'TSK'nın anketlerini Özel Harp yaptırırdı'

KÜRŞAD OĞUZ/HT CUMARTESİ

Kamuoyu araştırmacısı Hakan Bayrakçı, 22 yaşında yazdığı “Cengiz Han” adlı kitabını yeniden yayımlattı. Aslında 1000 yıl öncesinin efsanesini konuşacaktık ama dönüp dolaşıp bugünün siyaseti ve siyasetçilerine geldik...

Tarihin en fazla etki bırakan 29’uncu lideri...” “Soyundan gelen 16milyon kişi var...” Hatta “100 Türk büyüğünden biri...”Moğol İmparatoru Cengiz Han, hakkında pek çok efsane üretilmiş ama gücü ve dünyaya etkisi kesin olan biri. Belki Türk olmamasına rağmen sahiplenilmesinin nedeni de bu. Sadece biz değil, siyahi İtalyan futbolcuMario Balotelli bile sahiplendi onu; göğsüne Cengiz Han’ın sözünü dövme yaptırdı: “Ben Tanrı’nın size gönderdiği cezayım. Büyük günahlar işlememiş olsaydınız, Tanrı başınıza benimgibi bir cezayı yollamazdı...” SONAR Araştırma Şirketi Başkanı Hakan Bayrakçı, 30 yıl sonra “Bozkırın Oğlu - Cengiz Han” adlı kitabını (Kerasus Yayınları) yeniden yayımlattı. Kitap, Bayrakçı’yla bugünü konuşmamıza vesile oldu. 

Cengiz Han neden çekti sizi?

Toprak itibarıyla, sağlığında en geniş sınıra ulaşmış, en büyük imparatorluğu kurmuş. Üstelik 40 yaşına kadar zaman kaybetmiş. Babadan kalmamış hükümdarlık. Önce Moğolları birleştirmek için uğraşmış, sonra komşularına saldırmış. Hem çılgın hemağırbaşlı devlet adamı. Yaşam öyküsü masal gibi.

Hangi kaynakları kullandınız?

O dönem yaşayan Altan Topçi’nin yazdığıMoğollar’ın Gizli Tarihi diye bir kitap var. Çok objektif. Cengiz Han’ın kötülüklerini de, iyiliklerini de yazmış. Kardeşini öldürüyor, çatır çatır yazmış adam.

Kitabı 22 yaşında yazdınız, yayınlandı. Şimdi neden tekrar çıktı?

Siyaset analizi yapıyorum. İzleyicilerimvar. Bartu Cakova adlı genç, “30 yıl önce basılmış kitabını buldum” deyip getirdi. Hoşuma gitti. Hatta gitti yayınevini de buldu, anlaştık. Yani bu kitabın basılmasına 23 yaşında Ankaralı bir genç ön ayak oldu. Çünkü işimyoğun. Belediye başkanları ve siyasi partilerle uğraşıyoruz.

‘3 PUAN YÜKSELTMEKTE NE MAHSUR VAR?’

Üniversitede tarih okudunuz. Siyasete, siyasetçilere sıçrama nasıl oldu?

Çocukluktan beri siyasete çok merakım vardı. 17 yaşımda, 1977’de, hangi ilden kaç milletvekili çıkacağını ezbere bilirdim. Antalya derlerdi, “10 milletvekili. 4’ü AP, 5’i CHP” derdim. O sıralarda Türkiye’de araştırmacılık yok. İlk 1983 seçimlerinde Bülent Tanla’nın PİAR-SİAR şirketinin anketi çıkmıştı, “ANAP yüzde 44 ile kazanıyor” diye. Kenan Evren de Milliyet ve Günaydın’ı toplatmıştı. Üniversitede okuyordum ve o gün “Bu meslek enteresan” dedim. Aslında tarih de, siyasetçinin başarılısının öyküsü bir anlamda.

İlk kimle çalıştınız?

İlk müşterim Süleyman Demirel’di. 1989’da, 29 yaşındayım. Çok tecrübesizdim. 1987’de referandumla yasaklar kalkmış, Demirel DYP’nin başına geçmiş, Başbakan Özal’a karşı koşturuyor. 1991 seçimleri geliyor, ben de SONAR’ı 1989’da kurmuşum. Araştırmalar yapıyorum, Demirel’e anlatıyorum. 

Ne diyordu peki?

Yanında sık sık Cavit Çağlar olurdu. Hatta DYP’yi yüzde 27 bulmuşuz ankette, seçime 1 sene var. Süleyman Demirel, Cavit Çağlar, ben oturuyoruz. Çağlar, “Canım bunu yüzde 30 olarak basına vermekte ne mahsur olur, puanları biraz artır” dedi. Ne diyeceğimi şaşırmışken Demirel anladı psikolojimi ve “O işler öyle olmaz Cavit’cim, azıcık dur bakalım” dedi. Biz yüzde 27 olarak verdik, hakikaten seçimde yüzde 27.8 aldı.

