştığı bir sırada Suudi Ulusal Muhafız teşkilatı binasının önünde bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda 5 Amerikan askeri ve iki Hintli öldü, 60'tan fazla kişi yaralandı.

1996:

- 25 Haziran : Suudi Arabistan - Dahran yakınlarındaki Hobar Amerikan üssünün girişine iki ton patlayıcı yüklü kamyonla düzenlenen saldırıda tamamı Amerikalı 19 kişi öldü, 386 kişi yaralandı.

1998:

- 7 Ağustos: Kenya/Tanzanya - Kenya'nın Nairobi ve Tanzanya'nın Dares Selam'daki Amerikan büyükelçilikleri yakınlarında patlayıcı yüklü iki araçla eşzamanlı düzenlenen saldırılarda 12'si Amerikalı 224 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

2000:

- 12 Ekim: Yemen - Aden limanında Amerikan USS Cole destroyerine düzenlenen saldırıda 17 Amerikalı bahriyeli öldü.

2001:

- 11 Eylül: ABD - Toplam 266 kişi taşıyan dört yolcu uçağı, Dünya Ticaret Merkezi'nin iki gökdelenine ve Washington'daki Pentagon'a saldırı silahı olarak kullanıldı. 4. uçak Pennsylvania'ya düştü.

Tarihin en çok can kaybına yol açan saldırısında 3 bin civarında kişi öldü ve kayboldu.

2002:

- 11 Nisan: Tunus - Tunus'un Cerba adasındaki Griba sinagoguna düzenlenen intihar saldırısında 14'ü Alman 21 kişi öldü.

- 12 Ekim: Endonezya - El Kaide'den esinlenen ve Güneydoğu Asya'da bir İslami devlet kurmak isteyen bir örgüt tarafından Bali'de bir diskoteğe düzenlenen saldırıda aralarında çok sayıda yabancının da bulunduğu 202 kişi öldü.

2003:

- 12 Mayıs: Suudi Arabistan - Riyad'da bir yerleşkeye üçlü intihar saldırısında 9'u Amerikalı, 35 kişi öldü.

- 16 Mayıs: Fas - Kazablanka'da Yahudi hedeflerine ve yabancıların gittiği lokanta ve otellere düzenlenen saldırılarda 12'si intihar bombacısı, 45 kişi öldü.

- 15/20 Kasım: Türkiye - İstanbul'da İngiliz konsolosluğu ve HSBC bankası ile iki sinagoga yönelik bomba yüklü araçlarla düzenlenen dört intihar saldırısında 63 kişi öldü.

2004:

- 2 Mart: Irak - Bağdat ve Kerbela'daki kutsal Şii mekanlarını hedefleyen saldırılarda yaklaşık 180 kişi öldü.

- 11 Mart: İspanya - Madrid ve banliyösünde üç tren garında trenlere yönelik düzenlenen saldırılarda 191 kişi öldü, yaklaşık 2 bin kişi yaralandı.

2005:

- 7 Temmuz: İngiltere - Londra'da metro ve bir otobüse yönelik dört intihar saldırısında 4'ü intihar saldırganı 56 kişi öldü.

- 23 Temmuz: Mısır - Şarm El Şeyh'teki turistik yerlere düzenlenen intihar saldırılarında 68 kişi öldü.

- 9 Kasım: Ürdün - Amman'da otellere düzenlenen üçlü intihar saldırısında 60 kişi öldü.

2006:

- 24 Nisan: Mısır- Kızıldeniz'deki Dahab'da düzenlenen üçlü intihar saldırısında 20 kişi öldü, 90 kişi yaralandı.

2007:

- 14 Ağustos: Irak - kuzeydeki Niniv'de bir Kürt dini cemaatine bombalı kamyonlarla düzenlenen saldırılarda 400'den fazla kişi öldü.

- 11 Aralık: Cezayir - başkent Cezayir'de BM binalarına yönelik iki intihar saldırısında 17'si BM çalışanı, 41 kişi öldü.

