Tatlıda taklit ve tağşişe dikkat!

TAKLİT VE TAĞŞİŞE DİKKAT!

Baklava sektöründe kullanılan hammadde fiyatlarının 6 ay öncesine göre yüzde 100-150 artmış olduğunu aktaran Boyu, şunları söyledi: "Geçen yıla göre ise artış yüzde 200'ün üzerine çıkmaktadır. Bu da haliyle fiyatlara yansıyor. Baklava ve diğer şerbetli ürünler yüksek fiyatları nedeniyle lüks tüketim ürünü haline gelmiştir. Buna rağmen çeşitli yöntemlerle çok daha düşük kaliteli ürünler üretilerek, bunların piyasada satışının yapıldığını, dönem dönem çok da talep edildiğini görüyoruz. Bu ürünlerde bazen daha düşük kaliteli hammadde kullanılıyor ve ürün daha ucuza mal ediliyor ya da birtakım taklit ve tağşiş yöntemleriyle tüketici kandırılıyor."

100 TL ALTINDAKİ FISTIKLI BAKLAVADA TAĞŞİŞ RİSKİ

Hammadde kalemleri üzerindeki değişikliklerin fiyatlarda istenilen fiyat oynamalarına imkan verdiğini aktaran Boyu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Böylece bir kalite kaybı söz konusu olur. Mevcut ekonomik şartlarda vatandaş bazen bu kalite kaybını göz ardı edebiliyor. Öncelikle baklavada en önemli maliyet girdisi Antep Fıstığı ve ceviz gibi iç malzemeler. Antep fıstığını ele alacak olursak, kaliteli bir ürün için Antep fıstığının 650 TL gibi bir maliyeti vardır. 1 kilo baklavada ortalama 80-100 gr. Antep fıstığı olduğu düşünülürse, 1 kilo baklavada sadece Antep fıstığı maliyeti 50-65 TL arasında olmak zorundadır. Daha ucuz fiyatlı, düşük kaliteli Antep fıstığı kullanılabileceği gibi diğer taraftan bakliyat, bezelye veya diğer kuru yemişlerin toz halleri yeşil boyayla karıştırılarak tağşiş yoluna başvurulabilmektedir. Tüm hammaddelerden bağımsız olarak Antep fıstığı maliyeti ve diğer girdiler düşünüldüğünde 100 TL'nin altında fıstıklı baklava alacaksanız bunu bir kez daha düşünmelisiniz."

Boyu, şerbetli tatlıda kullanılan yağların da özel bir maliyet oluşturduğuna dikkat çekti. Burada da maliyeti düşürebilmek için bitkisel yağların kullanılabildiğini veya düşük kaliteli yağların tercih edilebildiğini söyledi.

ŞERBETTE KIVAM ARTTIRICI TUZAĞI

Boyu, tatlılarda kullanılan şeker tipi ve reçetedeki oranın da fiyatları ve kaliteyi etkileyen bir başka faktör olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi: "Pancar şekeri yerine maliyeti yüzde 20 daha düşük olan glukoz-fruktoz şurubu kullanılabilir. Bununla birlikte hissedilen bir tat farkı oluşur. Diğer taraftan tatlandırıcı kullanılarak hazırlanabilen ürünler de daha düşük fiyata satılabilir. Tüketicilerin buna da dikkat etmesi gerekir. Sıklıkla şekerin oluşturduğu kıvam için ikame başka maddeler kullanılarak tağşişe başvuruluyor. Örneğin, şeker ve su ile oluşturulmuş bir şerbet yerine, kıvam arttırıcılı-tatlandırıcılı bir şerbetle karşı karşıya olabilirsiniz."

Sütlü baklavaların özellikle son dönemde popülerleştiğini belirten Abdussamed Boyu, "Burada da çikolata serpilerek hazırlanan soğuk baklavalara dikkat etmek gerekiyor; çünkü çikolata yerine kakao ya da benzer süsleme malzemeleri kullanılarak maliyet düşürülerek, tüketici kandırılabiliyor. Diğer taraftan kullanılan süt, su ile karıştırılabilir. Süt şerbetinde kullanılan bitkisel kremadaki yağ oranları değişebilir, ucuz margarin kullanımının da fiyata etkisi olabilir. Klasik şerbette olduğu gibi, pancar şekeri yerine glikoz-fruktoz şurubu da kullanılabilir" dedi.

