Prof. Dr. Temel YILMAZ / GAZETE HABERTÜRK
Yoğun bir iş yaşamınız var. Kilonuz biraz fazla. Kan yağlarınız yüksek bulundu. Tansiyonunuz zaman zaman yükseliyor. Gizli şeker tespit edildi... Hemen gidip koronerlerinizi kontrol ettirin. Sizde de “kardiyo-metabolik sendrom “olabilir.
“Mahşerin dört atlısı” olarak isimlendirilen bu metabolik hastalıklar grubu, yakın zamanda ülkemizde birçok değerli devlet adamı, iş dünyasının duayenleri ve sanatçılarının genç yaşta aramızdan ayrılmasının bir numaralı nedeni oldu.
TEKNOLOJİNİN YAYGINLAŞMASI HASTALIĞI ARTIRDI
Bu hareketsiz ve yoğun yaşam, güne yayılan stres ortamı, karbonhidrat ve yağdan zengin beslenme modeli, beraberinde özellikle çalışanlar ve beyaz yakalı dediğimiz grubu tehdit eden sağlık sorunlarını gündeme getirdi.
Hızlı kilo alma, kan yağlarında yükselme, yüksek tansiyon, diyabet, sonunda koroner kalp hastalığı ve enfarktüse doğru giden bir hastalıklar sarmalı ortaya çıktı: “Kardiyo-metabolik sendrom.”
Kardiyo-metabolik sendrom, artık gelişmekte olan toplumların en büyük tehlikesi ve ölüm nedenleri içinde birinci sırada.
Teknolojinin yaygınlaşmasıyla bu hastalık hızlı bir artış gösterip milyonlarca insanı etkilemeye başladı.
MAHŞERİN 4 ATLISI DENİLİYOR
Kısa bir süre öncesine kadar diyabet, şişmanlık, yüksek tansiyon ya da koroner kalp hastalıkları, ayrı ayrı hastalıklar olarak kabul ediliyordu. Ayrı uzmanlık alanları vardı. Bazı bilim çevrelerinde “mahşerin dört atlısı” olarak isimlendirilen bu hastalıklar, artık kardiyo-metabolik sendrom olarak nitelendiriliyor.
Bugün artık bu dört hastalığın, aslında aynı ortak kökenden geldiğini biliyoruz. Bu hastalıkların hepsinin ortak nedeni, insülin direnci.
İNSÜLİN DİRENCİ AÇISINDAN KENDİNİZİ TEST EDİN
- Bel çevreniz 110 cm’yi (kadınlarda 90 cm) geçiyor mu?
- Yakın aile bireylerinizde bir ya da daha fazla diyabetli var mı?
- 45 yaş altında tansiyon yüksekliği ya da kan yağları fazlalığı bulundu mu?
- 45 yaş altı koroner hastalığı tanısı aldınız mı?
- Açlık kan şekeriniz 100-125 mg/dl arasında ya da tokluk kan şekerimiz 140-199 mg/dl arasında bulundu mu?
Bu sorulardan herhangi birine cevabınız “Evet” ise insülin direnci açısından risk grubunda olabilirsiniz.
İNSÜLİN DİRENCİ RİSKİ
İnsülin direnci, aslında vücudun bir enerji sistem hastalığı. Vücudun enerjisinin % 99’undan fazlası kan şekerinden, yani glikozdan elde edilir. Glikozun da hücreye girişini kontrol eden mekanizma, insülin hormonudur.
İnsülin direnci nedeniyle insülinin hücreye girişi bozulur ve buna bağlı olarak glikoz, hücreye yeteri kadar giremez. Hücre, yaşamını devam ettirmek için yağları yakmaya başlar. “Oksidatif stres” denilen bir mekanizma damarlarda hızla bozulmaya neden olur. Bunun sonucu olarak da tansiyon yüksekliği ve kalbin koroner damarlarında hasar gelişir.
Diğer yandan hücreye giremeyen insülin, kanda birikir. İnsülin, açlık hissini oluşturan hormondur. Kanda insülin yüksekliği, açlık ataklarının daha şiddetli ve daha kısa aralıklarla olmasına yol açar. Sonuçta aşırı kilo alma ve diyabete doğru giden bir dizi olay gelişir. O zaman ilk adım, kimlerin insülin direnci açısından risk taşıdığının belirlenmesi olmalı.
NE YAPMALI?
Risk grubundaysanız insülin direnci açısından kendinizi kontrol ettirmelisiniz. Risk grubu kriterleri içinde bulunan herkes gizli şeker kontrolü yaptırmalı.
Eğer bu dört sağlık sorunundan birisi varsa, mutlaka diğer sağlık sorunları da araştırılmalı. Örneğin, kilonuz fazlaysa gizli bir diyabet, sessiz bir tansiyon yüksekliği veya koroner kalp hastalığı da olabilir.
Bir sağlık kontrolünden geçmeden zayıflama programlarına girmeyin. Diyabetiniz varsa kalbinizi mutlaka kontrol ettirin. Kan yağlarınız yüksekse tansiyonunuzu yakından izleyin ve diğer hastalıklar ile insülin direncini kontrol ettirmeyi ihmal etmeyin.
İnsülin direnci tanısı konulduğunda tedavi ekip işidir. Endokrinolog ve kardiyoloji uzmanı medikal tedaviyi planlamalı, diyet uzmanı biyokimyasal kan değerlerini göz önünde tutarak beslenme programını hazırlamalı, spor ve egzersiz programları bir fizyoterapist ya da spor uzmanı kontrolünde yürütülmelidir.
Haberturk.com ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak Haberturk.com yorum sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca Haberturk.com yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılamaz.
Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve Haberturk.com bunlardan sorumlu tutulamaz.
Haberturk.com yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.