Çocuğa öğretilebilecek hayata dair 15 önemli bilgi

Yaşları ilerledikçe, yatma saati ve ödev yapmak gibi basit sorumluluklardan daha büyük olanlara geçecekler. Ve vakti geldiğinde, henüz genç yaştayken öğrenmeleri gereken sorumluluklar var.

Günün birinde kendi hayatlarını kurarken her şeyi sıfırdan öğrenmek zorunda değiller, onları hayata biz hazırlayacağız. Çocuklarımıza bizimle geçirdikleri yıllar içinde öğretmemiz gereken hayata dair 15 önemli bilgiyi bir yere not edin ve her birinin zamanını siz belirleyin.

1- Yemek yapmak

Çocuklarımızın yemek yapmaya ihtiyaçları olmayabilir ancak bu şimdi için geçerli. Okumak için başka bir şehre gittiklerinde, evlendiklerinde veya kendi evlerini kurduklarında mutfağa girip yemek yapabiliyor olmaları önemli. Dışarıdan yemek söyleyerek yaşayamazlar. Ocak kullanmayı öğrenebilecek yaşa geldiklerinde basit yemeklerle başlayın. Öncelikle yemek tarifi nasıl okunur, ölçü nedir gibi temel bilgileri anlatın. Yaşları ilerledikçe ve mutfakta deneyim kazandıkça daha zor yemeklere geçebilirler ancak önce basit tarifler. Sizinle birlikte sizi izleyerek, çorbayı karıştırarak, malzemeleri hazırlayarak yemeğe yardım edebilirler. Bu sırada hangi yemeği yaparken neye dikkat etmek gerektiğini de ufak ufak anlatın. Haftada bir gün mutfağa girmek ve yemek yaparken size yardım etmek güzel bir başlangıç olacaktır. Zamanı geldiğinde ise kendi başına mutfakta yemeği hazırlayabileceğini size gösterecektir.

2- Parayı kontrollü harcamak

Çocukken aldıkları harçlıkları doğru harcamayı öğrenebilirse, yaşamları boyunca kazandıkları parayla bir ay geçinmeye çalışırken akla karayı seçmeyeceklerdir.İnsanlar parayla ilişkileri konusunda ikiye ayrılırlar, biriktirenler ve harcayanlar. İkisi de normaldir ancak dengeli olduğu sürece. Harçlıkları ile idare edebildikleri gün, para konusunda çok büyük sorun yaşamayacaklarına güvenebilirsiniz.

3- Sohbet etme sanatı

Hem okul hem sosyal hem de iş hayatında başarılı olabilmek için önemli araçlardan biri sohbet etmektir. Çok basit gibi görünse de herkesle sohbet başlatabilmek sonradan öğrenilen bir yetenektir. Böyle değerli bir bilgiyi çocuk yaşta almak ise gelecek hayatlarında hem kuvvetli insan ilişkileri kurmalarına hem de öz güven kazanmalarına yardımcı olur. Binlerce kez sohbet başlatıp konuşarak geliştirilen bu yetenek, sosyal hayatta kendilerine güvenmelerini sağlar. İş hayatına girdiğinde en üst düzey müdürü ile de karşılaşsa konuşabilecek cesareti gösterebilir.

4- Yazma yeteneği

Dijital dünyada, hangi işi yaparlarsa yapsınlar, bir şekilde yazışmak zorunda kalacaklar. Teknolojiyi kullanmak, klavye kullanmak, yazı yazmak gibi başlıca bilgileri almaları gerekiyor. Ancak bunları bilmek yazmayı bilmek anlamına gelmiyor. Yazarak kendilerini, düşüncelerini ve bilgilerini ifade edebilecek kadar Türkçeye hakim olmalılar. Bir yazıya yazıyla cevap verebilmek, ifade yeteneğini kazanmalarından geçiyor.

5- Hedef koymak ve sonuca ulaşmak

Hedefleri olan sorumlu bireyler olmalarını isteriz. Hayata dair amaçlarını 12 yaşında belirleyemezler. Ancak kendilerine göre hedefler koyup bunları başararak büyümeleri ileride başarılı insanlar olmaları için yeteneklerini geliştirir. Her çocuk, kısa ve uzun vadeli hedefler belirleyebilir. Bazılarında yönlendirilmeye ve yardıma ihtiyaç duyabilirler. Ancak bu hedeflere ulaşmak daha büyük hedeflerin peşinden gitmeleri için motivasyon sağlar.

