Khan Academy’nin dünyadaki tek resmi şubesi İstanbul'da

Gizem Sevinç SELVİ/ HABERTÜRK PAZAR

Bill Gates’in “Çocuklarıma oradan ders çalıştırıyorum” diyerek astronomik bağışlar yaptığı Khan Academy’nin dünyadaki tek resmi şubesi 3 yıldır İstanbul’da. Gittik, gördük, hiçbir karşılık beklemeden tamamen gönüllülük esasıyla çalışan ekibin hazırladığı 4 binden fazla eğitim videosunun hikâyesine tanık olduk.

Geçen hafta “Khan Academy Türkçe” ofisindeydim. Çok önyargılıydım, “Her şeyi öğrenebilirsiniz” diyen, “Ücretsizdir ve öyle kalacaktır” mottosuyla iş yapan her şeye şüpheyle yaklaşılmaz mı bu devirde, haksız mıyım? İşin içinde bir bit yeniği vardır yani. Ama yok. Onlar çok naif, iyi eğitimli, bu işe gönül vermiş bir grup genç insan ve kendilerinden emin, iyi işler yapmaya çalışıyorlar.

Khan Academy sıkıcı kabul edilebilecek eğitim platformlarından çok farklı. Öğrenciler ve yetişkinler için eğlenceli içeriklerle eğitim videoları çekiyorlar. Tam 4 bin Türkçe eğitim videosu, Matris’i Keanu Reeves’le anlatan, “Bazı hayvanlar evcilleştirilemiyor, olmayınca olmuyor!” diyen videolar! Koskoca Bill Gates çıkıp “Çocuklarıma Khan Academy’den ders çalıştırıyorum” diyorsa vardır bir bildiği ama esas mesele, Amerika’da Salman Khan’ın kurduğu merkez ofis dışındaki tek şubenin İstanbul’da olması.

Gittim, gördüm, Alp Köksal ve Murat Ercan’la tanıştım. Küçücük bir ekibin harikalar yarattığına şahit oldum. Hikâye aşağıda, görüntüler HT Dokun’da.

ALP KÖKSAL: KİTAP BASMIYORUZ, EĞİTİM VİDEOSU YAPIYORUZ

Khan Academy’de ne yapıyorsunuz?

Burada amaç bireyin kendini geliştirebileceği bir kütüphane yaratmak ama şu an içeriğimizin en güçlü olduğu alan matematik. Belki de bunun sebebi araştırmalara göre dünyada öğrencilerin en çok zorlandığı alan olması. Benim de matematiğim hiçbir zaman iyi olmadı. Matematik Türkiye’de neyse Endonezya’da da o, onun için uluslararası bir iş yaparken öne çıkarmak mantıklıydı. Fen bilimleri var, yuva öğrencilerinden üniversite sınavına girecek öğrencilere kadar matematik ve fen alanında geniş bir yelpaze sunmaya çalışıyoruz.

Sadece öğrencilere yönelik videolar mı var?

Hayır, sonrası da var. Mesela organik kimya var, işi bilen arkadaşlar videoların doktora seviyesinde olduğunu söylüyor, oldukça komplike sayılabilir yani. Mesela “Grip aşısı nedir, yaptırmalı mıyız yaptırmamalı mıyız” gibi sağlık videoları var, bunlarla da toplumsal bilinç yaratmanın peşindeyiz. Sonra ekonomifinans videolarımız var, basit mikro ve makro ekonomi bilgileri vermenin yanı sıra “Bir evi kiralamak mı daha mantıklı almak mı?” gibi sorulara da cevap vermeye çalışıyoruz. Matematikte de işi sıkıcı bir biçimde yapmıyoruz, öğretmen ekranda “Bir kalecinin penaltı vuruşuna atlamak için ne kadar düşünme payı vardır?” sorusunu çözüyor.

Çok iyiymiş

Bir de Khan Academy’nin kendi hazırladığı içeriklerin dışında dünya genelinde onlarca müze –ki bunlara Metropolitan Museum of Art, Museum of Modern Art gibi pek çok önemli müze dahil- Khan Academy’ye özel ürettikleri içerikleriyle yayınlanarak dünyada milyonlarca kişi tarafından gezilebiliyor.

Bunu neden yapıyor?

Şirketin zaten bir eğitim geçmişi var ama bunun reklamı asla yapılmadığı için öğretmenler tarafından bile bilinmiyor.

Tamamen sosyal sorumluluk mu?

Yönetim bazı yerlerle “Biz bir hayır işi yapıyoruz” deyip detay bile vermiyor. Kısaca şirket “Biz 75 yıldır Türkiye’de altyapı inşa ettik, biraz da geleceğin altyapısına katkımız olsun” diyor, bir idealizm var. Kitap basmıyoruz ama eğitim videosu yapıyoruz; basımhane işletmiyoruz, web sitesi işletiyoruz ama öğrencilere kâr amacı gütmeden, ücretsiz bir kaynak ulaştırmaya gayret ediyoruz. Kullanıcı yorumları “Allah razı olsun”dan geçilmiyor! “İlk sınavdan 40 almıştım, sayenizde ikinci sınavdan 90 aldım” diye mesajlar alıyoruz. Bu sayede öğrencinin eksiklerini tamamlamak ya da bildiklerini pekiştirmek için kolay ve eğlenceli bir alan yarattığımızı düşünüyorum.

MURAT ERCAN: DEĞİŞMEYEN TEK ŞEY ÜZERİMDEKİ GÖMLEK

Siz Salman Khan’la tanıştınız mı?

Tanıştım. Ofise gittiğimde yanıma gelip “Aa hoş geldin!” diyen bir adam. Çok mütevazı buluyorum. Bazen aramızda konuşuyoruz; “Ne kadar büyüdük, her şey güzel gidiyor” diye. “Çok şey değişti ama değişmeyen bir şey var, üzerimdeki gömlek” diyor. Bu yaklaşım bile kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olmasıyla müthiş örtüşüyor.

Bill Gates sizin en büyük destekçilerinizden değil mi?

Bill Gates birkaç sene önce “Ben çocuklarımı Kahn Academy ile ders çalıştırıyorum, herkese de tavsiye ediyorum” dedi. Yani Bill Gates’in kendi çocuklarına ders çalıştırdığı platformu biz Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı’yla işbirliği halinde; bütün devlet okullarına, köye, kasabaya, internet bağlantısı olan her okula ulaştırabiliyoruz.

Bağışlarla mı ayakta kalıyorsunuz?

Bir süre 100 dolarlık, bin dolarlık bağışlar geldikten sonra sonra Bill Gates büyük bir bağış yaptı. Sonrasında Google, Bank of America ve birçok büyük kurum kendileri için küçük, Khan Academy gibi bir vakıf için büyük bağışlar yaptı. Bu işi bağışçıların, şahsi ya da kurumsal sponsorların desteğiyle yürütebiliyoruz. Burada da tek sponsor STFA.

Video seslendirmeleri kimler yapıyor?

Geçmişte bütün seslendirmeleri Salman Khan yapıyordu, biz de tek kişiyle bu işi hallederiz diye düşündük ama devlet tiyatrosundan oyuncular, dublaj sanatçıları “Biz de bu işe katkı sağlayabiliriz” dediler. Tabii biz bu işi gönüllülerle yapıyoruz, yoksa 15 kişilik bir ekiple 4 bin videoyu Türkçeleştirmemiz, hazırlayıp yayınlamamız mümkün olmazdı. Dolayısıyla 300’den fazla gönüllü işin içinde.