Eti Maden ve Çinli Dalian Jinma arasında bor anlaşması

Yeni Bor Stratejisi Lansmanı ve Teknoloji Transferi Mutabakatı İmza Töreni’nde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, hammadde ile bir birim kazanırken, teknolojiyi kuranların 100 hatta bin birim kazandığına dikkat çekti. Albayrak, ocak ayından itibaren süren yoğun çalışmalar sonucunda bir müjdeyi hayata geçirdiklerini söyledi. Bu kapsamda dünyanın bor alanındaki iki büyük şirketinin işbirliği yapacağını belirten Albayrak, “Eti Maden ve dünyanın bor teknolojileri alanında en büyük firmalarından birisi olan Çinli Dalian Jinma işbirliği protokolü imzalayacak. Bu protokol ile Balıkesir’de, ki bunun fazları da olacak, yüksek teknoloji bor karbür üretim tesisi kuracağız. Bu tesis ile bor karbüre dayalı yüksek katma değerli ürünler geliştirecek olan teknolojiyi ülkemize kazandırmış olacağız. Bor karbür, madenden çıkan borun katma değerini 2 bin kat artıracak bir teknoloji. Tam 2 bin kat” diye konuştu.

KATMA DEĞER SÜRECİNİ ANLATTI

Gazete Habertürk'ün haberine göre Albayrak, sahnenin her iki tarafındaki masalara yerleştirilen ürünleri göstererek, bor madenindeki katma değer artışlarını şöyle açıkladı: “Sol tarafta, kolemanit bor dediğimiz, Türkiye’de dünyanın en kaliteli hammadde ürünü, dünya ortalama pazarı 200 dolar civarında. Bunu işleyerek ve rafine ederek toz haline, borik asit dediğimiz hale dönüştürdüğümüzde, dünya piyasasında tonu 600 dolar civarı olan bir ürün halini alıyor. Bundan sonraki süreç, sağdaki masada dünyada elmastan sonra en sert ve dayanıklı element olan bor karbür ingot. Borik asit bor karbüre dönüştüğünde, toz halleriyle birlikte sanayi ve endüstride tonu yaklaşık 40 bin dolara kadar olan mamul dediğimiz ürüne dönüşüyor. Bunu yeni teknolojilerle de işleyerek levhalar şeklinde ürüne dönüştürdüğümüzde, burada zırh levhalar, eğimli ve kıvrımlı olanların özellikle helikopter zırhlarında, silindir boru ve ince olan nükleer santral nötron tutucuları ve soğutmada, zırh ve yelek dediğimiz mukavemeti en dayanıklı ama müthiş derecede hafif olan ve özellikle savunma sanayimizdeki en stratejik ürüne dönüştürüp iki şeyi başarıyoruz. Yani, hammadde olarak tonu 200 dolardan başlayıp, yüksek teknolojili ürüne dönüştüğünde yaklaşık 400 bin dolara kadar çıkan bir katma değer oluşuyor.”

Eti Maden Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Serkan Keleşer ile Dalian Jinma Üst Yöneticisi Wang Yanhe tarafından ‘Teknoloji Transferi Mutabakatı’ imzalandı.

‘ETİ MADEN 2017’DE PAZARI DOMİNE ETTİ’

Albayrak, Türkiye’nin bugün dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip olduğunu ve rezerv geliştirme çabalarıyla bu oranı kısa vadede yüzde 80’in üzerine çıkaracaklarını ifade etti. Bor üretiminde Eti Maden’in dünya lideri olduğunu anımsatan Albayrak, şunları kaydetti: “Eti Maden 2017’de 2.2 milyon ton satışla küresel pazarın yüzde 57’sini tek başına domine etti. 16 yıldır ne yaptıysak hep milletimiz için yaptık. Gençlerimize inanarak yaptık. Yıllardır milletimizin gündeminde olan bor madenine işte böyle sahip çıkıyoruz. Bu hedefleri, bu projeleri milletimize armağan ve emanet ediyoruz.”

Geçen yıl dünyada 3.8 milyon ton tüketildi(milyon ton)

2000: 3.1

2014:4.3

2015:3.8

2016:3.7

2017:3.8

% 36’SI CAMDA KULLANILIYOR

- Türkiye dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip.

- Bilinen bor yatakları Eskişehir - Kırka, Kütahya - Emet, Balıkesir - Bigadiç, Bursa - Kestelek’te.

- Rezerv açısından en çok bulunan bor mineralleri tinkal ve kolemanit.

- Eti Maden’in 2017 yılında toplam rafine bor üretim kapasitesi yaklaşık 2.7 milyon ton.

- Bor ürünleri yüzde 36 cam, yüzde 31 seramik, yüzde 9 temizlik- deterjan, yüzde 7 tarım, yüzde 4 tutkal ve yüzde 14 pay ile diğer alanlarda kullanılıyor.

- Rezervde Türkiye’yi Rusya, Güney Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri takip ediyor.

BOR MADENİ TEKNOLOJİYLE GELİŞTİRİLECEK

Albayrak, bor madeninin en kalitelisinin Türkiye’de olduğunu belirterek, borun rafine edilerek borik asit denilen

toz haline, devamında da teknolojiyle levhaya dönüştürüldüğünde tonunun 400 bin dolara çıktığını söyledi.

‘SAVUNMA İÇİN KRİTİK’

Albayrak, bor karbürün Türkiye için önemli ihracat kalemi olacağını belirterek, “Bor karbür özellikle savunma sanayimizin geliştirilmesi ve yerlilik oranının daha da artırılması adına kritik bir önem taşıyor. Bor karbür düşük yoğunluğu ve yüksek ısıya dayanma özelliği ile savunma sanayimizi güçlendirecek. Özellikle taktik araçlar, helikopterler, uçaklar, hafif zırhlı araçlar ve koruyucu yeleklerde kullanılabiliyor” dedi.