Onlar size siz onlara emanet!

PINAR DUMLUPINAR/ HABERTURK.COM

pdumlupinar@haberturk.com

http://twitter.com/pinardumlupinar

Bir el hareketi yetti her zaman...

Hastalandık aradık, geç kaldık aradık, yorulduk aradık...

Onlar hayatımızın önemli anlarına tanıklık etti!

Yağmurda durmadılar ıslandık!

'Kısa mesafe' dediler almadılar kızdık!

Yanımızda kedimizi, köpeğimizi istemediler kırıldık!

Belki de biz en çok onlara karşı nankörlük yaptık!

Kimi nazından kimi pozundan yaptı bunları belki ama düşünmedik, biz şehrin trafiğinde belki günde en fazla iki üç kez bunalırken, onların tüm gün direksiyon salladığını...

Ya da her an “Şimdi kim arka koltuktan boğazımı sıkıp rızkımı çalacak” tedirginliğiyle yaşamanın zorluğunu...

GÜVENLİKLERİ YOK!

3. Ocak. 2011'de yayınlanan İstanbul Taksiciler Esnaf Odası'nın verilerine göre son 10 yılda 105 taksici cinayete kurban gitti!

Taksiye binen müşteri tenha bir yere götürüp taksiciyi orada gasp edebiliyor hatta cinayet işleyebiliyor.

Cinayetlere isyan eden taksiciler güvenliklerinin olmadığını, gerekli önlemlerin alınması gerektiğini vurguluyor.

MÜŞTERİLERİN SIKINTILARI NELER?

Müşterilerin de şikayetleri var elbet. En büyük sorun güvenlik sorunu gibi görünse de onlar da taksicilerin fazla para almalarından, yolları uzatmalarından şikaket ediyorlar. Türkiye'de yetersiz kalan uygulamalar nedeniyle herkes taksi şoförlüğü yapabiliyor. Aslında her şoförün taksi şoförlüğü sertifikasının bulunması gerekiyor. Bir yandan bu sertifika ile taksi şoförleri kontrol altına alınmış oluyor.

Eğer durak sayısı artırılırsa aslında müşteri güvenliği de sağlanmış oluyor. Şöyle ki, duraktan bindiğiniz taksinin şoförünün kim olduğu biliniyor. Yoldan durdurup bindiğiniz takside güvenliğinizin sağlanması daha zor hale geliyor. Sosyal güvenlik ve diğer hakların sağlandığı bu sektörde müşterilerin güvenlikleri de doğru orantılı olarak artırılmış oluyor.

Ayrıca taksilere kameralı sistemler uygulanabilirse hem müşteri hem de taksici denetlenebildiğinden müşterilerin de şikayatlerinin azaldığı görülebilir.

TAKİP SİSTEMİ ÖNEMLİ

Geçtiğimiz yıl Atatürk Havalimanı'nda demo olarak bir uygulama yapıldı. İstanbul Atatürk Havalimanı Taksiciler Kooperatifi'nde çalışan bir taksinin mobil ofis takip, güvenlik ve iletişim sistemi ile donatılmıştı. Böylece hem şoförün hem de yolcunun güvenliği sağlanmış oldu.

Takip sistemi olan araçlarda aracın nerede olduğu internet ortamında takip edilebiliyor. Gasp anında gizli tuşa basıldığında emniyet ekiplerine aracın bulunduğu nokta bildiriliyor ve polisler olaya müdahale ediyor.

NE İSTİYORLAR?

Taksiciler özellikle güvenliklerini sağlamak ve taksici cinayetlerini engellemek için araçlarına camlı koruma ve kabin sistemi istiyor.

Ayrıca taksi takip sisteminin kurulmasının önemini vurguluyorlar.

Teslimiyet hakkı talebinde bulunan şoförler sosyal güvencelerinin olmasını ve haklarının artırılmasını bekliyorlar.

Ekonomik açıdan bakıldığında ise, Türkiye’de gemicilik, havacılık sektörüne ÖTV’siz akaryakıt veriliyor. Ancak ticari kara taşıtları için herhangi bir vergi teşviği bulunmuyor. Bir ticari taksi günde ortalama olarak 70–80 liralık akaryakıt harcıyor.

Akaryakıta yapılan zamlar doğrultusunda taksimetreye daha düşük zamların yapılmamasını ve taksicilere yakıt anlamında sübvanse yapılmasını diliyorlar.

En büyük sorun ise belki de korsan taksiler! Korsan taksilerle mücadele onların en önemli istekleri arasında...