2008:

- 17 Eylül: Yemen: Sana'daki ABD büyükelçiliğine bomba yüklü araçlarla düzenlenen saldırıda 6'sı saldırgan, 16 kişi öldü.

- 20 Eylül: Pakistan: İslamabad'daki Marriott oteline bomba yüklü kamyonla düzenlenen intihar saldırısında 60 kişi öldü.

2009:

- 25 Aralık: Hollanda/ABD: Amsterdam-Detroit seferini yapan bir yolcu uçağında bir Nijeryalı, kalçasına gizlediği bombayla uçağı havaya uçurmaya çalıştı. Etkisiz hale getirilen saldırgan, alev alan patlayıcıyla yaralandı.

2010:

24 Kasım: Yemen - ülkenin kuzeyinde Şii ayrılıkçıların dini töreni sırasında düzenlenen intihar saldırısında 23 kişi öldü.

BİN LADİN VE 11 EYLÜL

El Kaide'nin ABD'de 11 Eylül 2001'de düzenlediği saldırı dünya tarihinin tek günde düzenlenmiş en büyük terör saldırılarından biri olarak biliniyor.

El Kaide'nin 19 kamikaze pilotuyla, 11 Eylül 2001 salı günü ABD'de dört yolcu uçağının ikisi New York'taki Dünya Ticaret Merkezi İkiz Gökdelenlerine, bir diğeri de Washington D.C.'de Savunma Bakanlığı Pentagon'a çarptı. Sonuncu uçak ise Pensylvania eyaletinde yolcuların korsanlarla mücadelesi sonucu düşürüldü.

11 Eylül yıkımında iç hat seferi yapan United Airlines ve American Airlines uçakları iyi eğitim almış hava korsanı kamikaze pilotları olan teröristlerce kullanılmıştı.

New York'da Dünya Ticaret Merkezi 110 katlı İkiz Gökdelenleri'nin ilki (Kuzey bina), 11 Eylül sabahı yerel saatle 08:48'de, 80. kat hizasından Mısırlı M. Atta ve Mervan El Şehhi tarafından kaçırılan yakıt yüklü Boeing yolcu uçağı ile vuruldu.

İkinci uçak 18 dakika sonra yerel saatle 09:06'da 2 numaralı Güney Gökdeleni'ne çarptı. Bu sırada TV kameraları, olayı tüm dünyaya canlı yayınladı. Kuzey binanın, çelik iskelet taşıyıcıların erimesi ile 1 saat 50 dakikada "kumdan kale" gibi çökmesine karşılık, ikinci gökdelen daha alt katlardan vurulduğu için sadece 49 dakikada çöktü.

Washington Dulles Havaalanı'ndan kalkan bir başka American Airlines uçağı, ellerinde bıçaklar bulunan 3. terör ekibi tarafından kaçırıldı.

Saldırıyı engellemek için Langley Hava Üssü'nden 2 F-16 savaş uçağı havalandı ancak bu uçaklar daha olay yerine varamadan kaçırılan uçak Pentagon binasına çarptı.

New York'un Newark Havaalanı'ndan San Francisco'ya gitmek üzere havalanan bir uçağın daha korsanlar tarafından kaçırıldığı haberi, uçaktaki yolcuların telefonla yakınlarını aramaları üzere ortaya çıktı.

Bu uçağın hedefinin, Başkan George Bush olduğu saptandı. Ancak yolcuların müdahalesiyle etkisiz hale getirilen korsanların elinden alınan uçak, havalimanına 130 km uzaklıkta araziye düştü.

Amerikan hükümetinin araştırmalarına göre, terör saldırılarının arkasında El Kaide terör örgütünün başı Usame Bin Ladin'in ve terör örgütüne mensup 19 teröristin bulunduğu saptandı.

EL KAİDE İLE BAĞLANTILI ÖRGÜTLER

Terör ağı El Kaide'nin lideri Usame bin Ladin'in Amerikan güçlerince öldürülmesinin ardından, İngiltere ve ABD gibi ülkeler El Kaide'nin kolu ya da örgütle bağlantılı grupların saldırılarından endişe ediyor.

