Talyum nedir, nerelerde kullanılır? Talyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi
Zehirli ve aktif bir element olarak karşımıza çıkan talyum, dünyada en bol bulunan elementlerden biridir ancak zehirli bileşikleri itibariyle dikkat edilmesi gerekir. Yer kabuğunda gümüşten 10 kat daha fazla bulunmaktadır; talyum mineralleri ise elementin aksine oldukça nadir bulunur. Talyum nedir, nerelerde kullanılır? Talyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri nedir? İşte, detaylar.
Adını Yunancada “yeşil sürgün” anlamına gelen thallos kelimesinden alan element, 1861 yılında William Crookes tarafından keşfedilmiştir. Talyumlu bileşikler; fare zehri, kırılma indisi yüksek ya da erime noktası düşük cam yapımında tercih edilmektedir. Talyum nedir? Nerelerde kullanılır? Talyum simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.
Talyum Nedir?
Gümüşi beyaz renkte, çabuk matlaşabilen, yumuşak bir metal olan talyum, ara geçiş metaller arasında yer almaktadır. Fiziksel özellikleri kalayla benzerlik taşımaktadır. Kimyasal özellikleri itibariyle de alkali metallere benzemektedir. Elektron yapısı kurşun ve cıvayla benzerlik taşır. Bileşikleri ise alüminyuma benzemektedir. Kimyasal olarak aktif bir elementtir. Nemli havada yüzeyi oksit tabakası ile kaplanır ve parlaklığını kaybederek mavimsi gri bir renge bürünür. Oda sıcaklığında bıçakla kesilebilir ve dövülebilir. Hava ya da suya maruz kaldığında bozunarak suda çözünen talyum hidroksit meydana getirir. Zehirli bir element olduğu için kullanımı da oldukça sınırlıdır.
Talyum Nerelerde Kullanılır?
Elementin bileşikleri kimyasal uygulamalarda tercih edilmektedir; metal formunun ise kullanımı sınırlıdır. Talyum üretiminin büyük çoğunluğu elektronik endüstrisinde kullanılmaktadır. Geri kalan kısmı ise farmasötik endüstri ve özel cam imalatında kullanılır. Yapay (imitasyon) mücevherlerin yapımında da talyum renklendirme maddesi olarak tercih edilmektedir. Talyum sülfat, kemirgen öldürücü olarak kullanılmaktadır ancak bu zehrin evde kullanılması çoğu gelişmiş ülkede yasaklanmıştır. Ayrıca radyoaktif talyum bileşikleri kardiyak, yani kalp hastalığı tespitinde kullanılmaktadır.
Talyum Simgesi
Element "Tl" simgesiyle ifade edilmektedir. Talyum ve bileşikleri toksiktir. Düşük dozlarda dahi zehirleyici etkilerini yaşayabilirsiniz. Özellikle çözünür tuzlarının toksisitesi oldukça yüksektir; zehirlenmelere sebebiyet verebilir. Merkezi sinir sistemini etkileyerek vücuttaki potasyumun yerini alabilir.
Talyum Sembolü
Element periyodik tabloda "Tl" sembolüyle temsil edilmektedir. Oldukça aktif bir element olan talyum, havadaki asitlerle ve oksijenle reaksiyona girmektedir. Havayla oluşan teması sonucunda kolayca soyulabilen, ince bir talyum oksit tabakası oluşturur.
Talyum Periyodik Tablodaki Yeri
Periyodik tablonun 6. periyodunun 13. grubunda yer alan elementin atom numarası 81'dir. Çoğunlukla bakır, çinko ve kurşun rafinelerinden yan ürün olarak elde edilir. Okyanus tabanlarındaki magnezyum nodüllerinde de bulunmaktadır.
Talyum Kullanım Alanları
Talyum Özellikleri