ERDOĞAN, KORSAN TAKSİ İLE MÜCADELE İÇİN SÖZ VERMİŞTİ!

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, eski belediye başkanı ve bir İstanbullu olarak taksicilerin hangi şartlarda çalıştığını bildiğini söylerek, korsan taksicilik ile mücadeleye edileceğine dair söz vermişti.

Erdoğan, "Korsan taksicilik demiyorum, korsan taşımacılık. Yasal olarak yapılması gereken daha ağır tedbirler neyse bu tedbirleri almaya hazırız. Kayıt dışılığı kabul etmemiz mümkün değil, hangi alanda olursa olsun. Bu hak gasbıdır. Böyle bir hak gasbına müsaade etmek mümkün değildir. Bir gerileme var ama bu işte caydırıcılığı, çok daha farklı bir noktaya taşımamız lazım. Bu nedir; birinci, ikinci, üçüncü kademe olmak üzere burada elindeki arabasına varıncaya kadar alma yoluna gitmemiz gerekir.'' şeklinde konuşmuştu.

Taksiciler Erdoğan'ın bu sözünü unutmadılar. Korsanla mücadele konusunda gerekli adımların atılmasını bekliyorlar.

PEKİ NEDİR BU KORSAN TAKSİ OLAYI?

Birçok şehirde olduğu gibi özellikle İstanbul’un her bölgesinde çalışan korsan taksi durakları görmek mümkün.

Etrafta yasal olmayan birçok şirket olduğu gibi 'yasalız' diyenlerin yöntemi ise “Rent A car” ya da turizm şirketi olarak kurulmak.

'Rent a Car', aslında araç kiralama anlamına geliyor. Korsan taksiler ise bu anlamı yitirmiş bir halde şoförleriyle sizi evinizden veya işyerinizden alıp gideceğiniz yere kadar bırakıyor, hem de uygun fiyatlara. Müşterilerin korsanı tercih sebebi de zaten bu! Uygun çünkü trafik sigortasını taksicilere göre daha az ödüyorlar ve en önemlisi vergi ödemiyorlar!

Olay şöyle işliyor: Bir semtte kurulan bir korsan taksi durağı önce üzerinde telefonları bulunan bastırdığı fiyat tarifesini semtteki apartmanların posta kutularına bırakıyor. Sonra taksi isteyen kişinin polis olma ihtimaline karşılık araç isteyen kişi ev telefonundan aranarak kayıt ediliyor.

Kayıt edilen kişiye bir kod numarası veriliyor. Ondan sonra korsan taksi durağını arayan kişi bu kod numarasıyla bir araç istiyor ve tarifedeki fiyata göre istediği noktaya yolculuk ediyor.

Korsan taksinin normal taksilere göre daha ucuz fiyata götürmesi vatandaşlar için bu zamanda paha biçilmez rahatlık olarak görülüyor!

Bu durum ise taksicileri zor duruma sokuyor! Vergisi ödeyen taksicilerin müşterisi azalıyor, evine ekmek az götürdüğü gibi üzerine sigorta, vergi gibi mecburi ödemelerini yapmakta da zorlanıyor.

TAKSİ PLAKASI VE TAKSİ SAHİPLERİ

Ülkemizde taksi plakalarının çok değerli olması nedeniyle mal sahiplerinin yüzde 10’u kendi arabalarında taksicilik yapıyor. Taksi plakasının değerini ise OtoCenter’daki birtakım galericiler belirliyor. Şu anda taksi plakası 900 bin TL, kirası ise 4100 TL.

Kiralık taksi alacaklar “Hava parası” adı altında 15 bin TL’lik araç değeri yerine galericiye 25-30 bin TL para veriyor. Kiralık plaka sözleşmeleri 1 yıllık oluyor. Galericiler bunu fırsat bilerek 1 yıl dolduğunda kiralık plakayı kiralayandan alıyor. Bu şekilde plakayı kiralayan kişi 15-20 bin TL zarar etmiş oluyor.

Tüm bunların yanı sıra 4100 TL’ye kiralanan aracın 1 ayda toplam getirisi ise sadece 5500 TL. 5500 TL’nin içinde aracın arızası, kaza yaparsa tamirat süresinde geçen yevmiyelerin alınamaması, arıza halinde araç para kazanamıyor ve birçok risk aracı kiralayanı bekliyor.

