Körfez'den art arda gelen olumlu açıklamalar uzlaşıya yeşil ışık mı?

Körfez'de uzlaşı çerçevesinde geçtiğimiz günlerde açıklanan "verimli görüşmeler" ışığında 41. KİK Zirvesi'nin 5 Ocak'ta Suudi Arabistan'da gerçekleştirilmesi bekleniyor. Bahreyn 0cak 2021'den itibaren KİK dönem başkanlığını üstlenecek.

Körfez ülkelerinden yetkililerin son açıklamaları, verimli Körfez diyaloğunu güçlendirme fikrine odaklanıyor.

Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır, 5 Haziran 2017'de "terör gruplarını desteklediği" suçlamasıyla Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kesmiş ve bu ülkeye ekonomik abluka uygulamaya başlamıştı.

Arap ve uluslararası siyasi çevreler, gelecek KİK Zirvesi'nde Katar'a boykot uygulayan ülkelerle ya da ilk adım olarak sadece Suudi Arabistan ile yeni bir uzlaşı temelinde ilkelerin yer aldığı bir anlaşma taslağı imzalamasını öngörüyor.

Riyad'da düzenlenen 40. KİK Zirvesi sadece 54 dakika sürmesi hasebiyle Körfez krizinin başladığı tarihten bu yana gerçekleşen en kısa zirve olarak kayıtlara geçti.

- Bahreyn

Bahreyn Dışişleri Bakanı Abdullatif bin Raşid ez-Zeyyani, "Gelecekte istenen hedeflerin gerçekleştirilmesi için Körfez diyaloğunu güçlendirme aşamasının başlamasına yol açacak bir zirve arzu ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Aynı zamanda Zeyyani, Manama'nın önümüzdeki Pazar günü Riyad'ın ev sahipliği yapacağı 41. Zirve'ye hazırlık olarak gerçekleştirilecek KİK Dışişleri Bakanları Toplantısı'na video konferas yöntemiyle ev sahipliği yapacağını ifade etti.

- BAE

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş da Twitter hesabından "Körfez diyaloğunu güçlendirme aşamasına başlamak için Riyad'daki zirvenin başarılı bir şekilde gerçekleşmesini bekliyoruz." paylaşımında bulundu.

Bu dosyayı Suudi Arabistan'ın yönetmesinin bir güven ve iyimserlik kaynağı olduğuna işaret eden Gargaş, "Körfez'in karar başkenti olarak addedilen Riyad'dan gelecekte Körfez diyaloğunu güçlendirmek için adımlar atacağız." ifadesini kullandı.

Gargaş bu olumlu paylaşımından önce Katar'ı eleştiren bir tweet atmıştı. Söz konusu paylaşımında Gargaş şunları kaydetmişti:

"Körfezi'ndeki siyasi ve sosyal atmosfer, Katar krizini sona erdirmeyi bekliyor. Doha'nın bölge için faydalı olacak herhangi bir anlaşmaya bağlı kalmasını sağlamanın en iyi yolunu arıyoruz. Katar medya platformlarına gelince, herhangi bir anlaşmayı baltalamaya kararlı görünüyorlar. Tuhaf ve açıklaması zor bir olgu."

- Suudi Arabistan

Suudi Arabistan resmi ajansı SPA'nın yayınladığı raporda, Suudi Arabistan'ın Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleriyle olan tutumu değişse de, Körfez ülkeleri arasındaki birliğin sağlam kalması ve bu ülkeler arasındaki anlaşmazlıkları reddeden tek hedefinde bir değişikliğin olmadığına işaret edildi.

Suudi Arabistan'ın Körfez ülkelerinin birliğine önem verdiği, kardeşlik ve din bağı ve ortak kader temelinde sorumluluğuna bağlı olduğu belirtilen raporda, Suudi Arabistan'ın politikasının KİK'in 41 yıllık tarihi boyunca stratejik derinliğe ve Arap, İslami ve uluslararası ağırlığa dayandığı aktarıldı.

Raporda, Suudi Arabistan'ın politikasının, KİK ülkeleri arasındaki birliğin korunmasını, Konsey üyesi ülkeler arasındaki anlaşmazlıklarda başarılı çözüme ulaşılmasının desteklenmesi ve Arap, İslam ve uluslararası ülkeler arasındaki iş birliğinin devamlılığını sağladığı dile getirildi.

- Katar

Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Körfez krizini çözme yolunda siyasi düzeyde engel bulunmadığını belirterek, son uzlaşma görüşmelerinin yalnızca Suudi Arabistan ile yapıldığını ancak Suudi Arabistan'ın BAE, Bahreyn ve Mısır'ı da temsil ettiğini aktardı.

Al Sani, krizle ilgili bir Kuveyt bildirisinin yayınlanmasından sonra Körfez kriziyle ilgili bir ihlal gerçekleştiğini ve uzlaşmaya varma çerçevesine ilişkin bir ön anlaşmadan bahsedildiğini dile getirdi.

Devletlerin egemenliğine saygı duymak da dahil olmak üzere uzlaşma konusundaki müzakerelerin temel prensipleri olduğunu kaydeden Al Sani, ne kendi tarafları adına ne de başkaları adına hiçbir devletin diğer ülkelere şartlar dayatamayacağını vurguladı.

- Kuveyt ve Umman

Kuveyt ve Umman, Körfez ülkeleri arasındaki bağların güçlendirilmesi çağrısında bulunarak net tutumlarını ortaya koyuyor.

Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmed Nasır es-Sabah, 4 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Körfez krizini KİK'in birliğini garanti edecek bir şekilde çözmek ve nihai bir anlaşmaya varmak için yoğun çabaların olduğunu duyurmuştu.

Katar ve Suudi Arabistan Kuveyt'in açıklamasından duyduğu memnuniyeti dile getirirken, BAE, Bahreyn ve Mısır'ın temsil ettiği diğer boykot ülkelerinin tutumunda kısmi belirsizlik gözlemlendi.

Umman ise Kuveyt'in açıklamasını memnuniyetle karşılayarak, tüm bu çabaların, tüm ülkeler arasında kalıcı bir dayanışmayı sağlayan nihai bir anlaşmaya varma amacıyla Körfez ve Arap dayanışması ve istikrarı için tüm tarafların kararlılığını yansıttığına işaret etti.