FINDIK, FISTIK VE CEVİZDE AFLATOKSİN TEHLİKESİ

Genellikle cevizli ürünlerin ekonomik olması nedeniyle daha sık tercih edildiğini belirten Boyu, "Cevizli tatlılarda da yine kullanılan cevizin kalitesi göz önünde bulundurulmalı, ülkemizde fındık, fıstık ve ceviz gibi kuruyemiş grubunda aflatoksin çok büyük bir risktir. Uygun olmayan ortamlarda depolanan bu ürünlerde küf gelişimi çok sık rastlanır. Bu ürünler ise piyasada çok ucuza toptan alıcı bulabilir. Kalitesiz ucuza alınmış bir hammaddeyle maliyet düşürülebilir, bu küfler yüksek sıcaklık uygulansa da diğer bakteriler gibi sıcaklıkla inaktive edilmesi mümkün değildir. Bu ürünlerin maalesef ki sadece fiyat kıstasıyla tüketici tarafından fark edilmesi mümkün değil, laboratuvar analizleriyle belirlenmesi gerekir. Bu sebeple bu sorunu ortadan kaldırmak için Tarım ve Orman Bakanlığı gıda kontrol görevlilerince daha sıkı denetim uygulanması gerekir. Uygun fiyata ürün tüketmek için sağlığınızı riske atmayın. Bu noktada gıda işletmeleri hem bayram döneminde hem de bayram sonrasında yılın her döneminde mutlaka etkin denetime tabi tutulmalı, gıda güvenliği üreticinin insafına bırakılmamalıdır. Tüketiciler ise üretimden son tüketime kadar uzman teknik personel tarafından yani gıda mühendislerince ürünlerin kontrol edilip edilmediğine dikkat etmeli. Gıda güvenliği bilinciyle tüketim yapmalıdır" diye konuştu.

DIŞARIDA VE AÇIKTA SATILAN TATLILARDAN UZAK DURUN

Boyu, "Açıkta satılan tatlılara dikkat edin. Tatlı satın alırken üretim ve satış noktalarının uygunluğu çok önemlidir. Kesinlikle dışarıda açıkta satılan ürünler tercih edilmemeli. Güvendiğiniz, sürekli alışveriş yaptığınız üretim ve satışa dair izinleri olan, personelinin hijyene özen gösterdiği firmaların kaliteli ürünlerini tercih edin. Şüphelendiğiniz durumlarda, işletmenin resmi kurumlarca üretim ve satış izinleri olup olmadığını, denetlenip denetlenmediklerini, gerekirse izin belgelerini ve denetim raporlarını sorabilirsiniz. Uygunsuz bir durumla karşılaştığınızda o kurumu ALO 174, CİMER ya da Bakanlık whatsapp şikayet hattına şikayet edebilirsiniz" dedi.

DİYETİSYEN GENÇYÜREK: ÖZELLİKLE DİYABET, TANSİYON VE KALP HASTALARI İÇİN SON DERECE RİSKLİ

Tatlılarda ucuz malzeme kullanımının özellikle diyabet, tansiyon, kardiyovasküler hastalıklar gibi kronik hastalıkları olanlar için son derece riskli olduğunu vurgulayan Diyetisyen Gizem Gençyürek, "Kullanılan ucuz ürünler genellikle glisemik indeksi yüksek kan şekerini hızla yükseltip hızla düşmesine neden olan basit şeker içeren ve boş enerji kaynağı olan maddelerdir. Aynı zamanda sağlıksız yağ içeriği yüksek ve/veya yüksek karbonhidratın yağa dönüşmesiyle (ürünler tüketildiği takdirde insan vücudunda) kalp damar hastalıkları için risk oluşturmaktadır. Bu ürünlerde yasaklı katkı maddeleri kullanılmış veya Türk Gıda Kodeksinin izin verdiği miktarların üzerine çıkılmış olabilir. Bu durumda sağlığı her boyutta tehdit edip insan vücudundaki kimyasal yükü de artırabilir. Öte yandan bu tarz ürünlerde hijyen de önemli bir problem olabilir, özellikle de enfeksiyon riski taşıyan hastalar ve kanser hastaları için tehlike arz etmektedir."