Aynı zamanda Otocenter'ların devlet tarafından incetilmesi gerektiğini söylüyor. Otocenter’da büyük bir vergi kaybının olduğu ve plakanın değerinin 500-600 bin TL civarında olması gerekirken 900 bin TL fiyatın suni olduğu iddia ediliyor.

Elbette taksi işletmecilerinin de şoförlerden yana sıkıntıları var. Dürüst çalışan bulmakta zorlanan işletmeciler şoförlerin yevmiyelerini çalmasından şikayetçi. Hatta arabaları çalan çalışanlarının olduğunu iddia eden işletmeciler arabaların pert edilip bir yerlere bırakıldığını ve bu durumun çok yaşandığını ileri sürüyorlar.

TÜRKİYE ŞOFÖRLER VE OTOMOBİLCİLER FEDERASYONU BAŞKANI FEVZİ APAYDIN

"Korsan taksiciler, taksicinin el emeğine el uzatan hırsızlardır"

"Türkiye'de taksicilik bir sektör. İstanbul'da 18 bin taksicimiz var. Bunun yarısı kadar

da vergi ödemeyen korsan taksiler var. Onları taksicinin ekmeğine el uzatan hırsızlar olarak değerlendiriyorum.

Taksicilerin problemlerinden birisi de trafik sigorta bedeli ile ilçesindeki sigorta bedeli aynı. İlçenin belli kapasitesi var ancak aynı sigortayı ödüyor. Bu konuda girişimlerimiz var.

Ayrıca belediyelerle durak ve kulübe konularıanda sorun yaşanabiliyor. Bazı belediyeler taksilere duraklar veriyor kendilerini yapıyor. Bazı belediyeler de var ki aynı desteği vermiyor. Taksici vergisiyle halka hizmet veren işletmelerdir. Belediyelerin zorluk çıkarmaması gerekiyor.

Bazı duraklarda taksi adedi fazladır. İş yoğunluğu bunu belirler. Şehir içerisindeki tüm

çalışmalarımız belediyelerin kontolü altındadır. Taksicinin sahibi bazen kendisi işletiyor. Çift vardiya şoförler çalışıyor. Bu kuruma bildirilmiyor. Orada problemler yaşanıyor. Taksicilerin sertifika alması gerekiyor. Hangi araçta hangi şoförün çalıştığının bilinmesi gerekiyor.

Taksici cinayetlerini engellemek için koruma kabinli taksiler projesi hazırlanmıştı ancak bu projeyi hayata geçiremedik. Bazı taksilerimizde takip sistemi var. Bu henüz gelişmekte olan bir olay. Emniyette biz de cinayetlere karşı bir şey yapamıyoruz. Bu nedenle de taksi cinayetlerinin ardı arkası kesilmiyor. Taksi cinayetlerini kınıyoruz"

BURAK TAŞÇI/ TİCARİ TAKSİ İŞLETMECİSİ

"Korsan taksi şoförü durağına ağır hapis cezaları verilmeli"

"Geçtiğimiz aylarda taksi şoförleri için sigorta yaptırma zorunluluğu getirilmişti. Ancak taksi şoförlerinin sürekli çalışma gibi bir alışkanlıkları yok. Örneğin 2009 model bir arabaya binen şoför 2010 model bir arabada iş olduğunu görünce 2009 model arabayı bırakıp 2010 model arabada çalışmaya başlıyor.

Taksici cinayetleri konusunda, 150 TL için plan yapıp adam öldürüleceğini sanmıyorum. Zaten genel olarak bakıldığında para için değil düşmanlık nedeniyle taksicilerin öldürüldüğü görülüyor.

Korsan taksi olayı ise şöyle, 3 TL daha fazla verip ticari taksiye binebilirler. Yani düşündükleri gibi korsan taksi ucuz değil. Arasında uçurum da yok. Örnek vermek gerekirse taksinin 5 TL yazdığı yere korsan taksi 6 TL alıyor. Bunu vatandaşa anlatmakta büyük zorluk çekiyoruz. Zaten inanmıyorlar. Korsan taksi duraklarının yerleri biliniyor. Bunu bütün taksiciler, polis biliyor ama emniyet gerekli önlemi almıyor. Korsan taksi yakalansa bile aracın cezasını korsan taksi durağının sahibi ödüyor. Sadece korsan taksi 15 gün trafikten men cezası alıyor. Bunun yerine yakalanan araç devletin üstüne geçmeli ve korsan taksi şoförü durağına ağır hapis cezaları verilmeli. Bununla ilgili her türlü durak yeri bilgisini emniyete tüm taksiciler verebilir"