Camilerin 'kadın açılımı' ihtiyacı tartışılıyor

Camilerde namaz kılmak isteyen kadınlar erkek cemaat tarafından dışlanıyor mu?

Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu'nun kadınların daha rahat ibadet etmesine uygun cami mimarisi üzerinde çalıştıklarını açıklamasına büyük destek geldi. Bardakoğlu'na Vakit gazetesi'ndeki köşesinden teşekkür eden Sibel Eraslan ise tartışma yaratacak bir yazı kaleme aldı. Bir taraftan kılık-kıyafet yasaklamaları nedeniyle kamusal alanda dışlanan mütedeyyin kadınların, camilerde de ciddi sorunlarla karşı karşıya olduğunu anlatan Eraslan "kadınların dışarı çıkması ve mescide gitmesi zannedildiği gibi bir ahir zaman problemi midir? Yani modern bir sorun mudur, kadınların camiye gidip gitmemeleri konusu? Sonradan bid'at olarak çıkarılmış bir fenalık, bozulma emaresi, ahlak kaybı veya fitne çıkarıcı bir müptezellik işi midir kadınlar için namazı camide kılma konusu?" diye sordu.

Erslan'ın "camilerde dışlanıyoruz" iddiasını AHT Muhabiri Ali Kemal Erdem araştırdı. Erdem'in sorularını yanıtlayan "İslamcı feminist" olarak tanınan Star Yazarı Hidayet Şefkatli Tuksal ve AK Parti kurucu üyelerinden Yeni Şafak Yazarı Ayşe Böhürler'in aşağıda detayları ile okuyacağınız açıklamaları da Ersalan'ın iddiasını destekliyor.

Peki kadınlar neden camilerde dışlanıyor? Allah'ın evinde cinsiyet ayrımı olur mu? İbadette kadın erkek eşit değil midir?

İşte görüşler...

GÜLİN YILDIRIMKAYA

gulinyildirimkaya@haberturk.com

Vakit Gazetesi Yazarı Sibel Eraslan:

Erkekler camiye giden kadınları dışlayıp, laf atıyor

Küçük ve derme çatma mahallerdeki namaz kılma telaşı, adeta cinsler arası bir yer kapma mücadelesine dönüşmekte, hatta en pratik şekliyle gazete üzerinde namaz kılmaya dönüşmektedir çözüm... Tahmin etmekte zorlanmayacağınız üzere, bu yer kapma yarışmasını da çoğu kez erkekler kazanmaktadır. Namaz sırası bekleyen kadınlaraysa, burada ne aradıklarını soran bakışlar eşliğinde en iyi yüreklisi "hasbinallah, hafezanallah, sübhanallah" şeklinde başlayan tenkitlerin diğer ucu, kadınların sosyal hayattaki varlığını bir tür kıyamet alameti veya fitne olarak gören söylemlere kadar yaslanabilmektedir. Geçenlerde Sultanahmet Camii'nde namaz kılmaya çalışırken, iki yaşlı amca birbirine şöyle diyordu yüksek sesle: "Dünyanın sonu geldi azizim, her yerde bu kadınlar, her yerde bu kadınlar"

Abdest ve tuvalet gibi ihtiyaçları görmekse hepten zordur kadınlarımız için. Ya uygun müştemilat yoktur veya erkekler için düşünülmüş mimaride kadınlar yana yakıla aransa dahi müsait bir yer bulamazlar... Diyanet İşleri Başkanımızın kadınlara kolaylık ve katılım sağlayacak yeni sivil mimariden bahsetmesini sevinçle ve şükranla karşıladım... Rutubet kokulu izbe bodrum katlarından kurtulacağız demektir bu...

Ali Kemal Erdem'e konuşan Eraslan, yaşanan sıkıntıların geleneksel olarak yaşanan erkek kadın ayrımından kaynaklandığını söyleyerek, "Kadının yeri evidir, dünyanın geneli erkeğindir anlayışına dayanan geleneksel bir paylaşım var. Bununla ilgili yanlış anlamalar var. Din zannedilen geleneksel, kültürel alışkanlıklar var. Yoksa dinimizde böyle bir anlayış yok. Kadınlar ve erkekler ibadette eşittirler. Ancak bunun kullanımı politik çevrelerde yasaklanmıştır, engellenmiştir, zorluklar çıkarılmıştır. Şehir mimarisi de buna uygun değil. Ataerkil tavır hayatın her alanında olduğu gibi burada da karşımıza çıkıyor"

Yeni Şafak Gazetesi Yazarı Ayşe Böhürler:

