1660 yılında İstanbul'u yakıp kül eden "Büyük İstanbul Yangını" hikayesi!
Osmanlı dönemi boyunca evlerin ahşap yapı olarak kullanılması ve sokakların dar olması nedeniyle birçok yangın ortaya çıkmıştır. Ancak bu yangınlar arasında 1660 yılında yaşanan "Büyük İstanbul Yangını" şehrin üçte ikisini kül etmiş ve bir felaket olarak adlandırılmıştır. İşte, 1660 "Büyük İstanbul Yangını"...
24 Temmuz 1660 yılında, İstanbul gelmiş geçmiş en büyük yangınlarından birisini yaşadı. Yangın o kadar yıkıcıydı ki yazılarda tanımlamak için Harik-i ekber ve İhrak-ı azim gibi sıfalar kullanıldı.
ULAŞMADIĞI YER KALMADI
Yangının çıkış sebebi ise ikindi vaktinde tütün içen birisinin dikkatsizliğinden kaynaklanır. Yangın başta Fatih'in Eminönü semtinde bulunan Ahi Çelebi Camii'nin yakınlarında bir sandıkçı dükkanında başlamış ve oradan Unkapanı'ndaki keresteci dükkanlarına, Ağakapısı'na, Süleymaniye'ye, Eski Saray'a ve Beyaztı'a kadar sıçramıştır.
Fatih'i tamamen saran yangın Davutpaşa'ya, Tahtakale'ye, Yahudi Mahallerine, Kapalıçarşı'ya, Mahmutpa'ya, Kumkapı'ya ve Samatya'ya kadar ulaştı.
4 BİNE YAKIN İNSAN HAYATINI KAYBETTİ
Yangını tulumbacılar teşklilatı hızla söndürmeye çalışmış ancak şiddetli poyraz etkisiyle yangın giderek büyümüştür. İstanbul'da birçok saray, hamam, cami, mescit, mahzen, medrese, tekke, sinagog, kilise ve ev kül olmuştur. 4 bine yakın insan da yangında hayatını kaybetmiştir.
İSTANBUL'UN ÜÇTE İKİSİ YANDI
Yaklaşık 49 saat süren yangın, İstanbul'un neredeyse üçte ikisini yok etmiştir. Yangının sıcak ve kurak bir günde çıkması, dükkanların, evlerin ahşaptan yapılmış olması büyümesi için ana faktörlerden birisiydi.
HİÇBİRİ 1660 BÜYÜK İSTANBUL YANGINI KADAR HASAR BIRAKMADI
1600'lü ve 1700'lü yıllarda İstanbul çok yangın görmüş ancak hiçbiri 1660'daki kadar hasar bırakmamıştır. Sokaklar dar olduğu için tüm mahallelere sıçramıştır. Osmanlı tarihçisi Mehmed Halide yangını, hileyle alışveriş yapılması ve günahın artmasına karşılık ilahi bir ceza olarak nitelendirmiş.
İNSANLAR DÖRT BEŞ GÜN AÇ KALDI
Halife yangından kurtulan insanların, dört beş gün boyunca aç ve susuz kaldığını, Üsküdar, Eyüp ve Tophane'de büyük zorluklarla ekmek bulabildiğini yazdı. Yangından zarar gören İstanbullular, Bursa, İzmit ve diğer kıyı köylere göç etmiştir.
İstanbul'un güvenliğinden sorumlu olan Bostancıbaşı İbrahim Ağa, yangından kaçan birçok insanın padişaha danışmaksızın süratli bir şekilde Hasbahçe'ye girmesine izin vermiş ve bu sayede vezirlik göreviyle ödüllendirilmiştir.
Yangın sırasında Edirne'de bulunan padişah 4. Mehmed, yangından bahsedilmesini yasaklamış ve buna aykırı hareket edenleri idam etmiştir. Yangına neden olan bir diğer faktör "mücerred odaları" diye tabir edilen bekar odaları olarak görülür. Bu odalarda bekar, işsiz ve düzensiz yaşayan alkolik insanlar yaşardı. Bu evler yangınlar için büyük risk taşıyordu.
Kaynak: İstanbultarihi.ist
