Doğu Akdeniz - Erdoğan: Hidrokarbon arama çalışmalarına aynı kararlılıkla devam edeceğiz

"Sorunun ortaya çıkışı da bugüne kadar gelişi de tamamen Rumların uzlaşmaz tavırlarından kaynaklanmaktadır" diye konuşan Erdoğan, Türkiye'nin Kıbrıs'ta (Yunanistan ve İngiltere'yle birlikte) üç garantör ülkeden biri olduğunu hatırlattı ve ekledi:

"Türkiye'nin, üç garantör ülkeden biri olması hasebiyle de söz hakkı vardır. Hiç söz hakkı olmayanların kalkıp da burada tasarrufta bulunmaya yönelmesi bizi pek de ilgilendirmez."

'AB, barışı değil zulmü savunan bir konuma düştü'

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Birliği'nin (AB) de Doğu Akdeniz'de hidrokarbon arama çalışmaları konusunda Türkiye'ye ve Kıbrıs Türklerine karşı aldığı tavırla kendisine zarar verdiğini söyledi.

Erdoğan, AB'nin Kıbrıs Sorunu'na müdahale tarzıyla Ada'da eşitliği değil eşitsizliği, hakkaniyeti değil haksızlığı, barışı değil zulmü savunan bir konuma düştüğünü; AB'nin ve uluslararası toplumun attığı her adımın, Kıbrıs Rumlarını çözüm değil çözümsüzlük yolunda cesaretlendirdiğini belirtti.

Türkiye'nin Kıbrıslı kardeşleriyle birlikte Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon arama faaliyetlerini halen 2 sondaj ve 2 sismik araştırma gemisiyle yürüttüğünü hatırlatan Erdoğan, "Tabii ki gemilerimizin faaliyetlerini güvenle yürütebilmeleri için Deniz ve Hava Kuvvetlerimizin unsurları da görev başındadır" dedi.

Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar ise Türkiye'nin Kıbrıs Sorunu'ndaki garantörlüğünün önemini vurguladı.

Tatar, "Bundan sonra da mutlaka ve mutlaka bir anlaşma durumunda, Türkiye Cumhuriyeti'nin garantör ülke olarak yine tek taraflı müdahale hakkının bulunması gerekmektedir" dedi.

#resim#710943#- BBC

Doğu Akdeniz'de gerilim nasıl tırmandı?

Son dönemde giderek artan gerginliğin geçmişi, 2000'li yılların başına, yani Doğu Akdeniz'de zengin doğalgaz kaynaklarının yer aldığına ilişkin bilimsel öngörülerin ortaya çıkmaya başladığı döneme dayanıyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti, 2002'den itibaren Doğu Akdeniz'de başta Mısır olmak üzere diğer kıyıdaş ülkeler Lübnan, Suriye ve İsrail ile Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) anlaşmaları yapmaya başladı.

Türkiye ise bu anlaşmaların Kıbrıs Türkleri ve Türkiye'nin haklarını çiğnediği gerekçesiyle konuyu Birleşmiş Milletler'e (BM) taşıdı ve kendi münhasır ekonomik bölge haritalarını BM nezdinde onaylattı.

Türkiye'nin BM nezdinde itirazlarına rağmen Kıbrıs, 2007'nin başında 13 adet arama sahası ilan etti ve büyük petrol şirketlerine ruhsat verme aşamasına geçti. Buna karşılık olarak Türkiye, Doğu Akdeniz'de kendi ekonomik bölgesinde Kuzey Kıbrıs'ta adanın kuzeyinde ve doğusunda belirlediği bölgelerde TPAO'ya arama ruhsatları verdi.

Kıbrıs'ın 13 parselinden 1, 4, 5, 6 ve 7 no'lu parsellerin bir bölümü, Türkiye'nin Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO)'ya ruhsat verdiği bloklarla kesişiyor. 3 no'lu parsel ise Kuzey Kıbrıs'ın TPAO'ya verdiği ayrıcalıklı alan ile çakışıyor.

Türkiye-Kıbrıs arasındaki gerginliğin boyutu, 2010'dan itibaren Doğu Akdeniz'de zengin hidrokarbon yataklarının keşfedilmesi ve uluslararası büyük enerji şirketlerinin bölgeye akın etmesiyle birlikte daha da arttı.

Türkiye'nin Kıbrıs'ın bu hamlesine yanıtı gecikmedi. İlk sondaj gemisi Fatih'i Türk savaş gemilerinin korumasında Akdeniz'e çıkaran Türkiye, kendi kıta sahanlığında kalan bölgelerde doğalgaz arama faaliyetlerine başladı. Ardından da ikinci sondaj gemisi Yavuz'u bölgeye gönderdi.

#resim#710944#- Getty Images

Türkiye'nin sismik araştırma gemileri Barbaros Hayreddin Paşa ve Oruç Reis de halen bölgede.

AB yaptırım kararı almıştı

AB Dışişleri Bakanları, geçen ay Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon arama çalışmaları nedeniyle Türkiye'ye yaptırım uygulanması kararı almıştı. AB, Türkiye ile üst düzey temasları ve Kapsamlı Hava Taşımacılık Anlaşması müzakerelerini askıya almış, Türkiye'nin AB'den 2020'ye kadar alması öngörülen 145,8 milyon Euro'luk üyelik öncesi mali fonlarda kesintiye gitmişti.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, tepki gösterdiği AB'nin kararıyla ilgili olarak, "Çok da ciddiye almaya gerek yok" demişti.