6- Egzersiz yapmak ve doğru beslenmek

Vücudumuza iyi bakmak, hayatta kalmanın temellerinden biridir. Kendi sağlığımızla ilgilenmezsek sağlıklı bir hayatımız olamaz. Çocuklarımıza iyi beslenmenin önemini, egzersiz yapma alışkanlığını bizlerin öğretmesi gerekiyor. Bunun en iyi yolu da örnek olmak.

Beslenme ile ilgili çocuklarımıza yaklaşımımızda dikkat etmemiz gereken bazı önemli detaylar var:

- Her gün en az bir öğünü ailece birlikte yemeliyiz

- Çocuklarımız dışarı çıkmalılar ve biz de onlarla dışarıda vakit geçirmeliyiz

- Teknolojik aygıtları kapatmalıyız.

- Dersleri dışında aktiviteler yapmalıyız.

- Yemeği ödül olarak kullanmamalıyız.

- Okulda beden eğitimi dersine katılmasını öğütlemeliyiz.

7- Doğru giyinmek

Giyime dikkat etmek sosyal bir davranıştır. Eksik düğmeli gömlek, kirli kıyafet toplum içinde hoş görülmez. Giyimimiz duruşumuzu sergiler. İlk izlenim genelde görünüş üzerinden oluşur. Temiz, lekesiz ve düzgün kıyafetler, sosyal hayatın her yerinde önem taşır. Nasıl ki iş görüşmesine kot pantolonla gitmiyorsak, doğru yerde doğru giyinmeyi de ailemizden öğreniriz. Kıyafet, vücut dilinin bir parçasıdır. Genelde saygının bir göstergesidir. Bulunduğum yere ve buradaki insanlara saygı duyuyorum anlamını taşır. Çocuklarımız nerede hangi kıyafetin doğru olduğunu ve temiz giyinmenin önemini bizden öğrenirler. Bu sayede büyüdüklerinde önemli kıyafet hataları yapmazlar.

8- El aletleri kullanmak ve basit tamiratlar yapmak

Duvara çekiçle çivi çakmak, ampul değiştirmek gibi basit işleri yapabilmek çok zor değildir. Hayatın her anında bu tarz küçük işler karşımıza çıkabilir ve bunları bilmemek sorun haline gelebilir. Benzer şekilde düğme dikmek, iğne iplik kullanmak da hayatta çok işe yarar.

Okulun ilk günü, temiz gömleğinin düğmesi koptuğunda seloteyp ile çözemeyeceğinden sizin ona öğreteceğiniz düğme dikme bilgisini kullanmasını tercih edersiniz. Oyuncağının vidası çıktığında tornavida ile vidanın nasıl sıkılacağını gösterdiğinizde ona yaşamı boyunca lazım olacak bir bilgi hediye edersiniz.

9- Zaman yönetimi

Çocuklar zamanı yönetmeyi çok küçük yaşta öğrenmeye başlarlar. Sabah uyanmak, okul için hazır olmak ve servise yetişmek için kısıtlı bir zamanları olduğunu bilirler. Ancak bu süreyi nasıl kullanacaklarını bizim öğretmemiz gerekir. Eğer 7’de kalkarsan ve 20 geçe kahvaltı masasına oturmuş olursan 10 dakika sonra servis gelecek. Kahvaltıya otururken çantanı hazırlamış olmalısın ve kapının önüne koyarsan zaman kaybetmezsin. Bu bilgi hayatları boyunca en fazla ihtiyaç duyacakları zaman yönetimidir. Dolayısıyla uyandırmanıza rağmen yataktan çıkmaması, defalarca kez söyletmesi aslında sadece zaman yönetimini bilmemesinden kaynaklanır. Sizin de buna izin vermemeniz onu düşündüğünüz içindir.

Eğer sabah uyanamıyorsa akşam biraz daha erken yatabilir, hayatta belirlenen bir saatte belli bir işi yapmak sorumluluk sahibi olduğumuzun göstergesidir. Bunu da küçük yaşta sabah okula giderken öğreniriz. Çocuklarınıza bir yere geç kalmaktansa erken gitmeyi alışkanlık haline getirmeyi öğretebilirsiniz. Bu da en iyi kendi davranışlarımızla örnek olarak öğretilebilir.

