Tophane Meydan Çeşmesi'nin ışıklandırmasına eleştiri geldi

Kurthan DEMİR/ GAZETE HABERTÜRK

Beyoğlu’ndaki 284 yıllık tarihi Tophane Meydan Çeşmesi’ne yapılan ışıklandırma eleştiri konusu oldu.

Işıklandırmayı abartılı bulan vatandaşlar sosyal medya hesaplarından çeşme aydınlatması için ‘disko’ ve ‘hologram’ benzetmesi yaptı. Uzmanlar ise ışıklandırmanın mimari karaktere uygun olmadığını söylüyor...

Necati Bey ve Tophane İskelesi caddelerinin kesiştiği meydanın ortasında yükselen ve 1732 yılında I. Mahmud tarafından yaptırılan Tophane Çeşmesi 2006’da restore edilmişti.

Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde olan çeşme şu günlerde de ışıklandırmasıyla gündemde. Vatandaşlar ışıklandırma için sosyal medya hesaplarından ‘disko görünümlü tarihi çeşme’ ve ‘çeşmenin hologramını yansıtmışlar’ gibi yorumlarda bulundu.

Konunun uzmanları ise tarihi çeşmeye yapılan ışıklandırma için “Tarihi yapısına ve mimarisine uygun değil” diyor.

‘AYDINLATMA ESERİN ÖNÜNE GEÇMİŞ’

Açık bir alanda bulunan kültür varlığının aydınlatma ile öne çıkarılmak istenmesinin doğru bir yöntem olduğunu söyleyen Mimari Restorasyon Kültür Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Serhat Şahin “Yöntem doğru ama uygulama yanlış. Çeşme aydınlatmayla öne çıkarılmak istenirken, aydınlatma tarihi eserin önüne geçmiş.

Ayrıca yakın çevresindeki Mimar Sinan’ın önemli eserlerinden biri olan Kılıç Ali Paşa Camii’nin aydınlatma uygulaması ile de uyum sağlayamamış’’ dedi.

‘TARİHİ KARAKTERİ YANSITILAMAMIŞ’

Şahin ışıklandırmadaki hataları da şöyle sıraladı: “Çeşmenin üslup özelliklerinin görünmesini engelleyen kamaşmanın yok edilmesi, nesnelerin, ayrıntıların biçimsel, gereçsel, renksel özelliklerinin ortaya çıkarılması, net ve doğru bir şekilde algılanmasının sağlanarak nitelikli bir izleme imkânının tanınması gerekirdi. Ama bu aydınlatmayla; tarihi yapının şekli, detayları ve genel anlamda mimari karakteri doğru yansıtılamamış. Aydınlatma ayrıntılarını yok edecek ve çeşmeye zarar verecek kadar çok olmalı.’’

‘MİMARİDEKİ RENK YAPIYI TAMAMLAMALI'

Ceph e aydınlatmasının bir mimari tasarım konusu olduğunu belirten Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Fırat Diker, “Kamuya ve tarihe mal olmuş bir kültür varlığının aydınlatılması halinde ait olduğu sokak ve kent silueti de düşünülmeli.

Aydınlatmada ışık kaynağının türü, rengi ve şiddeti yapının özgün mimari dokusunu tamamlayıcı olmalı. Aksi halde tarihi ihya etmek adına yapılan girişimler, kültür varlığını kente yabancılaştıran ve değersizleştiren görsel sonuçlar ortaya çıkarabilir” diye konuştu.