Akıncı İHA ile dünya birinci ligindeyiz
Ülke olarak havacılık ve savunmada önemli bir başarının daha yaşandığı günleri yaşıyoruz. Tarih bugünleri nasıl yazar bilemiyorum ama Bayraktar TB2 insansız hava arçalarıyla Türkiye’nin bölgesinde tarihi başarılar, dönüm noktaları yaşadığını rahatlıkla söyleyebilirim.
Şayet Türkiye’nin kendisine ait milli, özgün yerli İHA’sı olmasaydı, bugün nelerle uğraşıyor olabileceğimizi hiç düşündünüz mü? Bir de Akdeniz’deki enerji oyununda milli ve özgün İHA’ların rolünü çok yönlü hayal edin. Hayallerinizi özgüvenle, teknolojiyle, kendi mühendislerimizin başarısıyla süslemek istiyorsanız Baykar’ın ülkemize kazandırdığı Taarruzi İnsansız Hava Aracı (TİHA) Akıncı’yı da gökyüzüyle tanıştırdığını bir kenara not edin.
Baykar'ın A kıncı TİHA ile Türkiye’yi ABD, İsrail ve Çin ile birlikte birinci lige çıkardığı müjdesini vereyim. Üstelik Çin’in Akıncı’ya yakın bir İHA modeliyle arada dağlar kadar teknolojik üstünlük farkı var. Akıncı TİHA, liginin de üst seviyesinde. Çeşitli kategorilere ayrılan İHA’larda liderliğin ABD’de olduğunu da belirteyim.
Türkiye, 2004 Mayıs ayında yapılan Savunma Sanayi İcra Komitesi toplantısında insansız hava aracı (İHA) alanında devam eden dışardan hazır alım projelerini iptal etme kararı alarak milli ve özgün üretim modelini benimsedi. Bugün Bayraktar TB2 İHA/SİHA ve Akıncı TİHA başarılarını o gün alınan o karara borçluyuz.
Ülke olarak kendi ihtiyaçlarımızı karşılayıp, Ukrayna ve Katar gibi ülkelere teknoloji ihraç eder hale gelmemizde o dönemde ortaya konulan iradenin izleri var. Bu alanda dünyanın ilk 5 ülkesi arasına bu sayede girdik, sektörün ilgili şirket ve bu alandaki yetkin ülkelerle de atbaşı yarışır hale geldik.
Teknoloji geliştirme konusunda uzun vadeli stratejik karar almanın ve arkasında durmanın ne kadar önemli olduğuna en somut örneklerden bir tanesinin bu İHA teknolojisi olduğunu rahatlıkla söylebiliriz. Keşke diğer sektörler için de benzer gelişmelere şahit olabilsek. Daha önce fabrikada ziyaret ettiğim Akıncı TİHA artık görev için kalifikasyon hazırlıkları yapıyor.
Şimdi biraz yazımın ana konusu Akıncı TİHA’dan bahsedeyim. 6 Aralık’ta tarihi bir olay yaşadık. Havacılık dünyasında ilk uçuşlar her zaman kritik bir öneme sahiptir. Yılların emeği, mühendislik, tasarım ve üretim aşamaları...
Hasılı her şeyin bir arada test edildiği hava araçlarının ilk uçuşlarında duygu dolu anlar yaşanır. Bunu en fazla da o projede emeği olanlar yaşar. Bir de onları anlayanlar ve projenin değerini bilenler ilk anda duygu seline kapılırlar.
Bayraktar Akıncı TİHA’nın ilk uçuş görüntülerini izleyince bu duyguyu, ekip ruhunu, yoğun emek ve gayreti çok net görmek mümkün.
Baykar adım adım bu teknolojide ilerliyor. İlk olarak 2007 yılında Türk Silahlı Kuvvetler (TSK) envanterine giren Bayraktar Mini İHA, sonrasında 2009 yılında ürün olarak hizmete giren, ancak bürokratik engellemelerin kurbanı olarak halen kullanımda olmayan Malazgirt Döner Kanat İHA ilk ürünleri arasında yer alıyor.
Bayraktar TB2 İHA Sistemi, 2014 yılından bu yana TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Cumhurbaşkanlığı envanterinde operasyonel olarak kullanımda. Şu an 160 bin uçuş saatini aşmış durumda. Terörle mücadele ve yurtdışı operasyonlarda adeta bir oyun değiştirici oldu. Türkiye’nin SİHA teknolojisi ve akıllı bombasını geliştirip, üretebilen 6 ülke arasında yer almasını sağladı.
Bayraktar Akıncı Taarruzi İHA Sistemi ise Türkiye’yi 4 ülkenin bulunduğu bir üst lige taşıyor. Bayraktar Akıncı 5.5 ton kalkış ağırlığına sahip, 450 beygir çift turboprop itki sistemi (jet motoru) ile 40 bin feet irtifaya çıkabiliyor ve 1,350 kg faydalı yük taşıma kapasitesine sahip.
Bu köşede Baykar’ın yaşadığı bürokratik ayak oyunlarını defalarca dile getirdim. Uzun yıllardır Baykar’ı takip ediyor, izliyorum. Bir çok konunun da yakın tanığıyım. Onlar bunların hiçbirini takılmadan ellerinde ne varsa bu işe yatırdılar. Gece gündüz demediler bu teknolojiyi adım adım geliştirmek için çabaladılar. Özdemir Bayraktar, bu uğurda ana kalp damarını patlattı. Yaşadığı veya ona yaşatılan stres dolu zamanlar sebebiyle ciddi sağlık sorunlarıyla uğraştı. Dünkü uçuşla öyle sanıyorum ki Özdemir Bayraktar da artık rahatlamıştır.
