Cumhurbaşkanı'na hakaret eden komedyene soruşturma kararı

Almanya, Türkiye'nin mizahçı Jan Böhmermann'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yönelik okuduğu hakaret içeren şiir nedeniyle yargılanmasına izin verilmesi yönündeki resmi başvuruyu karara bağladı. Türk hükümetinin notası üzerine, pazartesi günüden bu yana Almanya'da Başbakanlık, Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlığı'ndan uzmanların oluşturduğu bir komisyon konuyu görüşüyordu.

Başbakan Angela Merkel, devlet televizyonu ZDF'de yayımlanan "Neo Magazin Royale" adlı programda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret içeren şiiri okuyan Böhmermann'ın yargılanmasına Alman hükümeti olarak izin verdiklerini açıkladı.

Türkiye'nin 8 Nisan tarihinde yaptığı resmi başvuruyu incelediklerini kaydeden Merkel, hükümet ortakları arasında görüş ayrılıkları olmakla birlikte, başvuruya izin verilmesinin kararlaştırıldığını söyledi.

Türkiye ile Almanya'nın bir çok alanda işbirliği bulunduğuna dikkat çeken Merkel, Almanya'nın Türkiye'deki yargı bağımsızlığı, basın özgürlüğü, hukukun üstünlüğü ve ifade özgürlüğünün diğer demokratik ülkelerdeki gibi olması için uyarılarını sürdüreceğine dikkat çekti. Merkel, "Türkiye'den de temel değerler, ifade özgürlüğü, sanat ve basın özgürlüğüne uymasını bekliyoruz" ifadelerini kullandı.

Hukuk devletinde bir kişinin suçlu olup olmadığına savcılar ve mahkemenin karar verdiğine vurgu yapan Merkel, Alman hükümetinin yargılanmaya izin vermesinin bu açıdan Böhmermann'ın suçlu olduğunu düşündüğü anlamına gelmediğini söyledi. Merkel, "Son sözü bağımsız yargı söyleyecek" dedi.

ŞAH YASASI KALDIRILACAK

Angela Merkel, bu olaydan bağımsız olarak, yabancı devlet adamlarına hakareti düzenleyen ceza kanununun 103.maddesinin kaldırılacağını duyurdu. Değişikliğin bu yasama döneminde gerçekleşeceğini söyleyen Merkel, 2018'den itibaren geçerli olacağını dile getirdi.

Jan Böhmermann, 31 Mart tarihinde ZDF'deki Neo Magazin Royal adlı programda hakaret içerikli şiiri okuyunca Türkiye, Alman Ceza Yasası'nın yabancı devlet adamları ve diplomatik temsilcilerine hakareti düzenleyen 103'üncü maddesi uyarınca Böhmermann'ın yargılanması yolunun açılmasını istemişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıca, Böhmermann hakkında Alman ceza kanunun 185.maddesi kapsamında bireysel suç duyurusunda da bulunmuştu.

Soruşturmalar, ZDF televizyonunun merkezinin bulunduğu Mainz Savcılığı tarafından yürütülüyor.

BAKANLAR OLUMSUZ OY KULLANDI

Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, okuduğu şiirde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret eden komedyen Jan Böhmermann hakkında yargılanması talebiyle hukuki süreç başlatılmasına ilişkin hükümet tarafından verilen onayın Başbakan Angela Merkel’in kararıyla alındığını söyledi.

Steinmeier, Adalet Bakanı Heiko Maas ile Federal Meclis'te yaptığı açıklamada, Böhmermann hakkında hukuki sürecin başlatılıp başlatılması konusunda Sosyal Demokrat Partili (SPD) bakanların olumsuz oy kullandığını belirtti.

Her iki yönde karar vermek için iyi sebeplerin bulunduğunu ifade eden Steinmeier, “Oy eşitliğinden dolayı Şansölye'nin oyu kararı belirledi.” dedi.

SPD’li bakanlar olarak söz konusu onayın verilmemesi gerektiği görüşünü taşıdıklarını dile getiren Steinmeier, ifade, basın ve sanat özgürlüğünün Alman Anayasası’nda korunması gereken en yüksek unsurlar olduğunu kaydetti.

Steinmeier, ifade, basın ve sanat özgürlüğü konusunda Almanya’da yoğun tartışma yaşandığına işaret ederek, bu tartışmanın yapılmasını önemli bulduğunu bildirdi.

Adalet Bakanı Maas da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın savcılığa kişisel şikayette bulunduğuna dikkati çekerek, Böhmermann’ın sözlerinin mizah mı yoksa hakaret mi olduğuna zaten mahkemenin karar vereceğini belirtti.

Bunun Alman hükümetinin onayından bağımsız da yapılabileceğini savunan Maas, hükümetin verdiği kararın ifade ve basın özgürlüğünün korunması gereken unsurlar olduğunu da içerdiğini kaydetti.

Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin Federal Meclis Grubu Başkanı Volker Kauder, Alman hükümetinin Böhmermann hakkında yargılanması talebiyle hukuki sürecin başlatılması yönünde verdiği kararı savundu.

“Hiciv her şeyi yapabilir ancak her hakaret hiciv değildir. Hukuk devletinde sınırların nerede olduğunu mahkemeler belirler.” diyen Kauder, bundan dolayı hükümetin bu konuda doğru davrandığını bildirdi.

Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Sekreteri Peter Tauber de Merkel’in kararına destek çıkarak, “Alman hükümeti, bazen acı verse de hukuk devletini ciddiye alıyor.” ifadesini kullandı.

Muhalefetteki Yeşiller Partisi ile Sol Parti ise Alman hükümetinin kararını eleştirdi.

Şansölye Merkel, bugün, Alman hükümetinin, okuduğu şiirde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret eden komedyen Böhmermann hakkında yargılanması talebiyle hukuki süreç başlatılmasına onay verdiğini açıklamıştı. Merkel söz konusu şiiri daha önce de "bilinçli bir tahkir" olarak nitelemişti.

Türkiye, 31 Mart’ta Almanya’nın ikinci televizyon kanalı ZDF’de yayınlanan “ZDF Neo Royal” programında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret içeren şiiri okuması nedeniyle Alman Ceza Kanununun 103. maddesine göre Böhmermann’ın yargılanması için Alman Dışişleri Bakanlığına nota vermişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıca Böhmermann hakkında Alman Ceza Kanununun 185. maddesine göre hakaretten dolayı Mainz Savcılığında şikayetçi olmuştu. Savcılığa çok sayıda kişi de ZDF yöneticileri ve Böhmermann hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.

Alman Ceza Kanununun 103. maddesine göre, yabancı devlet temsilcilerine ve kurumlarına hakaret edilmesi 3 yıla kadar hapis veya para cezasıyla cezalandırılıyor. Bu hakaretin iftira niteliğinde olması durumunda ise 5 yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.

DHA