Kerestede büyük oynaklık
Fiyatı bir yılda 4 kat yükseldi, 1.5 ayda yarı yarıya düştü.
“Kereste kereste olalı hiç bu kadar değerli olmamıştı” başlıklı yazı 6 Nisan’da yayınlanmıştı. Uzun dönemde 300-400 dolar bandında ve yıllık yüzde 20 aşağı veya yukarı seyreden dünya kereste fiyatları tarihinde ilk kez bu bandın dışına çıkarak 1.000 dolar seviyesini geçmişti. 4 Nisan itibariyle yıl başına göre artışı yüzde 100’ü bulmuştu.
-Yazının ardından geçen yaklaşık 2.5 aylık sürede fiyatlar önce yüzde 70 daha yukarı giderek 10 Mayıs’ta 1.711 dolarla rekor düzeye çıktı.
-11 Mayıs 2020’de 331 dolar olan kereste fiyatı 10 Mayıs 2021’de 1.711 dolara çıkarak bir yılda yüzde 416 arttı.
1.5 AYDA YARI YARIYA DÜŞTÜ
-Son 1.5 ayda ise fiyat artışları tersine döndü. Dün 875 dolardan işlem gören kereste fiyatlarındaki düşüş 10 Mayıs’a göre yüzde 49’a vardı. Böylece 10 Mayıs’ta yüzde 412’lik yıllık artışı, yarı yarıya düşüş izledi.
-Bu düşüşe rağmen 23 Haziran itibariyle 2021 yılı ortalama fiyatı 1.092 dolar düzeyinde ve geçen yılki 516 dolarlık düzeye göre yüzde 112 yukarıda.
-Evet kereste kereste olalı hiç bu kadar değerli olmadığı gibi, bu kadar oynak da olmamıştı.
POWELL’IN İYİ BİR GEREKÇESİ OLDU
-Hatta kerestedeki fiyat oynaklığı FED Başkanı Jerome Powell’ın diline düştü. ABD’de yüzde 5’e fırlayan enflasyonun geçici olduğunu savunan FED Başkanı’nın buna ilişkin verdiği örnek ise kereste fiyatlarının yükseldiği hızda düşmeye başlaması.
-Çünkü pandemide kereste arzı azalmasına karşılık, kağıt, ambalaj kullanımının artması ve mobilya yenilemeleriyle talep yükselmişti. Arz ise yine pandemi koşullarının etkisinde kısıtlıydı.
-Buna paralel kereste fiyatları tarihi oynaklık bandının 3-4 katına çıktı. Şimdi benzer nedenlerle özellikle aşılama sonucu hayatın normale dönmesiyle fiyatlar da yönünü aşağı çevirdi.
-FED Başkanı Powell kerestede gerçekleşmekte olan durumun diğer emtialarda da zaman içinde olmasını bekliyor demek.
DÜŞÜŞ NEYİN GÖSTERGESİ?
-Kereste fiyatları inşaat sektörünün, büyümenin ve enflasyonun bir öncü göstergesi olarak kabul ediliyor. Nitekim geçen yılın nisan ayından başlayan kereste fiyatlarındaki tırmanışı bugün enflasyonda sıçrama ve ekonomide büyüme izliyor.
-Satışlarda ve fiyat düşüşlerinde kereste yalnız da değildi. Aynı gün bakır fiyatları rekor düzeye çıktı ve gerilemeye başladı. 10 Mayıs’ta fiyatı 10.746 dolara yükselen bakır 21 Haziran’da 9.013 dolara kadar indi ve yüzde 17 geriledi.
- Her iki emtia da dünya büyümesine en duyarlı hammaddelerden. Fiyat artışlarının tersine dönmesi neyin göstergesi?
-Bakırdaki fiyat düşüşü düzeltme boyutunda kaldı.
Ancak kereste fiyatlarındaki düşüş bakırın üç katı düzeyinde gerçekleşti. 1.5 aya sığan yarı yarıya düşüş, kalıcılığın işareti olabilir.
-Buradan hareketle hemen dünya büyümesi düşecek, enflasyon da olmayacak çıkarımı yapılamaz. Çünkü pandemi nedeniyle arzı zaten kısıtlıydı ve talep yüksekti ve uluslararası ticarete konu olduğundan navlunlar yüksekti.
EVLENECEKLERİ SEVİNDİRİR
-Dünya kereste piyasasındaki gelişmeler ve fiyat gerilemeleri Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor. Öyle ki, pandemi nedeniyle üretimin aksaması ve olan üretimin de ihracata yönelmesinin etkisiyle piyasada kereste kıtlığı yaşanıyordu. Sonunda ihracat da izne bağlandı.
-Sunta yokluğundan mobilyacılar siparişlerini ancak 2-3 ay sonraya teslim edilmek şartıyla kabul ediyordu. Hatta evlilik hazırlıklarına başlayanlar önce mobilyacılardan teslim tarihi için randevu almaya başlamıştı.
-Kereste fiyatlarının geri gelmesine ve piyasanın normalleşme yoluna girmesine belki en başta mobilya sektörü ve evlenme hazırlıkları içindeki çiftler sevinecek.
