Net Hata Noksan kalemi Türkiye'nin açığının yüzde 77'sini karşıladı
2018 Aralık ayı Ödemeler Dengesi rakamları açıklandı. Aylık açık 1.4 milyar dolar olurken dikkat çeken nokta nereden geldiği belli olmayan paranın 2,8 milyar dolara ulaşması oldu. 2018 yılı boyunca Türkiye'nin açığı 27,6 milyar dolar olurken bunun yüzde 77'si bu işte bu gizemli para tarafından karşılandı. Net Hata ve Noksan kalemi yıl boyunca 21,2 milyar dolar fazla verdi. Aralıkta dikkat çeken başka bir nokta da 1.1 milyar dolarlık doğrudan sermaye girişi oldu. Rahim Ak'ın yazısı
Merkez Bankası aralık ayı Ödemeler Dengesi rakamlarını açıkladı. Buna göre Türkiye'nin başına bela olan caridenge rakamı 3 ay fazla verdikten sonra aralıkta tekrar 1.4 milyar dolar açık verdi. Yıllık açık 33 milyar dolardan 27.6 milyar dolara geriledi. Bu rakam cari açığın ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırırken azalsa bile var olan açığın finansmanının yüzde77'sinin kaynağı belirsiz para olarak adlandırılan Net Hata Noksan kaleminden kaynaklandığı görüldü. Merkez Bankası'nın ülkeye girdiği veya çıktığı halde nereden geldiğini sadece tahmin ettiği bu tutar ekonominin zora girdiği dönemlerde genellikle artıyor. 2018'de de Net Hata ve Noksan kaleminin önceki yıl 614 milyon dolarken 21,2 milyar dolara yükseldiğigözden kaçmadı.
AÇIĞIN YÜZDE 77'SİNİ KARŞILADI
Net Hata ve Noksan kaleminden gelen para 27,6 milyar dolarlık açığın yüzde 77'sinin bu kaynağı belirsiz para tarafından finanse edildiğini ortaya koyuyor. 2018'de Türkiye dış ticaret kaynaklı 41 milyar dolar açık açık verdi. Hizmet gelirleri ve yatırım giderleri ile bu tutar 28,5 milyar dolara kadar indi. Geçen yıl Türkiye'ye 13.1 milyar dolarlık doğrudan yatırım geldi fakat 3,6 milyar dolarlık doğrudan yatırım da çıktı. Hisse senedi ve tahvil yatırımlarını içeren portföy yatırımları tarafında yaklaşık 3 milyar dolarlık net çıkış oldu. Kredi, mevduat olarak da 10,5 milyar dolar düzeyinde azalma meydana geldi. Açığı kapatmak için Türkiye'nin rezervi de 10,4 milyar dolar azalırken açığın bir kısmı da rezervlerden karşılanmış oldu.
GARDAŞ DESTEĞİ GELDİ
2018'de Türkiye'ye doğrudan yatırım yapan ülkelerin başında Hollanda gibi görünse de aslında Azerbaycan ipi göğüsledi. Çünkü diğer ülkelerin şirketleri de vergi avantajı nedeniyle Hollandada konuşlanmış holding merkezleri üzerinden işlem yaptıkları için bu ülkeden yapılan yatırım fazla gibi görünüyor. Yani bu ülke kaynaklı gibi görünen yatırımlar aslında başka ülke kaynaklı olabiliyor. Yine deHollanda'dan Türkiye'ye geçen yıl yapılanyatırım 833 milyon son 16 yılda ise 24,6 milyar dolar oldu. İkinci gibi görünün kardeş ülke Azerbaycan aslında 2018'de Türkiye'ye en fazla yatırım yapan ülke oldu. Bu ülkeden yapılan yatırım tutarı 516 milyon dolar, toplamda ise 6,4 milyar dolar olarak gerçekleşti.
EN ÇOK YATIRIM HOLLANDA'DAN
CARİ AÇIK 27,6 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