İspanya’nın ışığı Toledo'da görmeniz gereken yerler!
Madrid'e yaklaşık bir saat uzaklıktaki Toledo, ortaçağ deneyimi yaşamak için en iyi seçenek. El Greco'nun eserleriyle yüz yüze gelmek, çan sesleri arasında daracık sokaklarda yürümek isteyenler, Cervantes'in sözlerine kulak verin ve 'İspanya'nın ışığını' dünya gözüyle bir an önce görün
Levent Özçelik, HT Cumartesi'de Toledo'yu kaleme aldı. Pek çok tur rehberi Toledo gezisi öncesi şu cümleyi kurar: “Eğer İspanya’da sadece bir gününüz varsa ve bu kısa süre içinde tüm İspanya’yı görmek isterseniz, Toledo’ya mutlaka uğramalısınız, çünkü Toledo tüm İspanya’dır.” Toledo, Ortaçağ’dan kalma mimarisini günümüzde halen koruyabilmiş, üç büyük dinin izlerinin varlığını sürdürdüğü ve bu nedenle turizmin en yoğun olduğu Avrupa şehirlerinden biri. UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan Toledo, tarih boyunca Romalılar, Vizigotlar, Emeviler ve Fransızlar gibi çok sayıda kültüre ev sahipliği yapmış ve bunun bir kazanımı olarak, 19. yüzyıldan itibaren sanatçıların ilgi odağı, gezginlerin ise ilk durağı olmuş.
İsa’dan önce 590’da Yahudiler tarafından kurulan şehir, Romalılar, Ostorogotlar, Vizigotlar ve Arapların egemenliğinde uzun süre kalmış. 1085’te VI. Alfonso, şehri Araplardan geri alarak, İspanya’nın yeni başkenti yapmış. Sonraki dönemlerde Toledo’da üç toplum iç içe yaşamış; Hıristiyanlar, Museviler ve Müslümanlar... Her toplum kendi kültürüyle zenginleştirmiş şehri.
Duvarlarla kaplı kente, çok iyi korunmuş Yeni Bisagra, Eski Bisagra, Puerto del Sol, Cambron gibi tarihi kapılardan ve köprülerden geçilerek giriliyor. Şehrin mimarisinde “mudejar” etkileri de oldukça fazla. Mudejar, İslam sanatının Hıristiyan sanatına uygulanmış biçimine deniliyor.
Ben şehre giriş için 13. yüzyıldan kalma, savunma kuleleriyle süslü San Martin Köprüsü’nü seçtim. Sanki zaman tüneline girmiş gibi, ortaçağda kentin ana yolları olan Cambron ve Bisagra Caddeleri’nden yürüyerekZocodover Meydanı’na ulaştım. Karşıma Arap ve İspanyol mimarisinin karışımı olan Mudejar stilindeki, cami kalıntıları üzerine inşa edilen Santiago del Arrabal Kilisesi çıktı. Hemen gerisinde kente uzaktan bakıldığında kale görünümüyle dikkat çeken heybetli yapı Alkazar bulunuyor.
Toledo’nun tarihi binaları içinde en dikkat çekeni açık ara farkla Toledo Katedrali. İspanya’nın en büyük üçüncü katedralinin yapımı 1226’da başlayıp, tam 266 yıl sürmüş. İçinde çok fazla şapelin bulunduğu katedral, 120 kişilik el yapımı oturma, hazine bölümü ile Velasquez, Rubens, Goya ve El Greco’nun tablolarıyla gezilmeye değer... İspanya resminin en ünlü ustalarından olan El Greco, uzun yıllar Toledo’da yaşayıp, burada ölene kadar kenti sanatıyla süslediği için onun eserlerini görebileceğiniz tek yer katedral değil. Girit’de doğan, bir süre İtalya’da yaşayan ve Yunanlı köklerinden dolayı “El Greco (Yunanlı)” adını alan ünlü ressam, 1579 yılında İspanya’da aldığı ilk sipariş olan Santa Domingo el Antiguo Kilisesi’nin yapımı için Toledo’ya gelmiş ve kente yerleşmiş.
Buradaki eserleri kiliselerde ve “Casa del Greco (El Greco’nun Evi)” ismindeki bir müze evde sergileniyor. Buraya kadar gelmişken sanatçının dünyaca ünlü yapıtı “Orgaz Kontu’nun Cenaze Töreni” tablosunu görmeden dönmeyin. Tablo, Santo Tome Kilisesi’nde bulunuyor. Üç büyük dine ev sahipliği yapmış Toledo’da, kiliselerin yanı sıra, iki küçük cami ve iki sinagog da yer alıyor. Taş işçiliğinin güzel örneklerini sunan evleri, dar sokakları, bir ortaçağ hızında akan gündelik hayatıyla bu şehri keşfettikten sonra, Cervantes’in “Toledo, İspanya’nın tüm kentleri aydınlatan ışığıdır,” cümlesine siz de hak vereceksiniz.
FAYDALI BİLGİLER
-Cervantes’in ‘Don Kişot’u, İspanya’nın Toledo kasabasını da kaplayan Castilla la Mancha bölgesinde doğmuş.
- Ressam El-Greco’nun evini ziyaret edin. Sanatçı “The Burial of Count Orgaz” tablosunu evinin bir duvarına çizmiş.
- Şehrin ismi, Endülüslü şair Ebu’l-beka Salih B. Şerif’in “Endülüs Mersiyesi” adlı, Müslümanlarla Katolik İspanyolların savaşı sırasında bir medeniyetin yıkılışının etkileyici bir dille anlatıldığı kasidede geçiyor.
NE YENİR:Toledo’da yapacağınız keyifli bir şehir gezisinden sonra meydandaki kafelerde İspanyol yemeklerini tadına bakmak müthiş bir keyif. Meşhur Manchego peynirini mutlaka deneyin. Sokaklarda yürürken çocukların keyifle yediği, Toledo’ya özgü bir başka lezzet karamelimsi, çok tatlı bir şeker türü olan marzipan.
ALIŞVERİŞHâlâ otantik bir kılıç yapım fabrikası bulunan şehrin diğer ünlü el sanatı da Damascene. Siyah çelik üzerine altın ya da gümüş ince teller gömülerek, desenler oluşturulan bu sanatla yapılan takılar ve süs eşyaları da hediyelik olarak bir seçenek.