Kadınlara camide yer açmayan İslam ülkeleri var

Cami cemaatinin böyle geleneksel bir tutumu vardır. Özellikle teravih namazlarında görülür. Kadınlara ayrılan yerler daha az olduğundan buraya sığılamadığından kadınlar bazen merdivenlere doğru ya da erkeklerin arkasına sızacak şekilde bir cemaat oluşturduklarında erkek cemaatinin tepkileriyle karşılaşırlar. Dünyanın birçok İslam ülkesinde kadınlara camide yer açan ülke yok. Bu anlamda Diyanet'in çalışmasının önemli bir öncülük olduğunu düşünüyorum. Pozitif bir yaklaşım olarak görüyorum.

Star Gazetesi Yazarı Hidayet Sefkatli Tuksal:

Tepkiler eskiye oranla azaldı

Çok açık laf söylemeye cesaret eden ya da ‘buraya giremezsiniz' diyenler gibi şeylerle karşılaşmadım. Kadınlar çok açık engellemelerle karşılaşmıyor ama daha kadınların camiye gelmesine alışık olmayan, camiyi erkeklerin mekanı olarak gören yaşlı kesimin bir kadın cami avlusuna girdiğinde ‘ne işi var' gibi baktıklarını, bir şey olursa örneğin bir kadın yanlış bir yere girdiğinde bir punduna getirip iğneleyici şeyler söylediklerini duyuyoruz. Ama yine eskisine oranla kadınların camiye gelmesine alışıldı. Özellikle büyük şehirlerdeki büyük camilere kadınların gelmesine herkes alıştı. O tur yerlerde bu tür şeyler yaşanmıyor ama şöyle bir sorun yaşanıyor. Kadınların abdest aldığı yerler yeterince temiz olmuyor. Görevli kişi buraların temizliğini yapmıyor. Bir özensizlik var. Halen camilerin bir erkek mekanı olarak görme anlayışı güçlü. Halen kadınları camide misafir gören insanlar var. Ama eskiye oranlar kadınlara alışıldı.

Diyanet İşleri Eski Başkanı Süleyman Ateş:

Kadınların camide dışlandıklarına hiç şahit olmadım, aksine takdir edilirler

Ben camilerde kadınların dışlandığına hiç şahit olmadım, aksine erkek cemaat tarafından takdir edilirler. Geçenlerde Ankara'da bir talebem anlattı, camilere gitmiş, "Kızım tebrik ederim" diyenler olmuş. Ayşe Hanım belki şahit olmuştur, bilemem. Peygamberimiz kadınların da camiye gelmesini emretmiştir. "Allah'ın kullarını Allah'ın Mescid'inde engellemeyin" buyurmuştur. Eğer aksini yapan varsa, İslam'ın hükümlerini bilmiyordur.

Camilerimizde genelde üst kat kadınlara mahsustur, ayrı girişleri vardır. Olmayan yerlerde kadınlar arka saflarda namaz kılarlar ki bu da ayrımcılıktan değil, ön saflarda kıldıklarında namazın saygınlığına halel gelmesin diyedir.

İstanbul Müftüsü Mustafa Çağrıcı.

Camilerin 4'te 3'ünde kadınlar için özel bölümler var

Öncelikle camilerde böyle bir duruma hiç tanık olmadığımı belirteyim. Marjinal görüşler her çevrede olabilir, genellemek doğru değil. Başka kültürlerde de başka ortamlarda da kadın düşmanlığı yapan marjinal çevreler vardır, bir anlamda normal karşılamak lazım buradan bakınca. Ben Türkiye'nin Osmanlı'nın son döneminden bu yana kadına yaklaşımda mesafe aldığını düşünüyorum ve biz de yıllardır bunun için çaba sarfediyoruz. Hangi Müslüman kadının camiye gelmesinden rahatsız olursa, en başta Hz. Peygamberimize saygısızlık yapmış olur. Peygamber efendimiz, kadınların camiye gelişinden büyük memnuniyet duymuş ve birlikte namaz kılmıştır.

Camilerin mimari açıdan kadınlara uygunluğu İstanbul'da diğer illere nazaran daha iyidir. Camilerimizin 4'te üçünde kadınların abdest ve tuvalet ihtiyaçları için özel bölümler var. Tarihi camilerimizde yok çünkü yapıldıkları zamanlarda kadınların dışarı çıkmaları yaygın değildi. Tarihi camilerde tadilat yapılması da mümkün olmadığından, değiştiremiyoruz.