Arap Yarımadası, Kuzey Afrika ve Irak'ta El Kaide'yle bağlantısı olan belli başlı örgütler şunlar:

ARAP YARIMADASI EL KAİDESİ (AQAP): El Kaide'nin Yemen ve Suudi Arabistan'daki kanatlarının 2009 yılında birleşmesiyle AQAP olarak ortaya çıktı. Merkezi Yemen'de bulunuyor.

AQAP'nin Yemenli lideri Nasır El Veheysi, babası Yemen doğumlu olan Bin Ladin'e yakın bir isim olarak biliniyor.

Yemen Dışişleri Bakanlığı, ülkede 300 AQAP militanı olabileceğini bildiriyor.

El Kaide'nin 11 Eylül 2001'de ABD'de düzenlediği terör saldırılarından yaklaşık bir yıl önce, Ekim 2000'de El Kaide, Yemen'in Aden limanında demirli Amerikan USS Cole gemisini bombalamış, 17 Amerikan askeri ölmüştü.

AQAP, 25 Aralık 2009'da da ABD bağlantılı bir uçağı bombalama girişiminin sorumluluğunu üstlenmişti.

Arap Yarımadası El Kaidesi geçen yıl Yemen'de, İngiliz Büyükelçiye suikast girişiminin de aralarında bulunduğu bazı saldırılar düzenlemişti.

MAGRİB EL KAİDESİ (AQIM): Cezayirli militan Abdülmelik Drukdel'in liderliğini yaptığı örgüt Ocak 2007'de, Cezayir Selefçi Vaaz ve Savaş Örgütünün içinden ortaya çıktı.

Cezayir güvenlik güçlerine karşı savaş başlatan Selefçiler, ancak 2006'nın sonlarında daha geniş bir cihat ideolojisi benimseyerek, El Kaide ile ittifak yaptı.

AQIM, 2007 yılında hükümet, güvenlik güçleri ve Cezayir'deki BM bürolarına düzenlediği saldırılarla kendini gösterdi. Cezayir güvenlik güçlerinin AQIM hücrelerini çökertmeye başlamasıyla 2008'den bu yana saldırıları azalarak sona erdi.

Kesin istihbaratlar kısıtlı olmasına rağmen, uzmanlar Moritanya, Mali'nin kuzeyi ve Nijer'de birkaç yüz militanın faaliyet gösterdiğini belirtiyor.

AQIM'nin son dönemlerdeki en büyük faaliyetleri Batılıları kaçırarak karşılığında fidye istemek.

IRAK EL KAİDESİ (AQI): Örgüt Ürdünlü militan Ebu Musab El Zerkavi'nin Usame bin Ladin ve El Kaide'ye bağlılık sözü vermesiyle Ekim 2004'te kuruldu.

Zerkavi'nin 2006'da öldürülmesinden sonra, Ebu Hamza El Muhacir olarak da bilinen Mısır doğumlu Ebu Eyüb El Masri liderliği aldı.

Ekim 2006'da El Kaide liderliğindeki Mücahit Şurası Konseyi, El Kaide'yle bağlantılı Sünni militan örgütleri ve Ebu Ömer El Bağdadi'nin lideri olduğu aşiretleri Irak İslam Devleti şemsiyesi altında topladı. Bir sonraki yıl Irak İslam Devleti, "savaş bakanı" El Masri olmak üzere 10 kişilik kabine kurdu.

18 Nisan 2010'da Ebu Eyüb El Masri ve Ebu Ömer Bağdadi, Irak ve Amerikan güçlerince öldürüldü.

Irak İslam Devleti, bir ay sonra yönetim kurulunun, El Bağdadi ve El Masri'nin yerine Ebu Bekir El Bağdadi El Hüseyni El Kureyşi'yi lider, Ebu Abdullah El Hasani El Kureyşi'yi de yardımcısı olarak belirlediğini açıkladı.

AJANSLAR