İşçilerin yıllık izin hakları

Okulların tatil olmasıyla birlikte yıllık izin telaşı da başladı. Yıllık izne hak kazanabilmek için, son işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi dahil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olmak gerekir. Yıllık izin süresi, aynı işyerindeki toplam çalışma süresine göre belirleniyor. Çalışması bir yıldan beş yıla kadar olanlara 14 gün; 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 gün; çalışması 15 yıl ve daha fazla olanlara 26 gün yıllık ücretli izin verilir. Yıllık izin, bu sürelerin altında olamaz ama toplu iş sözleşmesiyle veya işverenle işçi arasındaki iş sözleşmesiyle artırılabilir.

Yaşı 18 ve daha küçük işçiler ile 50 ve daha büyük işçilerin yıllık izin süresi 20 günden az olamaz. Yer altında çalışan işçilerin izin sürelerine ise 4’er gün ilave edilir.

İşçinin daha önce aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerinde geçen İş Kanunu kapsamında olsun olmasın hizmetleri yıllık izne hak kazanma ve izin süreleri hesabı yönünden dikkate alınır.

İZİN SÜRELERİ TARAFLARIN ANLAŞMASI İLE BÖLÜNEBİLİR

Mevzuata göre, yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. İznin, işverence sürekli bir şekilde verilmesi zorunlu. Ancak, tarafların anlaşması ile yıllık ücretli izin bölümler halinde kullandırılabilir. İzin sürelerinin bölünmesi halinde bir bölümünün en az on gün olması gerekir.

İşverenin yıl içinde vermiş olduğu diğer ücretli ve ücretsiz izinler ile dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izinden mahsup edilemez.

BAYRAM VE TATİL GÜNÜNE RASTLAYAN GÜNLER İZİNDEN SAYILMAZ

Yıllık ücretli izin günleri hesaplanırken, izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.

2429 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun uyarınca, ulusal bayram ve genel tatil günleri şöyle:

29 Ekim Cumhuriyet bayramı (Bayram 28 Ekim günü saat 13.00’ten itibaren başlar ve 29 Ekim günü devam eder)

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı

19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı

Ramazan Bayramı (Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 3.5 gündür)

Kurban bayramı (Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 4.5 gündür)

1 Ocak yılbaşı

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü

15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü

4 GÜNE KADAR YOL İZNİ

İşveren, yıllık izinlerini işyerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanların talepte bulunmaları ve bu durumu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorunda. Ancak, yol izni süresi, işçinin aylık ücretinden düşülür. İşçi bu süreye ait ücreti alamaz.

İZİN TALEBİNDE KIDEMLİ İŞÇİ ÖNCELİKLİDİR

İşçi, yıllık iznini kullanmak istediği zamandan en az bir ay önce işverene yazılı bildirmek zorunda. İzin kurulu bulunan işyerlerinde izin kurulu, yoksa işveren işçinin istediği izin kullanma tarihi ile bağlı olmamakla birlikte, izin kurulunca düzenlenecek çizelgelerin işçinin talebi ve iş durumu dikkate alınarak hazırlanması gerekiyor. Aynı tarihe rastlayan izin isteklerinde işçilerin işyerindeki kıdemleri ile bir önceki yıl iznini kullandığı tarih dikkate alınarak önce kimin izin kullanacağı belirlenir.

İşveren, 1 Nisan’dan 31 Ekim’e kadar olan dönemde işçilerin tümünü veya bir kısmını toplu izne çıkartabilir.

İZİN ÜCRETİ AVANSI

Yönetmeliğe göre, işveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye izin dönemine ilişkin ücreti ile ödenmesi bu döneme rastlayan diğer ücretleri, izne başlamadan önce peşin olarak vermek veya avans olarak ödemek zorunda.

KULLANILMAYAN İZİN ÜCRETİ ÇALIŞIRKEN ÖDENEMEZ

İşçilerin kullanılmayan yıllık izinlerinin ücreti, çalışırken ödenemez. Kullanılmayan izin ücreti, işçinin iş akdi sona erdiği tarihte ve en son ücreti üzerinden hesaplanarak ödenir.