10- Ev temizlemek

Temelde ev temizliği hijyen için yapılır. Ancak beraberinde organize etmeyi, düzeltmeyi ve sorumlululuğu da ifade eder. Büyüdüğünde elbette kendi evini temizleyecektir. Ancak bunu nasıl doğru yapacağını sizden öğrenebilir. İçinde yaşadığı odanın ya da evin kir, mikrop ve toz içinde olmasının sağlık için ne kadar zararlı olduğunu anlatmalı ve temizliğin önemini iyice anlamalarını sağlamalısınız. Basit işlerle başlayabilirsiniz. Mutfağı paspaslamak gibi... Paspasın nasıl köşelerden geçirilerek ve aynı yönde hareket ettirilmesi gerektiğini gösterebilirsiniz. Paspasın ve kovanın, temizlik malzemelerinin yerini bilebilirler. Evin temizliğinde her hafta belirli bir görevi vermek, o görevin doğru şekilde yapılmasını istemek çocukların sorumluluk bilincini de geliştirir. Temizlik yapmayı öğrenirken ekip olmayı, verilen işi tamamlamayı da öğrenmiş oluyorlar.

12- Topu taşımayı kullanmak

Otobüse nereden binilir? Metroda kart nerede doldurulur? Taksi nasıl çağrılır? Deniz otobüsleri nereden kalkar? Motorlar kaçta sona erer? Tüm bunlar bir şehirde yaşarken ihtiyaç duyacağımız elzem bilgilerdir. Bir defa bir şehirde kullanmayı öğrendiğinde, hangi şehre giderse gitsin hemen adapte olabilir. Ancak bütün bunları öğrenmesi için ilk başta bizim yardımımıza ihtiyaçları olacaktır.

13- Kendini savunmak

Çocuklarımızın ihtiyaç duydukları her anlarında yanlarında olamayız. Haksızlığa uğradığında kendisini savunmayı öğretmeliyiz. Çocukken evde, sonra okulda ve büyüdüğünde iş hayatında kendisini savunabilmesi için nasıl yapacağını bizden öğrenecektir. Bir arkadaşı ile sorun yaşadığında bunu öğretmenine gidip konuşmalı, anlaşmazlığın çözülmesini istemeli, kendi adına konuşmalıdır. İşler çıkmaza girdiğinde ancak anne ve babalar devreye girmelidir.

Sorunları nasıl çözeceğini, nasıl konuşacağını, nasıl talep edeceğini onlara biz öğreteceğiz.

14- Takım oyuncusu olmak ve yardım etmek

İyi bir takım oyuncusu olmak hayatın her alanında fayda sağlar. Okulda, işte ve sosyal hayatta başarı getirir. Bunu nasıl yapacaklarını ise bizimle takım olarak çocuk yaşta öğrenecektir. Evdeki sorumlulukları paylaşmak, iş bölümüne dahil olmak çok basit eğitim yöntemleridir. Takım oyuncusu olduğunda bunun bir sonucu olarak ekip arkadaşlarına yardımcı olması gerektiğini de anlayacaktır. Kendi işi bittiğinde bir başka işin bitmesi için yardımcı olmayı yine biz öğreteceğiz.

15- Görgü kuralları

Görgü kuralları bilinci aileden gelir. Çocuk, anne ve babasından öğrendiği toplumsal kuralları hayatı boyunca uygular. Eğer bu bilinç gelişmezse sosyal hayatında ciddi sorunlar yaşayabilir.

İlk defa gidilen bir eve misafir olarak küçük bir hediye götürmek, doğru şekilde giyinmek, sosyal çevresinde ilişki kurmasını kolaylaştırır. Görgü kurallarının bir kısmı aile içinde görerek öğrenilir. Yemeye misafir çağrıldığında nasıl sofranın düzenleneceği, çayın yanında ne ikram edileceği, insanlarla konuşurken nasıl kelimeler kullanılacağı gibi bilgileri izleyerek görürler.

Saygı ise anlatılmalı, başkalarına nasıl davranması gerektiği de çocuklarla konuşularak öğretilir.