BAE'li yetkili Hindistan ile Pakistan arasındaki ateşkes anlaşmasında ara bulucu olduklarını iddia etti

Bloomberg’in özel haberine göre, ismi açıklanmayan üst düzey BAE’li yetkili, kapalı kapılar arkasındaki görüşmelerin aylar öncesinden başladığını iddia etti.

Ateşkes anlaşmasının iki komşu arasında kalıcı barışın sağlanması için geniş bir yol haritasının sadece başlangıcı olduğunu belirten yetkili, bir sonraki adımın her iki ülkenin de büyükelçilerinin karşılıklı olarak atanması olduğunu söyledi.

BAE’li yetkili, büyükelçilerin atanmasının ardından zor bir kısma geçileceğini vurgulayarak, bunun ticaretin ve Keşmir’de kalıcı bir çözüme yönelik konuşmaların başlaması olduğuna işaret etti.

Yetkili, mevcut yumuşamanın iki ülkenin Pencap sınırında ticaretin başlaması ve büyükelçilerin göreve dönmesinin ötesine geçmesine dair beklentilerinin düşük olduğunu belirtti.

Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ise Keşmir’deki ateşkes anlaşmasında BAE’nin rolüyle ilgili herhangi bir yorum yapmadı.

Hindistan ve BAE dışişleri bakanları da konuya ilişkin açıklamada bulunmadı.

- Yumuşama sinyalleri

Başbakan Han, 17 Mart'ta yaptığı konuşmada, "Hindistan ile barış istiyoruz fakat Hindistan, barış için ilk adımı atmalı. Çünkü barış olmadan ilerleyemeyiz." ifadesini kullanmıştı.

Pakistan Kara Kuvvetleri Komutanı Kamar Cavid Bacva da 18 Mart'ta Hindistan ile ilişkilerde "geçmişi gömmenin ve ileriye hareket etmenin zamanının geldiğini" belirtmiş, ordunun mevcut tüm sorunların çözümleri için müzakerelere hazır olduğunu ifade etmişti.

Başbakan İmran Han’ın 20 Mart'ta yeni tip koronavirüs (Kovid-19) testinin pozitif çıkmasının ardından Hindistan Başbakanı Narendra Modi, aynı gün Han’a geçmiş olsun dileğinde bulunmuştu.

- BAE'nin rolüne dair işaretler

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, 24-29 Kasım 2020’de BAE’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirmişti.

Jaishankar'ın ziyaretini takip eden ay Pakistan Dışişleri Bakanı Kureyşi, 17-18 Aralık’ta BAE'ye gitmişti.

Başbakan Han ile BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed al Nahyan 6 Şubat’ta telefonda görüşmüştü.

23 Şubat’ta Hindistan, Sri Lanka’ya giden Başbakan Han’a hava sahasını açmıştı. Bu uygulama, 2019’dan bu yana askıya alınmıştı.

Bu gelişmelerin BAE’nin iki ülke arasındaki aracılık rolüne işaret ettiği öne sürülüyor.

- Anlaşma geçen ay yapılmıştı

Hindistan ve Pakistan, 25 Şubat'ta iki ülke arasında ihtilaflı Keşmir sınırındaki ateşkese, tüm mutabakat ve anlaşmalara "mutlak riayet edilmesi" konusunda anlaşmaya varmıştı.

Hindistan, 5 Ağustos 2019'da yaptığı anayasa değişikliği ile Cammu Keşmir'in kendi kontrolündeki bölgesinin özel yönetim statüsünü kaldırarak, merkeze bağlı "Birlik Toprağı" statüsündeki iki ayrı idari birime ayırmıştı.

Pakistan, bu eyleme tepki olarak Yeni Delhi yönetimiyle diplomatik ilişkilerinin derecesini düşürme kararı almıştı.

Her iki ülkede de birbirlerinin büyükelçisi bulunmuyor.

- Keşmir sorunu

İngiltere, 1947'de sömürge olarak yönettiği Hindistan'dan çekilirken o dönemde bir prenslik olan Keşmir, bağımsızlıklarını yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda tercihle karşı karşıya kaldı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Savaşların ardından sağlanan geçici ateşkes sonucunda Cammu Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde kaldı. Bölgenin doğusundaki yüzde 20'lik bir kısım ise sınırdaş Çin'in hakimiyetine verildi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halk oyuyla belirlenmesini öngörüyor.

Hindistan, halk oylamasına karşı tutum benimserken Pakistan, BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.