Kariye Camii ibadete açılıyor! Kariye Camii özellikleri ve tarihi
Fatih'in simgelerinden biri olan Kariye Camii, 21 Ağustos 2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle cami statüsüne çevrilmiş ve ardından restorasyon çalışması için kapatılmıştı. Geçen dört yılın ardından Kariye Camii, 6 Mayıs 2024 günü tekrar açılıyor. Vakıf Haftası kutlama programı kapsamında düzenlenecek törene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılımı bekleniyor. İşte, Kariye Camii'nin tarihi ve özellikleri...
Kariye Camii, dört yıl süren restorasyon çalışmalarından sonra tekrar açılıyor. Vakıflar Genel Müdürlüğünce restorasyonu yapılan 201 eserin toplu açılış töreni, bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla Cumhurbaşkanlığı Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yapacağı bağlantıyla, caminin açılışı gerçekleştirilecek. İşte, Fatih'te yer alan Kariye Camii'nin özellikleri ve tarihi...
KARİYE CAMİİ KİM TARAFINDAN YAPILDI?
Yapının tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte; kimi kaynaklara göre ilk defa 536 yılında Doğu Roma İmparator I. Justinianus döneminde, eşi Theodora'nın amcası olan ve kimliği hakkında ayrıntılı bilgi bulunmayan Aziz Theodore tarafından yaptırıldığı tahmin ediliyor.
İnşasının ardından uzun yıllar kilise olarak kullanılan yapı, II. Beyazid döneminde Sadrazam Hadım Ali Paşa (Atik Ali Paşa) tarafından camiye çevrildi.
MÜZE OLDUKTAN SONRA RESTORASYONA GİRDİ
29 Ağustos 1945 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile müze ve müze deposu olarak kullanılmak üzere Milli Eğitim Bakanlığı'na tahsis edilmişti.
1948 yılında da dönemin Müzeler İdaresine bağlanarak müze haline getirilen Kariye, 1 Ağustos 2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden cami oldu. Bu kararın ardından restorasyonuna başlanan camideki çalışmalar 4 yıl sonra tamamlandı.
KARİYE CAMİİ ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Kariye Kilisesi, tipik bir Bizans yapısıdır. Dışarıdan tuğla duvarlarıyla oldukça sade görünmekle birlikte içi en süslü kiliselerden biridir. Yapının orta mekânını örten kubbe yüksek kasnaklı ve ahşaptır; Osmanlı döneminde onarım görmüştür.
Esas ibadet mekânı işlevini gören "naos", yapının merkezinde yer alır. Naos pandantifler ile geçilen bir kubbeyle örtülüdür. Naosun doğu uzantısı, "sunak masası"nın yer aldığı "bema" ya da kutsal mekandır. Bema'nın iki yanında pastoforium odası yer alır. Şükran ayininin hazırlandığı kuzey şapel "prothesis", giyinme odası olarak kullanılmış güney şapel "diakonikon" olarak adlandırılır.
Kariye Camii, Thedoros Metokhites tarafından büyük ölçüde yeniden inşa edildiği 1316-1321 yılları arasında yapı mozaikler ve freskler ile bezenmiştir. Kariye'deki günümüze ulaşan mozaik ve freskolardan oluşan sahneler, Bizans resminde olduğu kadar dünya resim tarihinde de önem taşır. Bizans sanatçılarının bu yapıda gerçekleştirdiği betimleme tarzı ve resimsel özellikler, "Bizans Rönesansı" olarak değerlendirilmektedir.
