BM Zirvesi'nde Afganistan, Covid-19 ve iklim değişikliği konuları ön planda
Dünya liderlerini bu yıl hibrit formatta bir araya getirecek olan, (BM) Genel Kurulu Görüşmeleri'nde Afganistan, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını ve iklim değişikliği konuları öne çıkacak.
Sıkı Covid-19 tedbirleri kapsamında New York'ta bu yıl 76'ncısı düzenlenecek ve 21 Eylül'de başlayacak BM Zirvesi'ne, 100'den fazla devlet ve hükümet başkanı ile dışişleri bakanı ve delege katılacak, liderlerin bazıları ise video mesaj gönderecek.
Geçen sene bütün dünya liderleri gibi BM Zirvesi'ne video mesaj gönderen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu yıl Genel Kurul Görüşmeleri'ne katılmak için New York'a seyahat edecek.
ABD Başkanı Joe Biden da BM Genel Kurulu'na ilk kez başkan olarak hitap edecek.
Biden yönetimin bu yılki zirvede önceliği Covid-19 ile mücadele, iklim değişikliği ve insan hakları olacak.
BM Genel Kurul Başkanlığını ise görevi Büyükelçi Volkan Bozkır'dan devralan Maldivler Dışişleri Bakanı Abdulla Shahid yapacak.
Zirvede bu yıl Taliban'ın kontrolü ele geçirmesiyle dünya gündemine oturan Afganistan, Covid-19 salgını ve aşılar ile iklim değişikliği konuları liderlerin gündeminde olacak.
Covid-19 önlemleri kapsamında ayrıca BM binasına her ülke delegasyonundan 6 kişinin, liderlerin konuşmasını yaptığı genel kurul salonuna ise 4 kişinin girmesine izin verilecek.
AŞI ŞARTI
New York kenti de salgının yayılmasını engellemek için ABD'ye gelen ve aşı olmayan delegelere BM binası dışında aşı olma fırsatı sunacak ve delegeler isterse Covid-19 testi de yaptırabilecek.
Geçen sene salgın nedeniyle zirve sanal ortamda düzenlendiği için sokakları sessiz kalan New York, bu yıl diplomasi trafiğiyle yeniden canlanacak.
BM'YE EV SAHİPLİĞİ YAPAN ABD VİRÜSÜN HIZLA YAYILMASINDAN ENDİŞELİ
BM'ye ev sahipliği yapan ABD, New York'a çok sayıda delege geleceği için zirvenin virüsün hızla yayılacağı etkinlik olmasından endişe duyuyor ve ülke liderlerinin video mesaj göndermesini tercih ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da BM Zirvesi haftasında New York'ta olacak.
Zirveye katılacak diğer bir lider de İngiltere Başbakanı Boris Johnson olacak.
İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Barbara Wodward, zirvede önceliklerinin bu yıl kasım ayında İskoçya'nın Glasgow kentinde düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesi iklim değişikliği olacağını söyledi.
KİMLER KATILMAYACAK?
Hindistan Başbakanı Narendra Modi de zirveye katılmak için bu yıl New York'a seyahat edecek.
Zirveye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Almanya Şansölyesi Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise katılmayacak.
ZİRVEDE AFGANİSTAN VE MYANMARI'I KİMİN TEMSİL EDECEĞİ MERAK KONUSU
Zirvede bu yıl Myanmar ordusunun darbe ile yönetime el koyması ve Taliban'ın Afganistan'da kontrolü ele geçirmesinin ardından bu ülkeleri kimin temsil edeceği de merak ediliyor.
Myanmar'ı BM'de hala darbeye karşı çıkan Büyükelçi Kyaw Moe Tun temsil etse de Myanmar ordusu örgüte kendi temsilcisini göndermek istiyor.
Afganistan'ı da BM'de Taliban yönetimine karşı çıkan eski hükümetin BM Daimi Temsilcisi Ghulam Isaczai temsil ediyor ancak büyükelçinin zirvede konuşup konuşmayacağı bilinmiyor.
BM ZİRVEDE SALGIN SONRASI KENDİ GELECEĞİNİ DE SORGULAYACAK
Barış ve güvenliği sağlama konusunda başarısız olmakla eleştirilen, her geçen gün etkinliği sorgulanır hale gelen ve giderek zayıflayan BM, salgın sonrası yüz yüze diplomasinin gerçekleşeceği bu zirvede kendi geleceğini de sorgulayacak.
BM, insani yardımlar konusunda lider olsa da 50 yılı aşkın süren İsrail-Filistin sorunu, Kıbrıs sorunu, onuncu yılına yaklaşan Suriye krizi ve daha birçok küresel krize çözüm bulamadı.
Son on yılda BM verilerine göre 80 milyon kişi savaş ve çatışmalar nedeniyle mülteci konumuna düştü ve yerlerinden edildi.
BM yapısı gereği gücü ve yetkiyi, İkinci Dünya Savaşı'nın galibi, veto hakkı olan beş ülke ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya'nın yer aldığı BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) veriyor.
Ekonomik yaptırımlar uygulayabilen,askerî güç kullanma ve konuşlandırma konusunda tek yetki sahibi olan BMGK'nin kararlarının aynı zamanda uluslararası toplumda yasal bağlayıcılığı bulunuyor.
AA'nın yorumuna göre, BMGK'nin beş daimi üyesinden hiçbiri güç dengelerini değiştirmeye yanaşmıyor ve bu nedenle de konsey, bu ülkelerin çıkarları doğrultusunda kronik bir çıkmaz yaşıyor.
AA'nın aktardığı habere göre, Suriye'den Myanmar'daki Rohingya krizine kadar uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden küresel sorunlar, BMGK'de kimi zaman ABD ve Rusya'yı bazense ABD ve Çin'i karşı karşıya getiriyor ve veto hakkını kullanan bu ülkelerce kilitleniyor
