Fed durur, dolar dışı varlıklar yürür mü?
Dolar sert yükselişi ekim ayında durdu. Büyük paralara karşı doların değeri ölçen Dolar Endeksi, Fed’in faiz artırımına başladığı 16 Mart’ta 98.396 düzeyinden 28 Eylül’de 114.745’e kadar yükseldi. 6.5 aylık değerlenme yüzde 16.6’ya vardı.
ABD faiz artışlarına paralel hızla değerlenen dolar, dünya parası olmanın etkisiyle bu süreçte diğer paraların, tahvillerin, hisse senetlerinin, emtianın, kısaca hemen hemen bütün finansal varlıkların fiyatlarında sert gerilemelere yol açtı.
28 Eylül sonrasında Dolar Endeksi yüzde 4 düşerek 109.965’e indikten sonra kısmen toparlandı ve Fed tutanaklarının yayımlandığı dün akşam 113.160 değerini aldı.
TUTANAKLARDA NE VAR?
➔Dün akşam açıklanan Fed’in 21 Eylül toplantı tutanaklarından faiz artışına devam kararlılığı çıktı.
➔Fed’in tutanaklarında “Enflasyon tahmin edilenden daha yavaş yumuşuyor” tespiti yapıldı.
➔Doğal olarak da birçok katılımcı gerektiği kadar kısıtlayıcı duruşun sürdürülmesinin önemine vurgu yaptı.
➔Tutanaklara göre birçok Fed yetkilisi “enflasyonu düşürmede daha az aksiyon almanın maliyeti, daha fazla aksiyon almanın maliyetinden daha çok olduğu” görüşünü paylaştı.
➔Toplantı katılımcılarının bazıları ekonomik görünüm üzerinde olumsuz etki riskini azaltmak için, daha fazla politika sıkılaştırmasının hızını ayarlamanın önemli olduğuna dikkat çekti.
➔Bölgesel Fed başkanı Kashkari ise dün yaptığı açıklamada “Fed faiz artışlarını durdurmaktan oldukça uzak. Güçlü dolar, dünyadaki diğer ülkelere zorluklar yaratıyor. Ancak bizim görevimiz enflasyonu aşağı çekmeye odaklanmak” dedi.
FED’İN MUHTEMEL YOL HARİTASI
➔Tutanaklar gösteriyor ki muhtemelen Fed kasım ayı başında 75 baz puan artışı yaptıktan sonra yavaşlayacak.
➔Aralıktaki toplantıda 50 baz puanla şubatta da 25 baz puanla yola devam etme niyetinde. Piyasaların okuması bu yönde.
➔Böyle bir yol haritasında yüzde 3.25 olan politika faizinin üst sınırı kasımda yüzde 4’e, aralıkta yüzde 4.5’e ve şubatta yüzde 4.75’e çıkarılabilir.
➔Yani önümüzdeki üç toplantının üçünde de faiz artırımı bekleniyor. Marta başlayan faiz artırımı serisi bir yıl devam edip martta bitebilir veya durabilir.
➔Sonra da Fed durup sıkılaşmanın etkilerini ve enflasyonun seyrini izlemeye başlayabilir.
➔Bu arada enflasyonun seyrinde beklenenin ötesinde gelişmelerin gündeme gelmesi elbette yol haritasının revize edilmesini beraberinde getirebilir.
FED’İN DURMA ANI
➔Fed’in faiz artırımlarında duracağı düzeyin netleşmesi ise finansal piyasalardaki satışları alımlara çevirebilir.
➔Bunun yılbaşı veya bilanço dönemiyle çakışması momentumu daha güçlendirebilir.
➔Bu açıdan enflasyon ve istihdam verilerinin seyri yakından izlenmeli.
➔Nasıl ki yükselen enflasyona geçen yılın aralık ayına kadar Fed geçici gözüyle baktı, önlem almadı. Sonra geç kaldığının farkına vardı ve kredibilite kaybını telafi etmek için hızlı hareket etti.
➔Şimdi de “enflasyonun tahmin edilenden daha yavaş yumuşadığını” kabul ediyor.
➔Fed’in hızlı adımları doları değerli kılarken dolar karşısındaki bütün varlık fiyatlarını baskı altına alıyor. Faiz artışlarının süreceği bir yol haritası ise doları değerlendirmeye devam edebilir.
➔Tutanaklardan yansıdığı kadarıyla Fed üyelerinin değerli dolardan yakınması gibi bir durum şimdilik yok. Dolayısıyla aşırı değerlendiğinden dolayı ABD tarafından dolara yakın zamanda bir müdahale ihtimali az diyebiliriz.
DOLAR VE DOLAR DIŞI VARLIKLAR
➔Doların önü açık olmasına açık ama son aylardaki sert yükselişini tekrarlaması beklenmemeli.
➔Çünkü artırımlara devam edecek olmasına karşılık Fed 75 baz puanlık hızlı faiz serisini sonlandırmaya hazırlanıyor. Ciddi bir terslik olmazsa kasımda son kez yaparak 75 baz puanlık artış defterini kapatabilir.
➔Faiz artırımlarında giderek yavaşlamanın dolara yansıması de beklenmeli. Fed’in gelecek yıl ilk çeyrekte bir süre duracak ve bekleyecek olması, doların çıkışını da durdurabilir.
➔Daha önemlisi yükselen doların karşısında son aylarda ezilen ve değer kaybeden ne kadar finansal varlık varsa o aşamada fiyatlarında sıçrama meydana gelebilir.
➔Hani bir günlük deyimle belirtelim, “dünyada bir dolar var bir de doların dışındakiler” durumu aşağı yukarı geçerli olabilir.
➔Bu tepkinin bir eğilime dönüşmesi ve kısa vadeli hareketten çıkabilmesi ise dolar dışı finansal varlıkların kendilerine özgü hikayelerinin olmasına bağlı.
➔Şimdilik doların hikayesi güçlü olduğu için dolar güçlü.