Sonra Bülent Ecevit’le çalıştınız... Bir görüşü tutmanız gerekmiyor tabii ama Demirel’den Ecevit’e kayış nasıl oldu?

O beni ben onu çok severdik. O yıllarda temel konularda siyasetçilerin birbirinden çok farkı yoktu. Mesela Atatürk ve Cumhuriyet’in temel ilkeleri konusunda merkez sağ ve merkez sol çatışmıyordu. Son 10 yıldır Türkiye böyle bir yol ayrımında işte.

‘TÜRKEŞ VE KARAYALÇIN SÖYLEMEDİ’ 

Ecevit’le iktidardayken çalıştınız mı?

Çalışmadık ama iki kere görüştük. Genelde insanlar bana iktidar olmadan ihtiyaç duyar. 

Sonra bırakırlar mı?

Kendiliğinden öyle oluyor. 

Kırılmıyorsunuz yani.

Bir gün anılarımı yazacağım. Siyasetçiler araştırmacıyı daha çok şöyle görür: Biz seninle çalışalım, ama derdimiz, puanımızı 2-3 puan yüksek göstermen. 10’sam 13 olayım.

Hepsinden böyle bir talep geldi mi?

Kiminden gelmez ima eder, kimi açıkça söyler. Ama hepsi bekler. Binlerce parti lideri, başbakan, belediye reisiyle çalıştım, üç-beş kişidir böyle beklentisi olmayan.

Mesela?

Mesela Murat Karayalçın. SHP’nin genel başkanıydı, hiçbir gün bana “SHP’yi 1 puan yüksek göster” demedi. 

Sağdan?

Alparslan Türkeş de hiç istemedi. Karayalçın ve Türkeş’in etrafından da kimse böyle bir şey söylemedi bana.

Bugün geliyor mu öyle teklifler?

Açık teklif gelmez de beklenti hep olur. Gerçi bugün ağırlıklı çalıştığım AKP tarafı değil, muhalefet daha çok.

Açıkçası CHP’den de böyle bir talep gelse ne olur? Ben 23-25 olan bir şeyi ne yapabilirim? Bakın bu komedi. Hadi onlar teklif etmedi, benim içimden geldi, iki puan daha koysam ne olur?

‘BELAGATİ ECEVİT’E, HAFIZASI DEMİREL’E...’

Cengiz Han’ı bir lider olarak seviyor musunuz?

Severim. Öyküsünü yazınca bir sempati de oluyor. Zalimliklerine rağmen! 

Biraz önce 4-5 Türk liderden bahsettik. Hangisine daha çok benziyor?

Hepsinde bir iz var. Cengiz Han çok iyi konuşan biri. İkna kabiliyeti çok yüksek. Ona baktığımda “Ecevit’e benziyor” derim. Ecevit size 15-20 dakika bir şey anlattı mı inanırdınız. Çok çatık kaşlı bir adam ama o dönemin konsepti öyle. O yönüyle Sizin kökeniniz ne? Türk’üm. Baba tarafımErzurum, anne tarafımİstanbul’dan. Irka önemvermiyorum. Açılım, demokrasi, Kürtlerin hakları tamam, hepsine saygı duyuyorum. Bir tek istirhamımvar. Türklük bu kadar rezil rüsva hale getirilmesin. Biri “Türkler” deyince, ırkçı, faşist, rezil olmasın. Birgül Ayman Güler de yanlış anlaşılma riskine rağmen cesaretle o sözü etmiş. CHP seçmeninin yüzde 70’i o sözden tatmin oldu, hoşuna gitti.Türkeş’e benziyor. Çok bilgili bir adam, hafızası kuvvetli, o yönü Demirel’e benziyor. 

Başbakan Erdoğan?

Eğer Türkiye içindeki yüzde 50 oyu, ki bu hakikaten başarıdır, başarı olarak mukayese ediyorsanız elbette o yönünü benzetebilirsiniz. Türkiye aslında siyasi iktidarla veya kendiliğinden, istikrarla yürüyor. Başarılı bir yükseliş var. 

İstikrarın sonucu mu bu, yoksa bu mu istikrar getirdi?

10 yıl aynı iktidar kalınca bazı şeyler daha iyi yürüyebiliyor. Siyasi iktidarı eleştirmem veya aynı siyasi görüşte olmamam gerçekleri görmemem anlamını taşımaz. Tarihçi oluşum nedeniyle hayatım boyunca objektif oldum. Yoksa Türk düşmanı birinin kitabını yazmazdım. Türkiye genel anlamda iyi gidiyor.

