Dolar/TL'de yabancıdan finansal operasyon
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) adımlarının ardından dün gece 5.30'lu seviyelere kadar gerileyen Dolar/TL'de hareket sürüyor. Güne 5.35 TL seviyesinden başlayıp, sabah saatlerinde 5.31'e kadar gerileyen dolar, öğle saatlerinde 5.45 TL seviyesini geçti.Türkiye Bankalar Birliği'nin swap açıklamasından sonra yeniden 5.35'lere döndü. Yabancı yatırımcının ödünç piyasada kısa vadeli TL borçlanarak dolar almasının önünü kesen swap hamlesinin ardından Londra swap piyasalarında gecelik vadede TL faizi bugün yüzde 1300'ü geçti. Yabancı yatırımcının spekülatif atağı sonrası hisse senedi piyasasında düşüş ve tahvil piyasasında faizde yükseliş yaşandı. Yabancı yatırımcı adeta Merkez Bankası ile inatlaşırken Borsa İstanbul'da BIST 100 Endeksi'nin kaybı gün içinde yüzde 7.5'i aştı. BIST 100 akşam saatlerinde kayıplarını azalttı ve günü yüzde 5.67 kayıpla 91.855 puandan tamamladı.
Cuma günü spekülatif işlemlerle 5.85 TL'ye kadar yükselen, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) attığı adımlarla dün gece 5.30'lu seviyelere kadar inen dolar kurunda ikinci raund başladı. Merkez Bankası ile adeta inatlaşan yabancı yatırımcının spekülatif atağı sonrası dolar tekrar yükselirken, hisse senedi piyasasında düşüş ve tahvil piyasasında faizde yükseliş yaşandı.
Uluslararası piyasalarda yeni güne 5.35 TL seviyesinden başlayıp, sabah saatlerinde 5.31'e kadar gerileyen dolar daha sonra tırmanmaya başladı öğle saatlerinde 5.45 TL seviyesini aştı. TürkiyeBankalar Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın'ın Türk bankalarının yurt dışındaki bankalara likidite vermedikleri iddiasının doğru olmadığını açıklamasının ardından kur bir miktar gevşedi ve 5.35'li seviyelere geri döndü.
DOLAR/TL GÜÇLÜ DÜŞÜŞÜN ARDINDAN DALGALANDI
Dolar/TL 22 Mart Cuma gününe 5.46 seviyesinden başladıktan sonra gece saatlerinde 5.8490'a kadar yükselmiş ve TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 6.5 civarı olmuştu. Cuma günü ilk adımı Merkez Bankası atmış, banka TL repo ihalelerini ara vererek 1.5 puanlık örtülü faiz artışına gitmişti. TL'ye erişimin maliyeti böylece artarken, cumartesi günü Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) cuma günü döviz piyasalarında yaşanan ani dalgalanma ile ilgili bankaların müşterilerini döviz almaya yönlendirdiği şikayetlerinin inceleme ve soruşturma, JP Morgan raporu hakkındaki idari süreç ile ilgili de inceleme başlattı. Sermaye Piyasası Kurumu da (SPK) aynı saatlerde JP Morgan hakkında Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında inceleme başlattığını duyurdu.
LONDRA SWAP PİYASALARINDA TL FAİZİ GECELİK YÜZDE 1300'Ü AŞTI
Haftanın ilk günü ise Merkez Bankası bu kez swap silahını çekti ve banka swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam döviz karşılığı TL swap satışı sınırını yüzde 10'dan yüzde 20'ye yükseltti. Merkez böylece TL talebi olana döviz satışı karşılığında TL yaratma imkanını artırmış oldu. Bir anlamda banka 'Borçlanma faiziyle TL istiyorsanönce git dolar sat' dedi.
Hal böyle olunca da yabancı yatırımcının ödünç piyasada kısa vadeli TL borçlanarak dolar almasının önü kesilmiş oldu. Dolayısıyla bu yolla TL yaratamayan yatırımcı açık pozisyonlarını kapatmak için elindeki doları bozdurmak zorunda kaldı. Bu adımın ardından dün Londra piyasasında swap yoluyla TL borçlanma faiz oranları önce yüzde 95 ardından yüzde 345 gibi rekor düzeylere yükseldi. Bugün ise yüzde 1300'ü geçti.
YABANCI TL YARATMAK İÇİN HİSSE VE TAHVİL SATTI
Yabancı yatırımcı adeta Merkez Bankası ile inatlaşırken TL yaratmak için dün olduğu gibi bugün de hisse ve tahvil satışı yaptı. Dün bu hareketlerin etkisiyle yüzde 2'ler mertebesinde düşen Borsa İstanbul'da BIST 100 Endeksi'nin kaybı gün içinde yüzde 7.5'i aştı. BIST 100 akşam saatlerinde kayıplarını azalttı ve günü yüzde 5.67 kayıpla 91.855 puandan tamamladı. Gösterge konumdaki 2 yıllık tahvilin bileşik faizi yüzde 20.53 ile bu yılın en yüksek seviyesine geldi, spot kapanışta günü yüzde 20.45 seviyesinden tamamladı.
SWAP İŞLEMİ NEDİR?
Swap (takas) iki tarafın bir varlık veya yükümlülüğe bağlı olan nakit akışını aralarında değiştirdikleri işlemdir. Swap işlemlerinde, faiz oranları ile döviz kurlarındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek amaçlanır. Swap, özellikle döviz kurlarında oynaklığın yaşandığı zamanlarda yatırımcının bu oynaklıktan kaynaklanan riskinin önünü alması için önemli bir araç olarak ortaya çıkıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK),geçen yıl Ağustos ayında Türk Lirası'nda yaşanan hızlı değer kaybının ve oynaklığın önüne geçmek için bankaların swap işlemlerine kısıtlama getirmişti. Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptığı bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan para swaplarının ve swap benzeri işlemlerinin, bankaların yasal öz kaynaklarının yüzde 25'ini geçemeyeceğini açıklamıştı. Bu sınırlamaya, bankaların vadeli TL alım yönünde gerçekleştirecekleri forward, opsiyon ve benzeri swap dışındaki türev işlemlerin de dahil edildiği belirtilmişti. BDDK'nın aldığı bu önlem, TL'nin kayıplarını geri almasında ön ayak olmuştu. BDDK, aldığı önlemler kapsamında TL'nin yaşadığı oynaklığı engellemek için swap işlemlerine kısıtlama getirerek spekülatif işlemlerin önünü kesti.
