Çölyak (Gluten Enteropatisi) nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi ve dikkat edilmesi gerekenler
Çölyak hastalığı, genetik yatkınlığı olan kişilerde ortaya çıkma olasılığı yüksek yani kalıtsal olan ciddi bir bağışıklık hastalığıdır. İnsanların gluten yiyememesine neden olan çölyak hastalığı nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi var mı? İşte çölyak hakkında bilinmesi ve dikkat edilmesi gerekenler...
Kalıtsal bir hastalık olan çölyak hastalığı ya da tıptaki adıyla gluten enteropatisi, arpa, buğday, çavdar gibi gluten içeren besinlerin tüketilememesine neden olan bir hastalık olarak biliniyor. Peki çölyak hastalığı nedir? Belirtileri nelerdir? Çölyak hastalığının tedavisi var mıdır? İşte çölyak hastalığı ile ilgili bilinmesi ve dikkat edilmesi gerekenler...
ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR?
Çölyakla Yaşam Derneği tarafından yapılan tanımda çölyak hastalığı: "İnce bağırsağın, gluten adlı proteine karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi, hassasiyetidir." şeklinde verilmiştir. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün sitesinde ise çölyak hastalığı: "Bağırsaklardaki sindirimi sağlayanvillus[tüysü oluşumlar] denilen yapıların bozulmasına sebep olan ve dolayısıyla da yiyeceklerdeki besinin emilmesini engelleyen ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir sindirim sistemi hastalığıdır." diye tanımlanmıştır.Çölyak hastaları, glutenli yiyecekler tükettiklerinde bağırsak mukozasında alerji nedeniyle villus çıkıntıları ve kıvrımları tahrip olarak azalır ve küçülürler. Böylece bağırsak yüzölçümü gittikçe azalır ve alınan gıdalar emilemez hale gelir. Sonuçta beslenme yetersizliği, arkasından da hastalık belirtileri ortaya çıkar. Günümüzde her 200 kişiden birinde görülen çölyak hastalığı, her yaşta görülebilmekle beraber genellikle 30-40 yaşlarında daha çok ortaya çıksa da daha ileriki yaşlarda da görülebilir.
ÇÖLYAK HASTALIĞININ BELİRTİLERİ
Çölyak hastalığının belirtileri geniş bir yelpazeye sahiptir.
ÇOCUKLARDA ÇÖLYAK HASTALIĞI BELİRTİLERİ
Bebeklerde hastalığın belirtileri ek gıdalara başladıktan sonra ilk tahıl ürünlerini aldıklarında ortaya çıkar. 2 yaş altı çocuklarda çölyak hastalığı belirtileri:
2 yaşından büyük çocuklarda ise:
Çölyak hastalığı, cerrahi işlem, gebelik, doğum, viral enfeksiyon veya şiddetli duygusal stres sonrasında ilk kez belirti verebilir ya da var olan belirtiler tetiklenebilir.
ÇÖLYAK HASTALIĞI NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Çölyak hastalığı her yaşta teşhis edilebilmektedir. Çoğunlukla belirtiler başkabir hastalığı da düşündürebilmektedir. (Erken osteoproz, kansızlık, teşhis edilmemiş Laktoz alerjisi gibi)
Çölyak hastalığının insan sağlığı üzerinde önem taşıyan birçok değişime neden olmasından dolayı doğru teşhisi önemlidir. Kan testleri ve sonrasında ince bağırsak biyopsisi ile kesin tanı konulmaktadır.
Çölyak Hastalığı Alerji Testleri, Rezonans ve Homeopati v.b. yöntemlerle teşhis edilemez.
ÇÖLYAK HASTALIĞI TEDAVİSİ
Çölyak hastalığının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, belirtileri ortadan kaldırmak için gluten diyeti uygulamak gereklidir.Diyetin sıkı bir şekilde uygulanması ile düzleşen ince bağırsak yüzeyi normal şeklini ve işlevini tekrar kazanmaktadır. Ama çok az miktarda gluten tüketimi bile bağırsaklardakitahribatın tekrarlamasına neden olur. Diyet uygulandığı sürece hastanın genellikle bir şikayeti olmaz.Şikayetlerin tamamen kaybolma süresi ince bağırsaktaki tahribat derecesi, hastanın yaşı, ve diğer faktörlere göre değişkenlik gösterebilir.Çölyak Biorezonans ya da Alternatif Tıp yöntemleri ile tedavi edilemez.
ÇÖLYAK HASTALARI İÇİN GÜVENLİ OLAN YİYECEKLER:
ÇÖLYAK HASTALIĞINDA TÜKETİLMEMESİ GEREKEN BESİNLER:
BUNLARA DA DİKKAT EDİN!