Kötü giden ne?

Kurucu ideolojiden gereksiz yere çok uzaklaştılar.

‘ÖZEL HARP 10 YILDIR ANKET YAPTIRMIYOR’

 Araştırmalarda eskiden “en çok güvenilen kurum” ordu çıkardı. Bu değişti değil mi?

Bir dönem açık ara birinci çıkması anlamlıydı. Başka ülkelerde böyle değil. Şimdi azalma olduğu doğru. Yüzde 87’den 72’ye düşmüş. “İyi mi oldu” diye sorarsanız, kısmen iyi oldu. TSK’daki muvazzaflar çok fazla “her şeyin üstündeyiz” tavrına girmişlerdi. 

Azalma Ergenekon, Balyoz süreciyle mi oldu?

Evet. Balyoz davasının kararından, tarzından memnun değilim ama bir değişime ihtiyaç vardı. 

Ordu için araştırma yaptınız mı?

Yaptık. 

Kimden geliyor talep, Genelkurmay’dan mı?

Tabii.

Ordunun içinde bir araştırma mı?

Ordunun içinde olmaz. Medya bilmez. Amaç, toplumun bazı konularda orduya bakışını, siyasi görüşleri saptamaktır. Zaten diğer araştırmalardan görüyorlar. Bunlar doğru mu değil mi, ona bakılırdı. İsim vermeyeyim hangi generaldi diye... 

Kimin döneminde yaptınız?

Devlet sırrı değil de, TSK ile ilgili 5-10 yıldır yapmıyoruz. 

O zamanlar AK Parti yoktu yani...

Yoktu. Genelkurmay deyince, beş tane kuvvet komutanı değil bahsettiğim. Orada çeşitli üniteler vardır. Özel Harp Dairesi, sonraki adıyla Özel Kuvvetler Komutanlığı; bu işlerle daha çok o birim ilgilenirdi o yıllarda.

‘Yüzde 70’i Birgül Ayman Güler gibi düşünüyor’

Sizin kökeniniz ne?

Türk’üm. Baba tarafımErzurum, anne tarafım İstanbul’dan. Irka önem vermiyorum. Açılım, demokrasi, Kürtlerin hakları tamam, hepsine saygı duyuyorum. Bir tek istirhamım var. Türklük bu kadar rezil rüsva hale getirilmesin. Biri “Türkler” deyince, ırkçı, faşist, rezil olmasın. Birgül Ayman Güler de yanlış anlaşılma riskine rağmen cesaretle o sözü etmiş. CHP seçmeninin yüzde 70’i o sözden tatmin oldu, hoşuna gitti.

TÜRKLER NEDEN SAHİPLENDİ?

Cengiz Han’ın Türk olarak algılanmasının sebebi ne?

Doğumu 1150 civarı. 1071’de Türkler Anadolu’da. Orta Asya’da Moğollar hâkim artık. Neden Türkler sahip çıkıyor? Çok büyük bir güç çünkü. Çin, Ortadoğu ve Asya’yı fethetmiş. Orta Asyalı, adı Cengiz... Türk tarihi de buna sahip çıkmış. Yoksa Türklükle ilgisi yok. Sevmezdi Türkleri, rakibiydi onlar. 

Cengiz Han’ın Müslüman düşmanlığı da Türkler üzerinden mi?

Cengiz Han Şaman. Gök Tengri’ye inanıyor. Türkler de Müslüman olmadan aynı dindendiler. O din İslam’a yakın da olsa, Cengiz Han’ın yanındaki danışmanlar, etkilendiği kişiler ağırlıklı olarak Budist ve kısmen Hıristiyan.

İBDA-C onu deccal olarak görüyor...

Hem Cengiz Han’ın, hem torunlarının İslam’la büyük harbi vardı. Hülagü yani Ortadoğu’ya gelen torununun Hıristiyan olduğunu söyleyenler bile var. Haçlı devletiyle ittifak yapmış, Ortadoğu’daki Müslümanlar ile uğraşmış. 

Cengiz Han için “Ortaçağ’ın Hitler’i” diyenler var.

Benzetme güzel ama fark var. Hitler başarısız oldu, 6 senede her şeyi mahvetti. Cengiz Han başarılı oldu. Öldüğünde 4 çocuğu ülkeyi Karakurum’dan yönetti. Sonra Çin, Ortadoğu, Doğu Avrupa’yı torunları yönetti. Torunlarından biri Hindistan’da karısı için Taç Mahal’i yaptıran Babür Şah.