Kaç çeşit İHA var?
İHA dünyasında en yaygın olarak kabul edilen sınıflandırma NATO’ya ait. Bu sınıflandırma ağırlık, görev yüksekliği ve görev yarıçapını esas alarak mikro, mini, küçük, taktik, orta irtifa uzun havada kalış, yüksek irtifa, uzun havada kalış, saldırı vb. tarzı kategorilerle İHA’ları sınıflandırılıyor. Bu kriterlere göre Bayraktar Akıncı en üst kategori olan “Sınıf III” yani birinci lig içerisinde yer alıyor. Anlayacağınız, yüksek irtifa, uzun havada kalış ve saldırı kapasitesi olan İHA’yı üreten bir Türkiye var.
Akıncı’nın kendi klasmanında dünyada en yoğun olarak kullanılan yabancı rakipleri arasında ABD General Atomics MQ-9 Reaper, Predator C Avenger, İsrail Eitan yer alıyor. Bu hava araçları Bayraktar Akıncı ile benzer şekilde 5 ton civarı ağırlıkta ancak, Bayraktar Akıncı’dan farklı olarak hepsi tek motorlu. Bunların ardından kalkış ağırlıkları 3.2 ton civarında olan Çin tarafından geliştirilen CH5, İsrail Heron TP İHA sistemleri geliyor.
Bu konuda önemi bir bilgi daha vereyim. Bayraktar Akıncı’yı fiziksek boyutları ile karşılaştırmak eksik bir yaklaşım olur. Zira bu tür hava araçları teknik kapasiteleriyle; sahip oldukları uçuş kontrol sistemleri, taşıdıkları faydalı yüklerin teknolojisi ve etkinliğine göre değerlendirilmesi gerekiyor.
Mesela 3 yedekli uçuş kontrol sistemi ile tam otomatik uçuş özelliğine sahip Bayraktar Akıncı aynı zamanda Türk Savunma Sanayi için bir şemsiye görevi de üstleniyor. Aselsan tarafından geliştirilen çok maksatlı AESA radarı kendi alanında bir ilk. Hava radarı, engel tespit ve SAR radarı modu olan bu radar sisteminin 2021 yılında Akıncı’ya entegre edilmesi bekleniyor. Yine Aselsan tarafından geliştirilen uydu haberleşme sistemi de Akıncı’nın uydu haberleşmesini sağlayacak.
Türkiye’nin akıllı bomba, havadan havaya füzeleri konusunda yaptığı atılım sonucunda Tübitak SAGE tarafından geliştirilen Hassas Güdüm Kiti, Kanatlı Güdüm Kiti, seyir füzesi SOM, hava hava füzesi Gökdoğan ve Bozdoğan ile Roketsan tasarımı Mini Akıllı Mühimmat MAM-L ve MAM-C’lerde Akıncı platformuna adım adım entegre edilecek.
Bunların yanı sıra özellikle elektronik harp alanında radar sinyallerinin tespiti ve teşhisinde kullanılan elektronik destek sistemlerinin de Akıncı platformunda yer alması planlanıyor. Akıncı’nın kendini koruması için gerekli olan elektronik harp koruma sistemleri, radar ikazı alıcı sistemleri, füze ikaz sistemleri, karşı tedbir alma sistemleri, algıla ve sakın sistemleri de kullanılacak.
Tüm bu alt sistemlerin her biri kritik öneme sahip ve bugün Türk savunma sanayi tarafından bunların tamamı artık geliştiriliyor. Bir kısmı hali hazırda ürün olarak kullanımda. Bunların tamamının Bayraktar Akıncı TİHA üzerinde kullanılacak olması, sektör açısından çok önemli ve bunun yanı sıra stratejik bağımsızlığımız açısından da kritik ve parayla satın alınamayacak bir değer.
Çok değil, bundan 10 yıl önce Amerikan Senatosu talep ettiğimiz ‘Predator’leri bize satışına onay vermemişti. İsrail’den satın aldığımız Heron’ların motor bakımlarını yapmakta zorlanıyorduk. Bu yönüyle bakınca Baykar’ın Türkiye’yi taşıdığı noktanın ne denli ileri bir seviye olduğu ortada.
Savunma sektöründeki bu atılım artık diğer sektörlere de ilham kaynağı oluyor ve olmak zorunda. Başka türlü gelişme ve ilerleme şansımız yok.
Umarım savunma ve havacılık tarafındaki bu gelişme ülkemizin diğer sektörleri için iyi bir motivasyon kaynığı olur. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan “Sanayi ve Teknoloji Yol Haritası 2023” belgesinde Milli Teknoloji Hamlesi stratejisi olarak kurgulanan ve yayınlanan raporda her sektör için kritik teknolojik alanlar belirlenmiş. İlk defa Türkiye’de bu kapsamda teknolojik milli hamle için bir rapor hazırlandığına dikkat çekmek isterim.
Milli Teknoloji Hamlesi için model arayışları sebebiyle geç bile kaldık. Ancak Akıncı TİHA ile zirveye yapan bu alandaki başarımız olumlu ve olumsuz yönleriyle iyi incelenirse, başarıya daha hızlı ulaşabiliriz.
Baykar Akıncı TİHA’da emeği geçen herkesi tebrik ediyor, ülkemize böyle değer kazandırdıkları için tebrik ediyorum. Türkiye artık İHA konusunda dünyanın ilk 3 ülkesinde birisi. Bakalım bu başarı bize hangi güzel kapıları açacak...
